قرمز کردن استان‌های آبی!

جعفر گلابی | به نظر می‌رسد موضوع تعطیلات نوروز تبدیل به مساله‌ای غامض شده و هنوز ستاد ملی کرونا در این ارتباط به یک جمع‌بندی نهایی و کارشناسانه نرسیده است.

ماجرا قطعا مهم‌تر از آن است که با یک فرمول ساده امکان رفع و رجوع داشته باشد. با جهش ویروس کرونا آزاد کردن مسافرت‌ها به منزله افزایش شتابنده آمار مبتلایان و مرگ‌ومیر‌ها خواهد بود و توسل به رنگ‌بندی استان‌ها ابعاد گوناگونی دارد که نه تنها حلال مشکلات و برطرف‌کننده خطرات نیست، بلکه ممکن است به دست خودمان آبی‌ها را قرمز کنیم! وزارت بهداشت بار‌ها و صراحتا با هرگونه مسافرت در ایام نوروز مخالفت خود را اعلام کرده است و بیم آن دارد که اپیدمی از کنترل نسبی خارج شود و با وضعیت حاد یا غیرقابل پیش‌بینی روبه‌رو شویم.

در تعطیلات نوروز سال ۹۹، چون جامعه تازه با موضوع اپیدمی روبه‌رو شده بود و در واقع در نوعی شوک به سر می‌برد، مسافرت‌ها با کاهش قابل ملاحظه انجام شد و، چون بیماری هنوز ابعاد گسترده نداشت، آسیب‌ها انبوه و انفجاری نشدند. اما در تعطیلات سال جدید موضوع از چند نظر متفاوت و احتمالا نگران‌کننده‌تر است.

متاسفانه باوجود تلفات بالای ۶۰ هزار نفری نوعی از عادی‌انگاری پدید آمده است و بسیاری تصور می‌کنند که با رعایت برخی شیوه‌نامه‌ها قادر به محافظت از خود در هر شرایطی هستند.

اگر بروز این حالت را در کنار محدودیت‌های مختلف و زحمت‌ساز و آزاردهنده یک‌سال گذشته و خستگی مفرط مردم قرار دهیم و دولت هم با موضوع مسافرت‌ها کج‌دار و مریز برخورد کند، امکان وقوع امواج گسترده مسافرت‌ها دور از ذهن نیست. مشکل بزرگ‌تر و بسیار خطرناک و قابل توجه اینکه بسیاری از سفر‌ها برای دیدوبازدید خانواده‌ها و آشنایان صورت می‌گیرد و گاهی حتی اگر شخص بخواهد امکان اجتناب از آن را ندارد.

تصور کنیم وقتی به صورت عادی و در روز‌های غیرتعطیل درصد زیادی از ابتلا‌ها بر اثر دورهمی‌های خانوادگی ایجاد می‌شود اگر در سراسر کشور دیدوبازدید‌های عیدانه فقط چند درصد افزایش پیدا کند شاهد چه موجی از بیماری خواهیم بود؟

دوران بسیار ناگواری است و دعوت مردم به خویشتنداری و صبر و حوصله و ماندن در خانه سخت و دشوار می‌نماید و شاید عده قابل توجهی خطر را به جان بخرند و منازل را ترک گویند و به هر چه بادا باد روی آورند.

اما درست در همین نقطه است که یک دولت مسوول تعریف شایسته خود را پیدا می‌کند، اراده به خرج می‌دهد و محدودیت‌ها را بسان دارویی تلخ برای جامعه تجویز و اعمال می‌کند. ۱۵ روز تعطیل در حالی که ویروس جهش یافته در کشور در حال چرخ زدن است، واقعا ممکن است مافوق تصور‌ها خسارت‌آفرین باشد و اوضاع را کاملا بحرانی کند.

این در حالی است که اگر اراده قاطعی وجود داشته باشد، چون فعالیت‌های اقتصادی در این روز‌ها تقریبا به‌طور کلی تعطیل می‌شوند فرصت طلایی وجود دارد که از آن بیشترین استفاده صورت گیرد.

درواقع در روز‌های تعطیل نوعی از قرنطینه طبیعی وجود دارد که اگر ستاد ملی مبارزه با کرونا با قاطعیت و برنامه‌ریزی و سختگیری آن را تبدیل به قرنطینه رسمی و سراسری کند نه‌تن‌ها تعطیلات نوروز تهدید نخواهند بود که به فرصتی برای قطع زنجیره ابتلا یا کاهش شدید آن مبدل خواهد شد.

بار‌ها کارشناسان و ناظران و روزنامه‌نگاران نوشتند و گفتند که متاسفانه در تمام مدت شروع و استمرار کرونا و خصوصا خرید واکسن‌های مورد نیاز مسوولان مربوطه از عامل بیماری عقب ماندند، حداقل برای یک‌بار هم که شده به جای توصیه و التماس و تمسک به دست‌بوسی! قاطعانه وارد کار شوند و خدمتی ماندنی در این زمینه از خود بجا بگذارند.

اگر در شرایط عادی دولت از ضربه خوردن اقتصاد کشور بیم داشت و محدودیت‌ها مشکلی بر انبوه مشکلات اقتصادی می‌افزود (که البته برداشتی جامع و آینده‌اندیشانه نبود) در تعطیلات دوهفته‌ای نوروز این دغدغه تقریبا وجود ندارد و امکان مبارزه‌ای همه‌جانبه و تهاجمی علیه کرونا وجود دارد.

۱۴ ماه تجربه مسوولان مربوطه در مواجهه با کرونا غافلگیری مجدد در برابر اپیدمی را کاملا فاقد توجیه می‌کند و دیگر هیچ کس نخواهد پذیرفت که کشور وارد بحران اوج‌گیری کرونا شود و مسوولان باز هم تقصیر‌ها را متوجه مردم کنند. مردم به عمل و اراده و تصمیمات مسوولان نگاه می‌کنند، نه به تبلیغات و توصیه‌ها و حتی التماس‌ها.

از اعلام استان‌های آبی و زرد این برداشت مردمی صورت می‌گیرد که سفر به این استان‌ها فاقد خطر است و قاعدتا روی آن‌ها تمرکز می‌شود و خیل مسافرت‌ها به سوی این استان‌ها سرازیر خواهد شد. چنین اعلامی تشویق رسمی و صریح و آشکار مردم برای سفر به استان‌ها آبی و زرد است و نتیجه‌ای جز این ندارد که خیل مسافران سوغات کرونا را به این استان‌ها ببرند.