پایتخت فندق ایران کجاست؟

استان گیلان دارای طبیعتی جذاب و چشم‌انداز‌هایی زیبا، یکی از محبوب‌ترین مکان‌های طبیعت‌گردی در ایران است. ییلاق اِشکِوَرات، یکی از دیدنی‌ترین مکان‌های استان گیلان است که در شهرستان رودسر قرار گرفته است.

منطقه‌ی ییلاق اشکورات از توابع رودسر معروف و پرطرف‌دارترین باغ‌های فندق را در خود جای داده است. استان گیلان، واقع در شمال ایران، سرزمینی بسیار سرسبز و آباد و خوش‌آب‌وهوا و سرشار از برکت و فراوانی است.

از محصولات کشاورزی و سوغاتی‌های این استان می‌توان به برنج ایرانی مرغوب، چای مرغوب لاهیجانی، بادام خوش‌طعم آستارا، زیتون مرغوب رودبار و کلوچه‌های خوشمزه در تمام مناطق گیلان در کنار فندق اشاره کرد. فندق یکی از محصولات اصلی استان گیلان است.

فندق محلی اشکور

فندق یکی از با ارزش‌ترین محصولات آجیل در جهان است که رتبه سوم را در بازار جهانی خشکبار دارد از فندق در صنایع آرایشی و بهداشتی، دارویی و غذایی استفاده می‌شود به‌صورت طبیعی، بلانچ شده و برشته شده یا فرآورده‌های آن‌ها مانند برش داده شده، خرد شده، آرد، روغن و کره فندق به‌منظور ایجاد طعم در شکلات، شیرینی‌پزی، آب‌نبات، لبنیات و محصولات نانوایی، فندق اغلب در مناطق آب‌وهوای معتدل با رطوبت نسبتاً بالا و میزان بارندگی بالا رشد می‌کند همچنین چندین رقم فندق در مناطق معدودی از ایران با رطوبت نسبی بالا و بارندگی بالا کشت می‌شود، زیرا رطوبت نسبی بالا برای تولید فندق مرغوب بسیار مهم است. استان‌های گیلان، مازندران و قزوین درصد نسبتاً بالایی از سطح زیر کشت فندق در ایران را در اختیار دارند و از مهم‌ترین مناطق تولید فندق در ایران محسوب می‌شوند.

گل‌ها خیلی زود در بهار و قبل از برگ‌ها تولید می‌شوند و تک‌پایه هستند. آجیل‌ها به‌صورت خوشه‌ای رشد می‌کنند که هر کدام به طور جداگانه در یک پوشش برگ سبز محصور شده اند. یک پوسته چوبی دور هسته را احاطه کرده است تا از آن محافظت کند. قبل از مصرف، پوسته برگی و پوسته چوبی آن باید از هسته‌جدا شود.

با دارا بودن بیشترین مساحت باغ فندق، مرکز فندق ایران است و بخش زیادی از فندق‌های این ییلاق زیبا به کشور‌های مطرح تولیدکننده شکلات در جهان همچون آلمان صادر می‌شود. فقط ایرانی‌ها نیستند که شیفته‌ی چشیدن طعم بی‌نظیر فندق و استفاده از خواص بسیار زیاد آن هستند بلکه این محصول خوش‌طعم در سایر کشور‌های آسیایی و حتی در کشور‌های اروپایی نیز بسیار پرطرف‌دار است، بدین ترتیب با توجه‌به مقام ایران در تولید آن بازار صدور فندق از ایران به این نقاط از جهان گرم است لذا فندق در بهبود چرخه‌ی اقتصاد کشور ایران و استان گیلان بسیار مؤثر بوده است.

ییلاق اشکورات واقع در رحیم‌آباد شهرستان رودسر از استان سرسبز گیلان به لحاظ برخورداری از شرایط خاص طبیعی حدود ۷۱ درصد باغ‎های استان و حدود ۵۷ درصد باغ‎های فندق کشور به میزان ۱۲۰۰۰ هکتار را شامل می‌شود و با تولید حدود ۱۵۳۰۰ تن معادل ۸۵ درصد فندق استان و ۷۳ درصد از فندق کشور، به‌عنوان قطب فندق استان و کشور به حساب می‌آید که بسیار حائز اهمیت است.

