تصاویر؛ طوطی گرینچیک؛ طوطی معروف به «دلقک کوچک» که عاشق دراز کشیدن به پشت، بوسیدن و نوازش است

طوطی گرینچیک (Green-Cheeked Parakeet) که با نام «طوطی سبز‌گونه» نیز شناخته می‌شود، پرنده‌ای کوچک و پرانرژی از خانواده‌ی طوطی‌سانان است که در جنگل‌ها و بوته‌زار‌های آمریکای جنوبی، به‌ویژه در کشور‌های برزیل، بولیوی، آرژانتین و پاراگوئه زندگی می‌کند. 

این گونه به‌خاطر طبیعت بازیگوش، هوش بالا و روحیه‌ی اجتماعی‌اش به یکی از محبوب‌ترین طوطی‌های خانگی جهان تبدیل شده است. طوطی گرینچیک، با رفتاری صمیمی، حرکات آکروباتیک و شخصیت پرهیجانش، ترکیبی دلنشین از جذابیت و کنجکاوی را ارائه می‌دهد. 

گرچه صدای آن نسبت به بسیاری از طوطی‌های دیگر آرام‌تر است، اما با هوش فوق‌العاده و شخصیت اجتماعی خود، جبران این سکوت را می‌کند و به همراهی وفادار، فعال و شاد برای دوست‌داران پرندگان تبدیل می‌شود. 

ویژگی‌های ظاهری و شناسایی

طوطی گرینچیک پرنده‌ای کوچک است که حدود ۲۶ سانتی‌متر طول دارد (شامل دم بلند و باریک آن) و بین ۶۰ تا ۸۰ گرم وزن دارد. پر و بال این پرنده ترکیبی شگفت‌انگیز از رنگ‌هاست؛ عمدتاً سبز، با گونه‌های سبز، دم زرشکی و پر‌های آبی در بال‌ها که زیر نور خورشید درخشش خاصی دارند. 

پر‌های سینه حالتی موج‌دار دارند و تاج سر به رنگ زیتونی تیره است، در حالی که بخش زیرین بدن به تناسب زیرگونه می‌تواند سبز روشن، فیروزه‌ای یا مایل به زرد باشد. 

چند زیرگونه‌ی شناخته‌شده از طوطی گرینچیک وجود دارد که در رنگ و پراکندگی تفاوت‌های جزئی دارند. برای مثال، زیرگونه‌ی بولیویایی (P. m. Phoenicura) دم قرمزتری دارد، در حالی که زیرگونه‌ی برزیلی (P. m. Restricta) رنگ آبی بیشتری روی بال‌ها نشان می‌دهد. با وجود این تفاوت‌ها، همه گرینچیک‌ها چشمانی تیره و نافذ و چهره‌ای کنجکاو دارند که موجب محبوبیتشان در میان صاحبانشان می‌شود. 

زیستگاه و رفتار در طبیعت

 در طبیعت، طوطی گرینچیک در حاشیه‌ی جنگل‌ها، دشت‌های گرمسیری و نواحی جنگلی تا ارتفاع سه‌هزار متری دیده می‌شود. این پرنده مناطقی را ترجیح می‌دهد که دارای درختان میوه و منابع آبی فراوان باشند. آنها اجتماعی‌اند و در گروه‌هایی از چند تا بیش از بیست پرنده زندگی می‌کنند. پروازشان سریع و هماهنگ است و از صدا‌های تیز و جیغ‌مانند برای ارتباط و هشدار به دیگران در برابر شکارچیان استفاده می‌کنند. 

رژیم غذایی طوطی گرینچیک شامل میوه‌ها، دانه‌ها، گل‌ها و گاه حشرات کوچک است. این پرنده‌ها نقش مهمی در پراکنش بذر‌ها و باززایی جنگل‌ها دارند. 

طوطی گرینچیک همچنین به وفاداری شهرت دارد؛ وقتی جفت خود را انتخاب کند، معمولاً تا پایان عمر با او می‌ماند و رفتارهایی، چون تمیزکردن متقابل پر‌ها و تغذیه‌ی یکدیگر را برای تقویت پیوند عاطفی انجام می‌دهد. 

فصل تولیدمثل معمولاً بین نوامبر تا فوریه است و ماده درون حفره‌ی درخت، چهار تا شش تخم می‌گذارد. هر دو والد از جوجه‌ها مراقبت می‌کنند و آنها پس از حدود هشت هفته آماده‌ی پرواز می‌شوند. در اسارت، در صورت نگهداری مناسب، این پرندگان می‌توانند ۲۰ تا ۳۰ سال عمر کنند.

در نقش حیوان خانگی: هوش و شخصیت

محبوبیت روزافزون طوطی گرینچیک به‌عنوان حیوان خانگی ناشی از ترکیب کم‌نظیر انرژی، وفاداری و صدای نسبتاً آرام آن است. این پرندگان بسیار باهوش‌اند و می‌توانند حرکات نمایشی یاد بگیرند، صدا‌های ساده را تقلید کنند و حتی با تمرین، واژگان محدودی را بیاموزند. با این حال، هوش بالا به این معناست که نیاز به تحریک ذهنی مداوم دارند؛ در غیر این صورت ممکن است دچار بی‌حوصلگی یا رفتار‌های مخرب مانند کندن پر شوند. 

