ماسک‌ها را بعد از مصرف قیچی کنیم؟!

به تازگی ویدئویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که نشان می‌دهد دو جوان که به‌نظر می‌رسد زباله گرد هستند ماسک‌های استفاده شده را از سطل‌های زباله جمع‌آوری می‌کنند و برای استفاده مجدد آن‌ها را می‌شویند، سپس اتو وپرس می‌کنند و می‌فروشند.

کلیپی که از دو روز گذشته بسرعت در فضای مجازی پخش شده است، ساختمان متروکه‌ای را نشان می‌دهد که دو نفر در حال تفکیک ماسک‌های استفاده شده از بین زباله‌ها هستند و این ماسک‌ها را داخل جعبه‌های مقوایی بسته‌بندی می‌کنند.

به‌دنبال انتشار فیلم جمع‌آوری ماسک‌ها از سطل‌های زباله و بسته‌بندی و فروش دوباره آن‌ها مطلبی با این مضمون در فضای مجازی منتشر شد که «ماسک‌های خود را قیچی کنید».

در همین زمینه معاون کل وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز به شایعات مطرح شده درباره ماسک‌های مستعمل واکنش نشان داد و از مردم خواست ماسک مورد نیاز خود را از مراکز معتبر تهیه کنند. ایرج حریرچی تأکید کرد برخی مواقع در تهیه ماسک‌هایی که از طریق دستفروشان به فروش می‌رسد بهداشت رعایت نشده یا آن‌ها بازیافت شده‌اند.

ماسک‌های بی‌کیفیت و ارزان
در حالی که به‌نظر می‌رسد؛ مشکل تأمین ماسک در کشور نسبت به روز‌های اول شیوع اپیدمی ویروس کرونا حل شده با این حال برخی شهروندان نسبت به تهیه ماسک استاندارد و باکیفیت و البته با قیمت مناسب گلایه دارند و می‌گویند؛ ماسک استاندارد گران است، در همه داروخانه‌ها در دسترس نیست و بنابراین مجبورند ماسک‌های بی‌کیفیت، ولی ارزان را از دستفروشان خریداری کنند.

آقای مرادی که خودش را بازنشسته یک اداره دولتی معرفی می‌کند می‌گوید: «ماسک پزشکی که تبلیغ می‌کنند با قیمتی حدود ۳ هزار و ۵۰۰ تا ۱۲ هزار تومان هم در داروخانه‌ها به فروش می‌رسد وعجیب‌تر آنکه اخیراً داروخانه‌ها ماسک‌های سه لایه را به‌صورت تکی نمی‌فروشند و باید برای یک بسته ۵۰ تایی حداقل ۸۰ هزار تومان پرداخت کنیم.

«خانم حیدری هم که در بنگاه مسکن شاغل است و ماسکش را از دستفروش مترو خریده است، گله‌ می‌کند: «این ماسک را ۱۵۰۰ تومان خریدم. اما کیفیت بالایی ندارد. ولی به هر حال بهتر از این است که ماسک نزنیم. البته همه داروخانه‌ها ماسک سه لایه پزشکی ندارند و همین ماسک‌های یک لایه را می‌فروشند. چه فرقی می‌کند از کجا بخریم. مترو که دم دست‌مان است خیلی راحت خرید می‌کنیم.»

ماسک‌ها کجا و چگونه تهیه می‌شود
چندی پیش که برای تهیه گزارش «مناطق آلوده کرونایی» به منطقه ۴ تهران سر زده بودم، دستفروش‌های زیادی مقابل مرکز خرید پردیسان در فلکه دوم تهرانپارس بساط ماسک پهن کرده بودند و اتفاقاً مشتری‌های زیادی هم داشتند. وقتی از آن‌ها سؤال می‌کردم این ماسک‌ها را از کجا تهیه کرده‌اند در جواب می‌گفتند ماسک‌ها را از انباری سمت جاده خاوران تهران آورده‌اند.

اغلب‌شان خرده فروش بودند، نه کارخانه تولید ماسک را می‌شناختند و نه می‌دانستند ماسک‌ها کجا و چگونه تهیه شده است. آن‌ها سه عدد ماسک یک لایه سفید را داخل کیسه پلاستیک گذاشته بودند و هر بسته را به قیمت ۷ هزار تومان می‌فروختند.

مردی ۴۰ ساله و کارمند یک شرکت خصوصی که خودش را مشتری دائمی فروشندگان ماسک معرفی می‌کند در برابر این پرسش که چرا ماسک را از داروخانه تهیه نمی‌کند؟ می‌گوید: «از مسیر خانه تا محل کارم یک یا دو داروخانه وجود دارد هر موقع رفتم ماسک نداشتند. اینجا سر راهم است و خیلی سریع و با قیمت کمتر ماسک می‌خرم.

«مشتریان این ماسک‌ها از هر قشری هستند. فرقی نمی‌کند کارمند باشند یا مغازه دار. پیر و جوان همگی ترجیح می‌دهند ماسک‌شان را که حداکثر یک روز استفاده می‌کنند از دستفروش‌ها خریداری کنند، چون هم قیمتش پایین است هم اینکه این روز‌ها در مکان‌های شلوغ و پرتردد تعداد فروشنده‌های ماسک از داروخانه‌ها بیشتر است.

