چرا سکه گران شد؟

صرافی‌ها علت افرایش چشمگیر سکه را ورود بانک به خرید سکه بورسی عنوان کرده اند. آن‌ها گفته اند که تعدادی از بانک‌ها در بورس معاملاتی انجام می‌دهند که سبب شده قیمت سکه به طور خودکار هفت تا هشت درصد بالاتر از قیمت رسمی بازار معامله شود.

اما برخی کارشناسان بازار سرمایه خلاف این عقیده را دارند. این کارشناسان می‌گویند، مقصر دانستن چهار بانک خزانه سکه طلا در بازار گواهی سپرده سکه یا بورس به هیچ عنوان منطقی و درست نیست؛ چراکه در این بازار، بانک‌ها صرفا نقش انباردار را ایفا و همانند یک گاو صندوق بزرگ فقط از دارایی سپرده گذاران سکه حفاظت و نگهداری و در قبال ارایه این خدمات کارمزد دریافت می‌کنند. بورس نیز فقط بستر معاملاتی لازم را فراهم کرده و نقشی در افزایش یا کاهش قیمت‌ها ندارد.

آن‌ها در مورد علل سبقت قیمت سکه بورسی نسبت به بازار نقدی هم گفته اند که یکی از مهم‌ترین دلایل بروز این شرایط، آن است که تمایل به سرمایه گذاری روی دارایی‌های مختلف همچون ملک، خودرو، سهام و نیز طلا افزایش یافته و انتظارات تورمی موجود در جامعه تقاضای سرمایه گذاران را تحت تاثیر قرار داده است؛ به طوری که قیمت‌ها در بورس با واقعیت‌ها و انتظارات تورمی حاکم بر اقتصاد کشور انطباق دارد.

حسن کاظم زاده، کارشناس بازار سرمایه و مدیر سابق یکی از صندوق‌های طلا دراین باره گفته است که یکی از مهم‌ترین دلایل اقبال از خرید سکه در بورس نسبت به بازار نقدی را سهولت در انجام معامله به صورت آنلاین و عدم نیاز به مراجعه حضوری است. معامله‌گران گواهی سپرده سکه ضمن راحتی انجام معامله به صورت آنلاین، از بابت خرید سکه واقعی و تقلبی نبودن آن اطمینان خاطر دارند؛ ضمن اینکه افراد پس از خرید سکه در بورس کالا نگران نحوه حمل و نگهداری آن نبوده و از طریق نگهداری سکه خود در قالب گواهی سپرده کالایی ریسک ناشی از سرقت آن را نیز پوشش می‌دهند.

او معتقد است که کرونا تقاضای بازار آزاد سکه را به بورس هدایت کرده است. کاظم زاده دراین باره گفت: "در شرایط کنونی به دلیل شیوع ویروس کرونا در کشور و لزوم رعایت فاصله‌های اجتماعی و کاهش تردد‌های غیرضروری در سطح شهر، خرید حضوری در بازار آزاد سکه به شدت کاهش یافته و در مقابل معاملات آنلاین گواهی سپرده سکه طلا در بورس با رونق همراه شده است؛ به طوری که افراد ترجیح می‌دهند بدون مراجعه حضوری به بازار روی کالای سکه سرمایه گذاری کنند.

در این میان برخی دیگر از کارشناسان سرمایه نوسانات عرضه و تقاضا در بورس را علت اخلاف قیمتی سکه بورسی و سکه بازاری می‌دانند. آن‌ها می‌گویند که از لحاظ معاملاتی و تکنیکالی به دلیل اینکه حجم معاملات در بورس مشخص است، نوساناتی صورت می‌گیرد، اما از آنجایی که تعداد سکه‌هایی که بانک‌ها دارند کم است زمانی که مردم برای خرید این کالا مراجعه می‌کنند عرضه و تقاضا بهم می‌خورد و با این پدیده رو به رو می‌شویم چرا که عرضه با تقاضا یکی نیست و قیمت‌ها افزایش می‌یابد.

احمد جانجان کارشناس بازار سرمایه در این رابطه گفته است که یک بانک را در نظر بگیرید که حساب سکه‌ای دارد و می‌توانیم سکه را تحویل و حواله را بگیرید و به دنبال آن معاملات سکه یک روزه داشته باشید. به نسبت خریداران تعداد سکه‌ها کم است و این کاهش عرضه باعث افزایش قیمت می‌شود تصور کنید برای صرف شام ۱۲ قاشق نیاز است در حالی که ۱۰ قاشق دارید و این کمبود باعث افزایش حجوم می‌شود.

او معتقد است که نوسانات عرضه و تقاضا در بورس باعث افزایش و اختلاف قیمت سکه در بورس می‌شود. بهم خوردگی نظام عرضه و تقاضا باعث افزایش قیمت و اختلاف قیمت زیاد در بورس می‌شود.