رهبران عرب در آمریکا به دنبال چه هستند؟
رهبران حاشیۀ خلیج فارس از توافق هسته‌ای قریب‌الوقوع آمریکا با ایران هراسان هستند، و به دنبال تضمین‌ها امنیتی جدید می‌گردند.
کد خبر :
۹۴۶
بازدید :
۱۷۹۰
فرادید| رهبران حاشیۀ خلیج فارس از توافق هسته‌ای قریب‌الوقوع آمریکا با ایران هراسان هستند، و به دنبال تضمین‌ها امنیتی جدید می‌گردند.
به گزارش فرادید به نقل از اکونومیست، کمتر روزی است که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل، از "توافق بدی" که آمریکا و ایران در حال مذاکره بر سرش هستند، ناله نکند. چنین دشمنی آشکاری از سوی رهبران کشورهای عرب حاشیۀ خلیج فارس دیده نمی‌شود. آنها تا حالا در مجامع عمومی از پیشرفت مذاکرات استقبال کرده‌اند. با این وجود، این ملک‌ها، امیرها، سلطان‌ها و شیخ‌ها در کاخ‌های خود به همان اندازۀ اسراییل نگران هستند. آنها از آمریکا انتظار دارند که در مقابل سکوتشان، یک تعهد بزرگ در قبال امنیت آنها بدهد.
رهبران عرب خواستار آن هستند که اوباما وعده‌اش را در مورد همکاری‌های بیشتر با ایران در صورت توافق را کنار بگذارد و به صحبت‌های محمد جواد ظریف، وزیر خارجۀ ایران، که می‌گوید توافق می‌تواند نقطۀ شروع هماهنگی‌های بیشتر در موضوع امنیت منطقه باشد، توجهی نکند. در عوض می‌خواهند که توجه آمریکا را به گفته‌ها و اعمال بخشی از حاکمیت که به ادعای آنان خواستار ساقط شدن رهبران سعودی است، جلب کنند.
رهبران حاشیۀ خلیج فارس مدعی‌اند که توافق هسته‌ای که باعث لغو اکثر تحریم‌های اقتصادی خواهد شد، با آزاد کردن دهها میلیارد دلار از دارایی‌های ضبط شدۀ ایران و باز کردن ایران برای تجارت و سرمایه‌گذاری، به این کشور اجازه می‌دهد تا بیش از حالا در مناقشات عراق، سوریه، لبنان و یمن دخالت کند و شاید حتی شیعیان بحرین و شرق عربستان را نیز به شورش تشویق کند. یکی از مقامات ارشد حاشیۀ خلیج فارس می‌گوید: "توافق این حس را پدید می‌آورد که ایران می‌تواند هژمونی منطقه‌ای داشته باشد. این کشور با وجود مشکلات اقتصادی از پیشروی جسورانه دست برنداشته بود. حال قرار است این کشور اعتبار بین‌المللی و قدرت اقتصادی هم کسب کند. این یک نگرانی جدی برای ماست."
در نتیجه، وقتی که رهبران شش عضو شورای همکاری خلیج فارس در کاخ سفید و سپس در 13 و 14 می در کمپ دیوید با اوباما دیدار کنند، قابل پیش‌بینی است که تقاضا کنند آمریکا سلاح‌های پیشرفته را برای تضمین برتری نظامی اعراب در برابر ایران در اختیارشان بگذارد. ایرانی که احتمالاً به زودی قادر خواهد بود سلاح‌های روسی و چینی بیشتری خریداری کند. راضی کردن آنها، و همزمان حفظ برتری نظامی اسراییل در مقابل اعراب، کار دشواری است. برخی از گزارش‌ها حاکی از آن است که اوباما تنها حاضر است که دوباره پیشنهاد کند تا سیستم دفاع موشکی منطقه‌ای را برای دفاع در مقابل موشکهای ایران، برایشان برقرار کند.
درخواست دیگری که ممکن است مطرح شود، و اجابت آن حتی از درخواست قبلی هم سخت تر است، این است که آمریکا باید به کشورهای حاشیۀ خلیج فارس تعهد کند که از آنها در مقابل تجاوز ایران محافظت خواهد کرد. اعراب خواهان یک توافقنامۀ رسمی هستند، اما می‌دانند که احتمالش، آن هم با وجود سنایی که در اختیار جمهوری‌خواهان است، نزدیک به صفر است. در نتیجه آنها بیشتر سعی دارند تا به یک "تفاهمنامه" برسند. این که اوباما در این اجلاس تا کجا برای برآوردن این تقاضا پیش خواهد رفت مشخص نیست.
رهبران عربِ خلیج فارس، همواره کم و بیش به دیدۀ تردید به ایران نگریسته‌اند. اما هراس آنها، پس از هرج و مرجی که یکی پس از دیگری رژیم‌ها عربی را در برگرفت بیشتر شده است. این خلا ایجاد شده توسط گروههای جهادی از یکسو و گروههای هوادار ایران از سوی دیگر پر شده است.
