فهرست مرگبارترین جانوران جهان برای انسانها

در این نوشتار، فهرستی از حیواناتی را گردآوری کردهایم که بیشترین آمار مرگ انسانها را در سال رقم میزنند. برخی از آنها ممکن است شما را شگفتزده کنند.
فرادید| وقتی به حیوانات خطرناک و مرگبار فکر میکنید، چه چیزی به ذهنتان میرسد؟ شاید حیوانات بزرگ، گوشتخوار و شکارچی مانند شیر، گرگ یا کوسه! اما چیزی که از این فهرست میآموزید اینست که اندازه و قدرت ممکن است گمراهکننده باشند. کوسهها که به ناحق مرگبار تصور میشوند، حتی در این فهرست قرار نگرفتند، چون بهطور میانگین سالانه تنها ۶ نفر را میکشند. در مقایسه، شیرها سالانه تنها ۲۲ نفر را میکشند.
به گزارش فرادید، در واقع، مرگبارترین حیوانات همواره کوچکترین آنها هستند. آنها نه با زور، بلکه از راه بیماری یا سم موجب مرگ انسان میشوند.
1. اسب آبی (۵۰۰ مرگ در سال)
پیش از پرداختن به حیوانات کوچک و مرگبار، به سراغ بزرگترین آنها میرویم. وقتی صحبت از حیات وحش خطرناک آفریقا میشود، شاید گمان کنید شیرها در صدر فهرست هستند. اما در واقع، اسبهای آبی هر سال جان افراد بیشتری را میگیرند.
اسب آبی با تخمین حدود ۵۰۰ مرگ سالانه (در مقایسه با ۲۲ مرگ ناشی از شیرها)، یک پستاندار خشکیزی بسیار مرگبار است. دلیلش رفتار بسیار تهاجمی و قلمروطلبانه آنهاست. آنها همواره به قایقها حمله کرده و آنها را واژگون میکنند.
افرادی که درون قایق هستند یا غرق میشوند یا خودِ حیوان آنها را میکشد. نرهای این گونه بهطور میانگین ۱۵۰۰ کیلوگرم وزن دارند و دارای دندانهایی بسیار بزرگ و تیزی هستند.
2. فیلها (۵۰۰ مرگ در سال)
شاید فیلها را موجوداتی آرام و مهربان تصور میکنید، اما آنها میتوانند مرگبار هم باشند. بخشی از این خطر به اندازه و وزن زیادشان مربوط میشود. فیلها بزرگترین جانوران خشکیزی زنده هستند.
با توجه به تخریب زیستگاهها و ورود زمینهای کشاورزی به محدوده زندگی فیلها، آنها بیش از پیش با انسانها مواجه میشوند و همین موجب درگیری آنها با انسانها شده است.
گروههایی از فیلها به مزارع و روستاها حمله کردهاند و در این مسیر هر انسانی را که سد راهشان شده با شاخ زدن یا لگدمال کردن کشتهاند. تنها یک ضربه از فیل برای مرگ کافیست. هر سال حدود ۵۰۰ نفر به این شکل جانشان را از دست میدهند.
3. کروکودیل آب شور (۱.۰۰۰ مرگ در سال)
جانور آبزی مرگبار دیگری که باید از آن دوری کرد، کروکودیل آبشور است. بهطور کلی کروکودیلها حیواناتی مرگبار محسوب میشوند و سالانه حدود ۱۰۰۰ نفر را میکشند، هرچند همواره فرصتطلبانه عمل میکنند و هدف اصلیشان شکار انسان نیست.
کروکودیل آبشور از اندک گونههایی است که ممکن است انسان را طعمه تلقی کند. این گونه سریع، مهاجم و ترسناک است و بزرگترین خزنده زنده جهان بهشمار میرود. نرها میتوانند تا ۶ متر طول و ۱۳۰۰ کیلوگرم وزن داشته باشند.
این حیوان هنگام تعقیب طعمه در آب، سرعتی تا ۱۸ مایل در ساعت دارد. با توجه به این ویژگیها، اگر یک کروکودیل آبشور شما را به چشم طعمه ببیند، احتمال زندهماندن بسیار پایین خواهد بود.
ما کروکودیل آبشور را به عنوان یکی از مرگبارترین موجودات دریایی جهان نامگذاری کردهایم.
4. کرمهای لولهای آسکاریس (۲.۵۰۰ مرگ در سال)
عامل مرگبار در این حیوان یک انگل است؛ یعنی جانوری که رویِ یا در بدنِ میزبان زندگی کرده و به آن آسیب میزند.
کرم آسکاریس خودِ انگل است، نه تنها ناقل بیماری مانند پشه. این کرمها زمانی منتقل میشوند که فردی بر حسب تصادف تخم آنها را ببلعد؛ بیشتر در پی آلودگی غذا یا آب با مدفوع انسان.
این کرمها در روده کوچک انسان ساکن میشوند و از بدن انسان برای زنده ماندن، تغذیه و تولیدمثل استفاده میکنند. بیماری ناشی از این کرم، آسکاریازیس نام دارد و با نشانههایی مانند تب، درد و ورم شکم و تنگی نفس همراه است. این بیماری سالانه جان حدود ۲۵۰۰ نفر را میگیرد.
