تاج‌محل ایران کجاست؟ همه چیز درباره باغ فتح‌آباد

شاید علاقه ما به دیدن هندوستان و اماکن دیدنی‌اش علاوه بر تمایل به جهان‌گردی ریشه در تصویر‌های رنگارنگ و فیلم‌های پرهیاهوی بالیوودی این کشور داشته باشد. در بین تمام آن تصاویری که از هند داریم احتمالاً تاج‌محل یک تصویر پررنگ‌تر و نماد این کشور در ذهن ماست. شاید برایتان جالب باشد بدانید در ایران هم عمارتی درست شبیه تاج‌محل داریم که در این مقاله می‌خواهیم بیشتر با آن آشنا شویم.

باغ فتح‌آباد کرمان کجاست؟

آن مکان مشابهی که درباره‌اش صحبت کردیم باغ فتح‌آباد یا «بیگلربیگی» در استان کرمان است. عمارتی درست شبیه تاج‌محل که در دوره قاجار ساخته شده است. شاید در بین تمامی دیدنی‌های استان پرجاذبه کرمان کمتر نام این عمارت و باغ را شنیده باشید. اما پیشنهاد می‌کنیم در سفر بعدی خود به کرمان تماشای این عمارت را در اولویت قرار دهید. اگر برای سفر به کرمان به بلیط هواپیما نیاز داشتید می‌توانید در سفرمارکت خیلی سریع و با بهترین هزینه بلیط خود را خریداری کنید.

برای رسیدن به باغ فتح‌آباد باید به ۲۵ کیلومتری شمال غرب کرمان و به منطقه اختیارآباد بروید. وقتی به این منطقه برسید این عمارت سفیدرنگ با جاذبه‌ای که دارد نگاه شما را خواهد دزدید. این عمارت زیبا در بین مردم محلی به‌نام بیگلربیگی هم شناخته می‌شود.

تاریخچه باغ فتح‌آباد کرمان

همان‌طور که اشاره کردیم این باغ و عمارت چشم‌نواز در دوره قاجاریه و به دستور حاکم کرمان که نامش فضل علی خان بیگلربیگی بود، ساخته شده است. البته نام اصلی این حاکم فضل علی خان میرپنج قراباغی بود و بیگلرگلی لقب حاکمان کرمان بوده است. وقتی خوب به این عمارت نگاه می‌کنیم ریشه‌های زیادی از فرهنگ و معماری ایرانی را در آن می‌بینیم. جالب است بدانید که در عمارت تاج‌محل هندوستان هم ریشه‌های معماری صفویه دیده می‌شود.

این عمارت زیبا در دوازدهمین روز بهمن ۱۳۸۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد تا در مالکیت سازمان میراث فرهنگی باشد. تاریخ احتمالی ساخت این عمارت را حدود سال ۱۲۵۵ هجری قمری می‌دانند که به این معناست که این باغ حدود ۴۰ سال از باغ شازده کرمان قدیمی‌تر است و به گفته برخی از کارشناسان، فتح‌آباد الگوی ساخت باغ شازده کرمان بوده که خود این بنا یکی از معجزات کویر است.

باغ شازده ماهان حدود سال ۱۲۹۸ هجری قمری ساخته شده و اکنون یکی از جاذبه‌های گردشگری مشهور کرمان است. در تاریخچه این دو باغ آمده وقتی حاکم بعدی کرمان قدرت گرفت قصد داشت این باغ را از فضل‌علی‌خان بخرد، اما چون او حاضر به فروش این عمارت تاج‌محل‌گونه نشد، حاکم بعدی اقدام به ساخت باغ شازده کرد که البته عمرش به دیدن این باغ نرسید.

عمارت فتح‌آباد در سال‌های بعد و پس از فروپاشی قاجاریه بنا به شرایط آب‌وهوایی و عدم رسیدگی کمی تخریب شد، قنات آب آن خشک شد و نشانی از حوض‌های آب که نمای عمارت را چندبرابر کرده بودند و باغ‌های پسته‌ای که سرسبزی عمارت را حفظ کرده بودند، نبود. اما پس از وقف این عمارت به سازمان اوقاف توجه استانداری به این بنا جلب شد و برنامه‌ریزی برای توسعه و بازسازی آن انجام گردید تا به یک مکان دیدنی برای بازدیدکنندگان و گردشگران تبدیل شود.

