شاخص آلودگی هوا و تبعات هوای آلوده تهران

فرادید | این روز‌ها بحث آلودگی هوا به یکی از دغدغه‌های اصلی زندگی برخی از افراد و به ویژه کلانشهر نشینان تبدیل شده است. بر اساس پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی، آلودگی هوا در تهران تا اواخر هفته جاری ادامه خواهد داشت. باتوجه به آثار مخرب این آلودگی بر روی سلامتی، تردد غیرضروری برای تمام افراد و اجتناب از فعالیت فیزیکی و ورزشی در فضای باز توصیه می‌شود.

به گزارش فرادید، براساس آمار‌های شرکت کنترل کیفیت هوا، شاخص آلودگی هوا از روز یکشنبه هفته جاری تاکنون رشد صعودی داشته و در مرحله ناسالم برای همه گروه‌ها قرار دارد. درحالیکه ماه اول زمستان را می‌گذارنیم، اما تاکنون ۱۳ روز ناسالم در تهران داشته ایم که این عدد نسبت به سال گذشته که ۹ روز بوده است، زنگ خطری برای روز‌های سردتر کلانشهری همچون شهر تهران خواهد بود.

آلودگی هوا اثرات منفی و بعضا جبران‌ناپذیری بر روی سلامتی انسان‌ها می‌گذارد. اما پیامد‌های آلودگی هوا، فقط محدود به انسان‌ها نیست؛ بلکه زندگی دیگر موجودات زنده‌ای همچون جانوران و گیاهان را نیز دستخوش تغییر قرار می‌دهد. دامنه این پیامد‌ها چنان گسترده است که حتی به بنا‌های تاریخی، ساختمان‌ها و دیگر موارد نیز آسیب می‌رساند.

به گفته لیلا نظری سخنگوی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، شهروندان تهرانی در ۲۴ ساعت اخیر یعنی از ۸ صبح دیروز تا ۸ صبح امروز با شاخص ۱۷۴، آلوده‌ترین هوای امسال را تنفس کرده اند. او در گفتگو با رسانه‌ها گفته بود: «دی‌ماه ناسالم‌ترین ماه سال جاری بوده است. از هفتم دی تا امروز به جز یک روز، هوای تهران ناسالم بوده و در مجموع از اول دی‌ماه، هوای تهران ۱۱ روز در شرایط ناسالم برای همه شهروندان، ۱۰ روز در شرایط ناسالم برای گروه‌های حساس و تنها ۳ روز در شرایط سالم قرار داشته است.»

همچنین، شرکت کنترل کیفیت هوای تهران اعلام کرده است: «در همین مدت، غلظت آلاینده ذرات معلق با قطر کمتر از ۱۰ میکرون با شاخص ۱۱۳، ازن با شاخص ۹، دی اکسید نیتروژن با شاخص ۱۰۰ و منواکسید کربن با شاخص ۴۲ بوده است. ایستگاه ستاد بحران منطقه ۷ با شاخص ۱۵۶ ایستگاهی است که طی ۲۴ ساعت گذشته از لحاظ آلایندگی ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون کمترین آلایندگی را ثبت کرده است.»

براساس آمار شرکت کنترل کیفیت هوای تهران: ایستگاه‌های سوهانک منطقه ۱ با شاخص ۲۰۷ در شرایط بنفش، پیروزی منطقه ۱۳ با شاخص ۱۹۱ و شهرداری منطقه ۲۱ با شاخص ۱۸۹ در همین مدت از لحاظ آلاینده ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون بیشترین آلایندگی را داشتند.

بر اساس تقسیم‌بندی‌های شاخص آلودگی هوا، از عدد صفر تا ۵۰ هوا «پاک» اعلام شده است. در این شرایط کیفیت هوا رضایت‌بخش و دارای خطر سلامتی ناچیز یا به کل فاقد ریسک سلامتی خواهد بود. از عدد ۵۱ تا ۱۰۰ نیز هوای «سالم» بوده که بر این اساس کیفیت هوا در این شرایط قابل قبول بوده و برای تعداد بسیار کمی از افراد با ملاحظات بهداشتی خاص همراه است.