اگرچه مسئولان وزارت بهداشت بار‌ها توصیه کرده اند ماسک‌های خانگی و دست دوز برای مقابله با کرونا مفید است، اما گویا عده‌ای ترجیح می‌دهند ماسک‌های ارزان قیمت را جایگزین این ماسک‌ها کنند. کیانوش جهانپور رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت نیز در واکنش به ویدئو‌های منتشره در فضای مجازی مبنی بر جمع‌آوری ماسک‌های مصرف شده توسط زباله‌گرد‌ها و فروش دوباره آنها، گفت: چگونگی امحای ماسک‌های مصرف شده، بسیار مهم است.

مردم دقت داشته باشند که ماسک‌های مصرف شده می‌توانند به نوعی زباله عفونی تلقی شوند، بنابراین چگونگی امحای آن‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد.

ماسک‌ها را از داروخانه‌ها بخرید
دکتر جهانپور در این باره افزود: در شهر‌ها خانواده‌ها دقت کنند با توجه به اینکه احتمال سوء‌استفاده از ماسک‌های مصرف شده، وجود دارد، بعد از مصرف یا آن را به نوعی قیچی کنند یا طوری باشد که قابل استفاده مجدد نباشد، سپس آن را داخل کیسه فریزر قرار دهند و در سطل‌های زباله بیندازند.

او با تأکید بر اینکه از دستفروشان و منابع نامشخص ماسک نخرید، می‌گوید: مردم حتماً ماسک را از مراکز مجاز نظیر داروخانه‌ها و فروشگاه‌های تجهیزات پزشکی تهیه کنند. البته ماسک‌های خانگی و پارچه‌ای که در منزل تهیه شده نیز در کنترل و پیشگیری از بیماری بسیار تأثیر‌گذار است؛ این ماسک‌ها قابل شست‌و‌شو بوده و افراد می‌توانند پس از هر بار مصرف آن را ضدعفونی و اتو و مجدداً استفاده کنند.

علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزیر بهداشت نیز دیروز در نشست ویدئوکنفرانسی با خبرنگاران درباره بازیافت ماسک‌های استفاده شده و فروش مجدد آنها، اظهار می‌داشت: خیر، واقعاً چنین چیزی نیست و کشور ما نیاز به بازیافت زباله ماسک ندارد.

توصیه اصلی در این زمینه این است که تأکید می‌کنیم که اولاً افراد در خانه ماسک ساده و پارچه‌ای تولید کنند و ثانیاً اگر می‌خواهند ماسک بخرند، از جا‌هایی خریداری کنند که مطمئن باشد. نیازی نیست از دستفروش یا جا‌های غیرمطمئن خریداری کنیم.

البته این موضوع و شایعات در فروردین ماه که ماسک کم بود، حتی در کشور‌های دیگر هم وجود داشت و از آنجایی که همیشه سعی می‌کنند، تیری به کشور ما بزنند، گفتند این ماسک‌ها را آماده می‌کنند و به ایران می‌فرستند که از شایعات عجیب و غریب بود. این موضوع صحت ندارد.

رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت همچنین با بیان اینکه ماسک از هر واکسنی برای پیشگیری از کرونا مؤثرتر است، می‌گوید: به طوری که استفاده از ماسک تا ۹۵ درصد از ابتلا به بیماری کووید۱۹ جلوگیری می‌کند.

جهانپور می‌افزاید: راه‌های پیشگیری از بیماری کووید۱۹ در همه دنیا چیزی به جز شست‌وشوی مداوم دست با آب و صابون، پرهیز از حضور در اجتماعات غیرضروری، فاصله‌گذاری فیزیکی دقیق و مهم‌تر از همه استفاده همگانی از ماسک بخصوص در هنگام حضور در اماکن عمومی نیست.

بر کار پیمانکاران بشدت نظارت می‌کنیم
صدرالدین علیپور، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران درباره انتشار این فیلم در فضای مجازی با تأکید بر اینکه در این موضوع خاص باید سیستم قضایی ورود کرده و ابتدا مشخص شود که مربوط به کدام شهر یا چه برهه زمانی است و اگر ثابت شد با متخلفان بشدت برخورد شود، می‌گوید: موضوع زباله گردی با تفکیک زباله‌ها دو موضوع مجزا از یکدیگر است و شهرداری در حال حاضر خود را ملزم به رعایت همه استاندارد‌ها و پروتکل‌ها می‌داند و بر این اساس بر کار جمع‌آوری پیمانکاران بشدت نظارت دارد، اما در هر صورت ممکن است عده‌ای به صورت متفرقه و در نیمه‌های شب اقدام به جمع‌آوری زباله از مخازن کنند که این ملزم به ورود دستگاه قضایی است.

علیپور با اشاره به ممنوعیت کار کودکان در فرآیند زباله گردی می‌گوید: با توجه به ابلاغیه اخیر شهردار تهران در منع به کارگیری کودکان در پروسه جمع‌آوری زباله، بشدت روی این موضوع تأکید داریم و اجازه نمی‌دهیم پیمانکاران از کودکان استفاده کنند و اگر این اتفاق افتاد، قرارداد با پیمانکاران فسخ می‌شود.

وی درباره اینکه آیا ممکن است با افزایش آمار مبتلایان و فوتی‌های کرونایی، بار دیگر فرآیند تفکیک زباله متوقف شود، می‌گوید: حجم زباله‌های تهران در این مدت حدوداً ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش یافته و ما با حجم بالای زباله‌هایی مواجهیم که نمی‌توانیم همه آن‌ها را دفن کنیم، بنابراین پروسه تفکیک ضروری است، اما سعی کرده‌ایم طبق دستورالعمل‌های بین‌المللی و رعایت فاصله اجتماعی در آرادکوه انجام شود.

منبع: روزنامه ایران