در پی به قدرت رسیدن ملک سلمان در عربستان سعودی، در ژانویۀ سال جاری، عربستان احتیاط همیشگی خود را کنار گذاشته است. این کشور با همراه ائتلافی از کشورهای سنی در ماه مارس، و در پی سقوط دولت منصور هادی، به حملات هوایی علیه یمن دست زد. مسئولان کشورهای خلیج فارس ادعا می‌کنند که سعی دارند تا مانع آن شوند که ایران، حوثی‌ها را به یک حزب الله دیگر تبدیل کند.
عربستان سعودی در تلاش برای تقویت اردوی سنی‌ها، نشانه‌هایی برای سازش را به اخوان المسلمین، که اعضایش در مصر سرکوب شده‌اند، فرستاده و خود را به یکی از متحدان این گروه، یعنی ترکیه، نزدیکتر کرده است. این کار موجب نارضایتی برخی از متحدان عربستان، همچون امارات متحدۀ عربی شده است که اخوان المسلمین را حتی اگر ابزار نظامی نداشته باشند، منبع ایدئولوژی جهادی می‌دانند. اما در سوریه، به نظر می‌رسد که همکاری منطقه‌ای یکی از عوامل موفقیت‌های اخیر گروههای شورشی در میدان نبرد بوده باشد. برخی فکر می‌کنند که سعودی‌ها و ایرانی‌ها ممکن است به زودی بر سر سوریه به توافق برسند.
به تعبیری، این قاطعیت همان چیزی است که اوباما همزمان با کاهش نقش آمریکا در منطقه، خواستار پیدایش آن بوده است. نشانه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه حتی با وجود حمایت لجستیکی و اطلاعاتی آمریکا از حملۀ عربستان به یمن، این کشور از پیامدهای این اقدام نگران است.
یکی از مسئولان حاشیۀ خلیج فارس می‌گوید که یکی از دلایلی که عربستان از گسترۀ حملات هوایی خود به یمن کاسته است، جلب رضایت آمریکا بوده است که از ضربه زدن این حملات به مذاکرات با ایران و ایجاد فضای بیشتر برای القاعده در یمن، نگران بود. اوباما همچنان که از طرفی به دنبال آرام کردن رهبران مضطرب حاشیۀ خلیج فارس و از طرف دیگر به دنبال توافق با ایران است، باید موضع خود را در قبال مسابقۀ تسلط منطقه‌ای که روز به روز رنگ و بوی فرقه‌ای‌تری به خود می‌گیرد، مشخص کند.
به گزارش فرادید به نقل از اکونومیست، کمتر روزی است که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل، از "توافق بدی" که آمریکا و ایران در حال مذاکره بر سرش هستند، ناله نکند. چنین دشمنی آشکاری از سوی رهبران کشورهای عرب حاشیۀ خلیج فارس دیده نمی‌شود. آنها تا حالا در مجامع عمومی از پیشرفت مذاکرات استقبال کرده‌اند. با این وجود، این ملک‌ها، امیرها، سلطان‌ها و شیخ‌ها در کاخ‌های خود به همان اندازۀ اسراییل نگران هستند. آنها از آمریکا انتظار دارند که در مقابل سکوتشان، یک تعهد بزرگ در قبال امنیت آنها بدهد.
رهبران عرب خواستار آن هستند که اوباما وعده‌اش را در مورد همکاری‌های بیشتر با ایران در صورت توافق را کنار بگذارد و به صحبت‌های محمد جواد ظریف، وزیر خارجۀ ایران، که می‌گوید توافق می‌تواند نقطۀ شروع هماهنگی‌های بیشتر در موضوع امنیت منطقه باشد، توجهی نکند. در عوض می‌خواهند که توجه آمریکا را به گفته‌ها و اعمال بخشی از حاکمیت که به ادعای آنان خواستار ساقط شدن رهبران سعودی است، جلب کنند.
رهبران حاشیۀ خلیج فارس مدعی‌اند که توافق هسته‌ای که باعث لغو اکثر تحریم‌های اقتصادی خواهد شد، با آزاد کردن دهها میلیارد دلار از دارایی‌های ضبط شدۀ ایران و باز کردن ایران برای تجارت و سرمایه‌گذاری، به این کشور اجازه می‌دهد تا بیش از حالا در مناقشات عراق، سوریه، لبنان و یمن دخالت کند و شاید حتی شیعیان بحرین و شرق عربستان را نیز به شورش تشویق کند. یکی از مقامات ارشد حاشیۀ خلیج فارس می‌گوید: "توافق این حس را پدید می‌آورد که ایران می‌تواند هژمونی منطقه‌ای داشته باشد. این کشور با وجود مشکلات اقتصادی از پیشروی جسورانه دست برنداشته بود. حال قرار است این کشور اعتبار بین‌المللی و قدرت اقتصادی هم کسب کند. این یک نگرانی جدی برای ماست."