فندق ییلاق اشکورات با توجه به آب‌وهوایی ییلاقی این منطقه دارای طعم و کیفیت بسیار عالی و بی‌مثال است. یکی از خوشمزه‌ترین مغز‌ها در آجیل، فندق است و در صنعت شکلات‌سازی هم کاربرد‌های فراوان دارد، زیرا ترکیب آن با شکلات طعمی بی‌نظیر خلق می‌کند.

بیشتر مردم ییلاق اشکورات در استان گیلان به کار کشاورزی و دامداری مشغول هستند و یا دارای باغ‌های فندق‌اند و زبان آن‌ها گیلکی است.

شهرستان رودسر در تولید فندق، رتبه اول را دارد و بیشترین میزان فندق در این شهرستان در منطقه ییلاق اشکورات تولید می‌شود. کار در باغ‌های فندق یکی از موارد اشتغال‌زایی است که بسیاری از مردم از این راه، امرارمعاش می‌کنند.

مناسب‌ترین مکان برای رشد فندق

به‌جرئت می‌توان گفت بهترین مکان برای کاشت و رشد درختان فندق در استان گیلان منطقه‌ی ییلاق اشکورات است که شرایطی را در اختیار درختان فندق قرار می‌دهد که بتوانند به بهترین شکل ممکن میوه دهند و محصولات فراوانی را در اختیار باغبانان خود قرار دهند.

از جمله مواردی که یک درخت فندق برای رشد احتیاج دارد آبیاری از طریق بارندگی در طول سال است که ارتفاعات گیلان منطقه ییلاق اشکورات مناسب‌ترین منطقه‌ای است که این شرایط آب‌وهوایی را دارد. نیاز بعدی درختان باارزش فندق خاک حاصلخیز و مناسب است.

این خاک بایستی عمیق و حاصلخیز باشد تا ریشه درختان به‌راحتی و به اندازه کافی بتوانند در آن نفوذ و آنچه را که لازم دارند از اعماق زمین دریافت کنند. علت اینکه فندق نیاز فراوانی دارد که در چنین خاکی زندگی کند این است که مقدار آب و مواد مغذی که در خاک‌های عمیق ذخیره می‌شود بسیار بیشتر از سایر خاک‌ها است در نتیجه درخت می‌تواند در فصل‌هایی از سال که بارندگی کمتر است آنچه از آب و غذا احتیاج دارد از زمین تأمین کند و به حیات خود ادامه دهد. تمام این ویژگی‌ها با آب‌وهوا و خاک استان گیلان منطقه ییلاق اشکورات و مناطق مرتفع آن همخوانی دارد و بسیار مناسب است.

خواص فندق محلی ییلاق اشکورات

فندق محلی گیلان از ییلاق اشکورات از نظر ارزش غذایی منبعی غنی از چربی‌های مفید، پروتئین، ویتامین‌ها و مواد معدنی است. با خرید فندق محلی گیلان به‌سلامتی بدن خود کمک کنید تا عملکرد‌های بازسازی‌کننده‌اش را بهبود بخشد.

خواص شگفت‌انگیز فندق برای سلامتی شامل سلامت قلب، استخوان و عضلات، مغز، دستگاه عصبی و پوست و مو و مدیریت دیابت و پیشگیری از سرطان و آسیب‌های عصبی و همچنین بهبود عملکرد و سلامت دستگاه گوارش و کمک به حفظ وزن متناسب است.

فندق سورت شده اشکورات از مرغوب‌ترین انواع فندق و دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی است. آن را از سایر نمونه‌ها مشابه فندق در بازار متمایز می‌کند.

ارزش غذایی و خواص فندق محلی ییلاق اشکورات

فندق شامل انواع مواد مغذی و مواد معدنی است. برای بهبود سلامتی بسیار مؤثر است. این خشکبار حاوی انواع مختلف ویتامین‌های B است. برای بهبود عملکرد و سلامت مغز همچنین تنظیم فشارخون مفید است.

با خرید فندق محلی ییلاق اشکورات که با دارابودن مقادیر زیاد پروتئین و آنتی‌اکسیدان، مانع از انواع بیماری‌های قلبی، عروقی و سرطان می‌شود. مغز دانه‌های لذیذ و مغزی فندق مقدار کمی کالری دارد. به همین دلیل در انواع رژیم‌های غذایی ورزشکاران دیده می‌شود.