5. عقرب (۲.۶۰۰ مرگ در سال)
برخی از مرگبارترین حیوانات، آنهایی هستند که زهر تزریق میکنند. برخلاف حیوانات سمی که سم ترشح میکنند، جانوران زهردار سم را از راه بخشهای ویژهای از بدن مانند نیش یا نیشزن مستقیم وارد بدن قربانی میکنند.
عقربها هم به همین دلیل زهر تولید میکنند؛ نه برای کشتن انسانها، بلکه برای غلبه بر طعمه یا کشتن آن. با این حال، زهر ۲۵ گونه از عقربها در صورتی که بدشانس باشید و با یکی از آنها روبهرو شوید، میتواند برای انسان کشنده باشد.
انسانها نیش عقربها را اغلب زمانی تجربه میکنند که بر حسب تصادف روی آنها با پای برهنه پا بگذارند یا هنگامی که عقربی داخل کفش مخفی شده است. عقربها در چنین مواردی، از زهر به عنوان ابزار دفاعی استفاده میکنند، نه برای حمله.
سالانه حدود ۲۶۰۰ مرگ ناشی از نیش عقرب گزارش میشود. کشندهترین گونه عقرب در جهان، عقرب سرخ هندی (Hottentotta tamulus) است.
6. سن ضارب (۱۰.۰۰۰ مرگ در سال)
یکی دیگر از حشرات مرگبار که از راه گزش موجب بیماری و مرگ میشود، ساس قاتل است که نامش با عملکردش همخوانی کامل دارد. برخی از گونههای این حشره که در آمریکای مرکزی و جنوبی یافت میشوند ناقل بیماری شاگاس هستند، یک بیماری انگلی گرمسیری که سالانه جان حدود ۱۰۰۰۰ نفر در سراسر جهان را میگیرد. این گونهها گاهی با نام «ساس بوسهزن» هم شناخته میشوند، چرا که در خواب اغلب صورت انسان را نیش میزنند. ما این حشره را یکی از مرگبارترین حشرات دنیا نامیدهایم.
7. افعی فلسارهای (۱۳۸۰۰۰ مرگ در سال)
افعی فلسارهای رکورددار کشندهترین مار جهان از دید تعداد تلفات انسانی است. مارها در کل جایگاه بالایی در فهرست حیوانات مرگبار دارند، زیرا گزش مارها سالانه تا ۱۳۸۰۰۰ مرگ به همراه دارد. افعی فلسارهای بهویژه گونهای بسیار تهاجمی است و به همین دلیل خطرناکتر از ماری است که در واقع سمیترین مار جهان است، اما رفتاری خجالتی دارد، یعنی تایپان درونبومی (Oxyuranus microlepidotus).
رفتار تهاجمی این مار همراه با زهر قوی و حضور در مناطق پرجمعیت انسانی، موجب شده افعی فلسارهای به یکی از ترسناکترین مارهای جهان تبدیل شود.
8. حلزونهای آب شیرین (۲۰۰۰۰۰ مرگ در سال)
این مورد ممکن است شما را شگفتزده کند. بیش از ۲۰۰.۰۰۰ مرگ در سال به حلزونهای آب شیرین نسبت داده میشود. دلیلش، میزبانی آنها برای انگلهای کشنده، بهویژه کرمهای پهن انگلی به نام کپلک (Flukes) است.
حدود ۲۴۰۰۰ گونه کپلک وجود دارند که بیشتر آنها انگلِ مهرهداران (مانند انسان) و نرمتنان (مانند حلزونها) هستند.
یکی از خطرناکترین آنها، انگل کپلک خون (Schistosoma) است که توسط حلزونهای آب شیرین منتقل میشود. این کرمها درون حلزون زندگی و رشد میکنند، سپس در آب آزاد میشوند. انسانها از راه تماس با آب آلوده، هنگامی که کپلکها از راه پوست وارد بدن میشوند، آلوده میشوند. این انگل عامل بیماری کشندهای به نام شیستوزومیازیس یا تب حلزون است.
پس از مالاریا، این بیماری دومین بیماری انگلی مخرب از دید اثرات اجتماعی و اقتصادی است و بنا به گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) در سال ۲۰۰۰، ممکن است سالانه جان ۲۰۰.۰۰۰ نفر را بگیرد.
۹. پشهها (۷۲۵.۰۰۰ تا ۱.۰۰۰، ۰۰۰ مرگ در سال)
مورد آخر نمونهای عالی از حیوانی بسیار کوچک با تأثیری بسیار بزرگ است. از دید تعداد انسانهایی که سالانه جانشان را از دست میدهند، پشهها با اختلاف زیاد رتبه اول را دارند؛ آنها عامل بین ۷۲۵.۰۰۰ تا ۱ میلیون مرگ در سال هستند.
البته این به آن معنا نیست که پشهها قصد کشتن دارند. در واقع، آنها بهطور مستقیم نمیکشند، بلکه ناقل بیماری هستند. این یعنی هنگام تغذیه از خون انسان و حیوان، ناخواسته عوامل بیماریزا را منتقل میکنند و باکتریها، ویروسها و انگلها را از فردی به فرد دیگر میبرند.
مرگبارترین بیماری ناشی از پشه، مالاریا است؛ یک عفونت انگلی که توسط پشههای مادهی آنوفل منتقل میشود. این بیماری آنقدر گسترده و کشنده است که تأثیر بزرگی بر تاریخ بشر و حتی روند تکامل انسان گذاشته است.
مترجم: زهرا ذوالقدر