در این شرایط افرادی که نسبت به ذرات معلق، دی‌اکسید نیتروژن و ازن حساسیت ویژه‌ای دارند ممکن است علائم تنفسی از خود بروز دهند. از عدد ۱۰۱ تا ۱۵۰ هوا «ناسالم برای گروه‌های حساس» خواهد بود. افراد بیشتری از گروه‌های حساسی نظیر بیماران قلبی، سالمندان، کودکان و زنان باردار در این شرایط ممکن است اثرات بهداشتی خاصی را تجربه نمایند، ولی اکثریت مردم تحت تأثیر این آلودگی قرار نخواهند گرفت.

از ۱۵۱ تا ۲۰۰ هوا «ناسالم برای همه گروه‌ها» اعلام می‌شود که در این حالت هر فردی ممکن است اثرات سوء بهداشتی را تجربه کند و اعضای گروه‌های حساس نشانه‌های حادتری را از خودشان نشان می‌دهند. از ۲۰۱ تا ۳۰۰ هوا «بسیار ناسالم» خواهد بود که در این حالت هر فردی ممکن است تحت خطر اثرات جدی بهداشتی قرار گیرند.

از عدد ۳۰۱ تا ۵۰۰ نیز شرایط کیفی هوا «خطرناک» است. در این حالت اخطاری جدی برای سلامت همه افراد و بیانگر شرایط اضطراری خواهد بود.

به گفته دکتر عباس شاهسونی، رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت عموم مردم به خصوص گروه‌های حساس از تردد غیرضروری در سطح شهر خودداری کنند. با توجه به پایداری هوا و افزایش تردد‌ها در سطح شهر، کیفیت هوای شهر تهران در وضعیت بسیار ناسالم قرار دارد.

او می گوید که «با توجه به اینکه آلاینده مسوول ذرات معلق است، افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی یا ریوی، سالمندان و کودکان، باید از هر گونه فعالیت فیزیکی خارج از منزل اجتناب کنند. افراد دیگر نیز باید از فعالیت‌های طولانی یا سنگین در خارج از منزل اجتناب کنند.»

شاهسونی عنوان کرد: «در این شرایط، در صورت عدم رعایت استفاده از ماسک مناسب و حضور در فضای آزاد، احتمال افزایش قابل‌توجه بیماری‌های قلبی یا ریوی و مرگ زودرس در بیماران قلبی و سالمندان و افزایش قابل توجه علایم تنفسی در کل جمعیت وجود دارد.

رییس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت اعلام کرد: «با توجه به ارتباط افزایش غلظت آلاینده‌های هوا به خصوص غلظت ذرات معلق کوچک‌تر از ۲.۵ میکرون و میزان ابتلا و مرگ ناشی از کووید ۱۹، از عموم مردم به خصوص گروه‌های حساس مانند بیماران قلبی، ریوی، زنان باردار، سالمندان، کودکان، بیماران مبتلا به دیابت و آسم درخواست می‌شود که از تردد در فضای آزاد اجتناب کنند.»

عباس شاهسوانی در ادامه خاطرنشان کرد: «در روز‌های گذشته و بعد از افزایش آلودگی هوا میزان ورودی بیمارستان‌ها از بین بیماران تنفسی و قلبی بر اساس اعلام اورژانس حدود ۱۵ درصد افزایش یافته و این وضعیت نه تنها در تهران و قزوین بلکه در برخی شهر‌های دیگر مثل کرج، اراک و اصفهان هم مشاهده شده است. با توجه به وضعیت شدید آلودگی هوای کلانشهر‌ها که با چشم هم قابل مشاهده است باید کالیبراسیون دستگاه‌های سنجش آلاینده‌ها هوا بررسی دقیق تری بشود.»