جمع‌آوری فندق در ییلاق اشکورات

برداشت فندق در ییلاق اشکورات معمولاً از ابتدا تا انتهای شهریورماه به طول می‌انجامد، آخرین ماه از فصل گرم تابستان که در آن همه آماده می‌شوند برای برداشت از باغ‌های بزرگ فندق شهریورماه مناسب است تا به استان گیلان منطقه ییلاق اشکورات سفر کنیم، زیرا حال و هوای در آن در اوج رونق خود قرار دارد چرا که آب‌وهوای آن مطبوع و مدارس در شرف بازگشایی است لذا خانواده‌ها مشتاق هستند فرزندانشان آخر تابستان پس از یک سفر لذت‌بخش سال تحصیلی جدید را آغاز کنند.

در این میان سفر به شمال ایران، به‌ویژه خطه‌ی سرسبز گیلان منطقه‌ی ییلاق اشکورات صفای دیگری دارد. می‌توان با سفر به گیلان منطقه ییلاق اشکورات هم از طبیعت بکر و مثال‌زدنی آن لذت برد و هم فندق‌های خوشمزه آن را تهیه کنیم و از طعم بی‌نظیر آن بهره ببریم.

اطلاعاتی در مورد جمع‌آوری میوه فندق

وقتی میوه فندق برسد بر زمین می‌افتد، در این حالت باید در اولین فرصت آن را از زمین جمع کرد، چون رنگ مغز فندق در رطوبت به‌سرعت عوض می‌شود و مرطوب بودن خاک زیر درختان هم به این موضوع کمک می‌کند از طرفی باید پوست فندق را هر چه زودتر از میوه جدا شود، چون پوست نیز رطوبت دارد موجب تغییر رنگ میوه فندق می‌شود.

نکته بعدی راجع به زمان برداشت است. آنچه زمان برداشت فندق را تعیین می‌کند رنگ میوه آن است. زمانی که رنگ پوسته پوششی میوه (گریبانه یا پوشینه) تقریباً قهوه‌ای شود زمان مناسب برای برداشت است. فندق را در باغ‌های بزرگ فندق نمی‌توان به تنهایی جمع‌آوری کرد بلکه تلاش دسته‌جمعی اعضای خانواده باغداران و حتی اقوام و دوستان و نزدیکان آنان یا استخدام کارگران که به اشتغال‌زایی نیز کمک می‌کند در زمان برداشت فندق مورد توجه است. معمولاً کار جمع‌آوری هر میوه از درخت و چیدن آن در کارتن در ایران مخصوصاً شمال آن کاری گروهی است. نکته بعدی نحوه برداشت فندق است.

بعد از اینکه باغداران متوجه می‌شوند فندق‌ها رسیده‌اند کار برداشت را آغاز می‌کنند. نحوه برداشت معمولاً به‌صورت سنتی است به این شکل که فردی به بالای درخت رفته و شاخه‌ها را خم می‌کند و بقیه فندق‌ها را از درخت می‌چینند و یا اینکه فرد شاخه‌ها را تکان داده و فندق‌ها بر زمین می‌ریزند و سایرین به جمع‌آوری و بسته‌بندی آن‌ها در سبد‌ها می‌پردازند.

سپس عده‌ای این میوه‌ها را به گونی یا کارتن انتقال می‌دهند. فندقی که به دست ما می‌رسد دسترنج و حاصل زحمت‌های بی‌وقفه باغداران و کارگران مشغول به فعالیت در این باغ‌ها به مساحت عظیم است.

جشن برداشت محصول

مردم با دیدن تلاش‌هایی که این باغ‌داران و کارگران از مرحله رشد نگه‌داری و برداشت و بسته‌بندی انجام می‌دهند تا محصولی مرغوب و با کیفیت به دست هم‌وطنان خود و حتی مردم خارج از کشور برسانند بیشتر ترغیب می‌شوند تا از این محصولات داخلی خریداری و از باغ‌داران حمایت کنند و به اشتغال‌زایی و رشد اقتصادی کمک کنند.

معمولاً در مناطق مختلف ایران در پایان برداشت هر محصول زراعی و باغی جشنی برپا می‌شود که نشان از شادی مردم پس از یک سال تلاش و تشکر از خداوند برای رزق‌وروزی و برکت است. اما امروزه برگزاری این جشن‌ها در بسیاری از مناطق ایران کم‌رنگ و یا به‌کلی از بین رفته است و تنها در برخی مناطق به‌صورت ضعیف اجرا می‌شود.

این در حالی است که استان گیلان و به‌ویژه روستا‌های دو شهرستان رودبار و رودسر از جمله مکان‌هایی است که در زمان برداشت فندق همچنان جشن‌وسرور برگزار می‌شود.

منبع: الی گشت