معماری عمارت فتح‌آباد

وقتی صحبت از عمارت و خانه‌های اصیل ایرانی می‌شود همه ما تصویری از یک خانه بزرگ با شیشه‌های رنگی داریم که صدای آب در حوض آن قطع نمی‌شود. خبر خوب برای علاقه‌مندان به معماری اصیل ایرانی این است که در این عمارت تصویر ذهنی شما کاملاً به واقعیت می‌رسد. این خانه زیبا درست یک خانه اعیانی قاجاری است که سقف بلند کنده‌کاری‌شده، لوستر‌های بزرگ، شاه‌نشین، ایوان، گچ‌بری‌های چشم‌نواز و ظریف و حوضی پر از آب دارد.

البته در مرمت و بازسازی این باغ بخش‌هایی مدرن‌تر با حفظ همان سبک قدیمی اضافه شده تا برای بازدیدکنندگان جذاب‌تر باشد. یکی از این بخش‌ها موزه‌ای است که در آن می‌توانید با سرگذشت حاکمان کرمان بیشتر آشنا شوید. بخش دیگری که اضافه شده فضای رستوران است که شما می‌توانید در صورت تمایل در یکی از اتاق‌های زیبا و مرمت‌شده این عمارت غذا نوش جان کنید. این اتاق‌ها از گچ‌کاری‌ها، نقاشی‌ها، آینه‌کاری‌ها و کاشی‌کاری‌های زمان قاجار برخوردار هستند که فضای رستوران را چندین برابر زیباتر می‌کنند.

در گوشه‌ای از عمارت هم می‌توانید گیاهان دارویی مخصوص کرمان را ببینید که روی زمین کاشته شده‌اند و قابل خریداری هستند. در محوطه باغ فتح‌آباد یک چای‌خانه سنتی کوچک هم ایجاد شده که در آن می‌توانید انواع نوشیدنی‌های سرد و گرم سنتی مثل عرقیجات، دمنوش‌ها و فالوده کرمانی را امتحان کنید.

همان‌طور که اشاره کردیم این باغ درختان پسته هم دارد و اگر قصد خرید پسته هم داشته باشید می‌توانید به غرفه‌های مربوطه مراجعه کنید. خرید صنایع دستی کرمان هم از بعضی غرفه‌های موجود در این باغ امکان‌پذیر است.

جالب است بدانید بسیاری از همایش‌ها، مراسم‌های خاص، نمایشگاه‌ها و برخی اوقات کنسرت‌های موسیقی هم در این مکان برگزار می‌شود. در شب‌های عادی سال هم مردم منطقه به قصد شب‌نشینی به این باغ سر می‌زنند. البته ساعت بازدید از این مجموعه زیبا از ۱۰ صبح الی ۱۰ شب است.

عمارت چهارفصل که عمارت دوم این باغ به حساب می‌آید یک فضای ویژه و خاص است که به صورت وی‌آی‌پی برای مراسم‌های خاص قابل رزرو است. این عمارت فقط یک طبقه است و ظرافت گچ‌بری‌ها و آجرکاری آن بسیار چشم‌نواز است.

خوشبختانه در روند مرمت باغ چند اصله درخت کهن هم حفظ شده‌اند که نشان‌دهنده اصالت این مجموعه است. این درخت‌ها که البته تعدادشان کم است در طول این سال‌ها توانسته‌اند با هر آب‌وهوایی کنار بیایند و هنوز نفس می‌کشند.

با بازدید از این باغ و عمارت سفیدرنگ زیبا در دل کویر کرمان می‌توانید با معماری و فرهنگ غنی این شهر بیشتر آشنا شوید و با خرید گیاهان دارویی یا صنایع دستی مسی یک خاطره به‌یادماندنی برای خود ثبت کنید. این باغ بزرگ ۱۴ هکتار مساحت دارد که هر بخشی از آن جاذبه خاص دیدنی خود را دارد.

جمع‌بندی

اگر در سفر به کرمان فرصت نکردید به این بنا سر بزنید و قصد داشتید به صورت ریلی از کرمان خارج شوید می‌توانید تاج‌محل ایران را از داخل واگن هم مشاهده کنید. باغ فتح‌آباد یکی با سرسبزی و اصالت خود یکی دیگر از معجزه‌های معماری در دل کویر است که تماشای آن به تمام فرهنگ‌دوستان پیشنهاد می‌شود.