بوستان سعدی؛ درسی از شیخ اجل: «به اندازه سخن بگو»
رسیدن ماه اردیبهشت می‌تواند بهانه مناسبی برای سعدی‌خوانی باشد، چرا که علاوه بر مصادف‌شدن با روز بزرگداشت او، روایت است که گلستان و بوستان نیز در این ماه سروده شده‌اند.
فرادید| سعدی بوستان و گلستان را در اردیبهشت‌ماه سال 655 و 656 هجری سرود و دو تا از حکمت‌آموزترین و در عین حال شیرین‌ترین آثار ادبیات فارسی را به وجود آورد. شاید همین شیرینی و پندآموزی این دو اثر سعدی است که باعث شده است که استاد اصغر دادبه معتقد باشند که مدخل آشنایی با ادبیات فارسی باید بوستان و گلستان سعدی باشد.
به گزارش فرادید، تنوع داستان در آثار سعدی بسیار زیاد است. او هر بار داستان جدیدی برای گفتن دارد و الحق که هر بار به زیباترین شکل ممکن این کار را انجام می‌دهد. لطف سخن او باعث می‌شود که مخاطب علاوه بر یادگیری لذت هم ببرد. بوستان نخستین اثر سعدی است و سعدی این منظومه عظیم را در سفر نوشت و یکی از ماندگارترین آثار ادبیات فارسی را به آحاد مرد جهان هدیه کرد.
باب هفتم: در عالم تربیت
خاموشی و کم‌سخن‌گفتن از آن دست از مسائلی است که پیوسته توسط خردمندان توصیه شده است. سعدی نیز از آن دست از اندیشمندانی است که این مسئله را در نظر داشته است. در ادامه با قلم سعدی توصیه‌ای در باب خاموشی بخوانید.
اگر پای در دامن آری چو کوه
سرت ز آسمان بگذرد در شکوه
زبان درکش ای مردِ بسیار‌دان
که فردا قلم نیست بر بی‌زبان
صدف‌وار گوهرشناسانِ راز
دهان جز به لؤلؤ نکردند باز
فراوان‌سخن باشد آکنده‌گوش
نصیحت نگیرد مگر در خموش
چو خواهی که گویی نفس بر نفس
حلاوت نیابی ز گفتارِ کس
نباید سخن گفت ناساخته
نشاید بریدن نینداخته
تأمّل‌کنان در خطا و صواب
به از ژاژخایانِ حاضر‌جواب
کمال است در نفسِ انسان سخُن
تو خود را به گفتار ناقص مکُن
کم‌آواز هرگز نبینی خجل
جوی مشک بهتر که یک توده گل
حذر کن ز نادانِ ده‌مَرده‌گوی
چو دانا یکی گوی و پرورده گوی
صد انداختی تیر و هر صد خطاست
اگر هوشمندی یک انداز و راست
چرا گوید آن چیز در خفیه مرد
که گر فاش گردد شود روی‌زرد؟
مکن پیشِ دیوار غیبت بسی
بود کز پسش گوش دارد کسی
درونِ دلت شهربند است راز
نگر تا نبیند درِ شهر باز
از آن مردِ دانا دهان‌دوخته‌ست
که بیند که شمع از زبان سوخته‌ست