طوطی گرینچیک اجتماعی است و از هم‌نشینی با انسان یا پرندگان دیگر لذت می‌برد. آنها عاشق بالا رفتن، کاوش و بازی با اسباب‌بازی‌ها هستند و اغلب پیوند عمیقی با صاحب خود برقرار می‌کنند. با وجود جثه‌ی کوچکشان، شخصیتی جسور و ماجراجو دارند. صدای ملایم و رفتار آرامشان باعث می‌شود حتی برای زندگی در آپارتمان‌ها نیز مناسب باشند.

برای نگهداری سالم، باید قفس بزرگ، فرصت پرواز روزانه و تعامل اجتماعی فراهم شود. رژیم غذایی‌شان باید شامل پلت‌های باکیفیت، میوه‌ها و سبزیجات تازه و مقدار اندکی دانه باشد. با مراقبت مناسب، طوطی گرینچیک می‌تواند سال‌ها همراهی دوست‌داشتنی و پرمحبت برای خانواده باشد.

تنوع رنگ طوطی گرینچیک

علاوه بر رنگ‌های طبیعی، انواع رنگ‌ها نیز به‌صورت انتخابی توسط پرورش‌دهندگان، پدید آمده‌اند: 

دارچینی: رنگ پرنده در این حالت، سبز لیمویی است و رنگ روشن‌تر و کم‌رنگ‌تری دارد. سر پرنده، برنزه است و پر‌های دم در مقایسه با طوطی‌های گونه‌سبز معمولی، رنگ قهوه‌ای روشن‌تری دارند.

سینه‌زرد: دارای رنگ روشن است که از قرمز به زرد و سر‌های خاکستری تیره تغییر می‌کند. آنها همچنین به‌ندرت دارای یک پر زرد روشن در هر طرف بال بالایی هستند که یک ویژگی مغلوب نادر است که تنها حدود یک جوجه از هر ۱۰ جوجه را می‌توان با این ویژگی یافت. این ویژگی اغلب ارزش آنها را افزایش می‌دهد. 

آناناسی: ترکیبی از دارچین و انواع زرد رنگ است. آنها سینه‌ای از رنگ‌های روشن، سر برنزه و پر‌های سبز لیمویی در پشت مانند طوطی گونه سبز دارچینی دارند. پر‌های دم همان پر‌های زرد هستند که جلوه‌ای هاله‌ای ایجاد می‌کنند.

فیروزه‌ای: دارای بدنی با پر‌های سبز آبی و سبز است. انتهای پر‌های بال در صورتی که قیچی نشوند، رنگین‌کمانی هستند. پر‌های سینه مایل به خاکستری و پر‌های دم خاکستری است. 

انواع سبز/ قرمز/ آبی کمتر رایج است، اما در بین طوطی‌های گرینچیک دیده شده‌اند. 

عجیب‌ترین ویژگی‌های طوطی گرینچیک

طوطی گرینچیک پر از شگفتی است. یکی از عجیب‌ترین عادت‌هایش نحوه‌ی خوابیدن اوست؛ برخلاف بیشتر پرندگان، بسیاری از آنها ترجیح می‌دهند افقی بخوابند، به پهلو یا روی شکم، که اغلب صاحبان تازه‌کار را نگران می‌کند و فکر می‌کنند پرنده بی‌هوش شده است. 

رفتار خاص دیگرشان آویزان شدن وارونه برای بازی یا تمیز کردن پرهاست؛ عادت آکروباتیکی که آنها را شبیه دلقک‌های کوچک پرپری می‌کند. طوطی‌های گرینچیک نه‌تنها صداها، بلکه احساسات را نیز تقلید می‌کنند؛ مثلاً وقتی انسان می‌خندد، ممکن است صدای خنده تولید کنند یا لحن حرف زدن صاحبشان را تکرار کنند.

با وجود اندازه‌ی کوچک، حس «حسادت» هم دارند. اگر حیوان یا شخص جدیدی وارد خانه شود، با آواز یا انجام حرکات نمایشی توجه بیشتری می‌طلبند. پرهایشان زیر نور فرابنفش طیفی از رنگ‌های پنهان را منعکس می‌کند که در جفت‌یابی نقش دارد. 

نشانه‌ی محبت آنها گاز‌های آرام و نوازش مو یا گوش صاحبشان است، رفتاری عجیب، اما نشانه‌ی پیوند عاطفی. این ویژگی‌ها طوطی گرینچیک را به یکی از دوست‌داشتنی‌ترین و غیرقابل‌پیش‌بینی‌ترین طوطی‌های جهان تبدیل کرده است.

منبع:  راز بقا