در نتیجه، وقتی که رهبران شش عضو شورای همکاری خلیج فارس در کاخ سفید و سپس در 13 و 14 می در کمپ دیوید با اوباما دیدار کنند، قابل پیش‌بینی است که تقاضا کنند آمریکا سلاح‌های پیشرفته را برای تضمین برتری نظامی اعراب در برابر ایران در اختیارشان بگذارد. ایرانی که احتمالاً به زودی قادر خواهد بود سلاح‌های روسی و چینی بیشتری خریداری کند. راضی کردن آنها، و همزمان حفظ برتری نظامی اسراییل در مقابل اعراب، کار دشواری است. برخی از گزارش‌ها حاکی از آن است که اوباما تنها حاضر است که دوباره پیشنهاد کند تا سیستم دفاع موشکی منطقه‌ای را برای دفاع در مقابل موشکهای ایران، برایشان برقرار کند.
درخواست دیگری که ممکن است مطرح شود، و اجابت آن حتی از درخواست قبلی هم سخت تر است، این است که آمریکا باید به کشورهای حاشیۀ خلیج فارس تعهد کند که از آنها در مقابل تجاوز ایران محافظت خواهد کرد. اعراب خواهان یک توافقنامۀ رسمی هستند، اما می‌دانند که احتمالش، آن هم با وجود سنایی که در اختیار جمهوری‌خواهان است، نزدیک به صفر است. در نتیجه آنها بیشتر سعی دارند تا به یک "تفاهمنامه" برسند. این که اوباما در این اجلاس تا کجا برای برآوردن این تقاضا پیش خواهد رفت مشخص نیست.
رهبران عربِ خلیج فارس، همواره کم و بیش به دیدۀ تردید به ایران نگریسته‌اند. اما هراس آنها، پس از هرج و مرجی که یکی پس از دیگری رژیم‌ها عربی را در برگرفت بیشتر شده است. این خلا ایجاد شده توسط گروههای جهادی از یکسو و گروههای هوادار ایران از سوی دیگر پر شده است.
در پی به قدرت رسیدن ملک سلمان در عربستان سعودی، در ژانویۀ سال جاری، عربستان احتیاط همیشگی خود را کنار گذاشته است. این کشور با همراه ائتلافی از کشورهای سنی در ماه مارس، و در پی سقوط دولت منصور هادی، به حملات هوایی علیه یمن دست زد. مسئولان کشورهای خلیج فارس ادعا می‌کنند که سعی دارند تا مانع آن شوند که ایران، حوثی‌ها را به یک حزب الله دیگر تبدیل کند.
عربستان سعودی در تلاش برای تقویت اردوی سنی‌ها، نشانه‌هایی برای سازش را به اخوان المسلمین، که اعضایش در مصر سرکوب شده‌اند، فرستاده و خود را به یکی از متحدان این گروه، یعنی ترکیه، نزدیکتر کرده است. این کار موجب نارضایتی برخی از متحدان عربستان، همچون امارات متحدۀ عربی شده است که اخوان المسلمین را حتی اگر ابزار نظامی نداشته باشند، منبع ایدئولوژی جهادی می‌دانند. اما در سوریه، به نظر می‌رسد که همکاری منطقه‌ای یکی از عوامل موفقیت‌های اخیر گروههای شورشی در میدان نبرد بوده باشد. برخی فکر می‌کنند که سعودی‌ها و ایرانی‌ها ممکن است به زودی بر سر سوریه به توافق برسند.
به تعبیری، این قاطعیت همان چیزی است که اوباما همزمان با کاهش نقش آمریکا در منطقه، خواستار پیدایش آن بوده است. نشانه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه حتی با وجود حمایت لجستیکی و اطلاعاتی آمریکا از حملۀ عربستان به یمن، این کشور از پیامدهای این اقدام نگران است.
یکی از مسئولان حاشیۀ خلیج فارس می‌گوید که یکی از دلایلی که عربستان از گسترۀ حملات هوایی خود به یمن کاسته است، جلب رضایت آمریکا بوده است که از ضربه زدن این حملات به مذاکرات با ایران و ایجاد فضای بیشتر برای القاعده در یمن، نگران بود. اوباما همچنان که از طرفی به دنبال آرام کردن رهبران مضطرب حاشیۀ خلیج فارس و از طرف دیگر به دنبال توافق با ایران است، باید موضع خود را در قبال مسابقۀ تسلط منطقه‌ای که روز به روز رنگ و بوی فرقه‌ای‌تری به خود می‌گیرد، مشخص کند.
۰
