ویروس کرونا روند جهانی شدن را معکوس کرد

شیوع ویروس کرونا مانع جهانی شدن می‌شود. موانعی که به وجود آمده هم تجارت و جریان مهاجرت را متوقف می‌کند و هم مانع گسترش بیماری می‌شود. شیوع ویروس جدید کرونا که از شهر ووهان چین آغاز شده، همان قدر که مقامات بهداشتی جهان را سردرگم کرده، بازار‌ها را هم به هم ریخته است.

بازار سهام چین در روز دوشنبه با ۹ درصد کاهش آغاز به کار کرد که بدترین آغاز طی ۱۵ سال گذشته بود. قیمت سهام در کل دنیا تحت تاثیر قرار گرفته و سود طولانی مدت خزانه داری آمریکا به کمتر از سود کوتاه مدت آن رسیده که هشداری برای رکود جهانی است.

هیچ یک از متخصصان آموزش دیده بیماری‌های مسری نمی توانند نحوه شیوع این ویروس را پیش‌بینی کنند. این فضای بی‌ثبات به شرایط مالی جهان آسیب رسانده است. ولی شاید نگران کننده‌تر از تاثیر مستقیم این ویروس بر اقتصاد جهان و سرمایه گذاران، پاسخ مقامات چین باشد.

بستن بخش‌های زیادی از به نوعی بزرگترین اقتصاد جهان تاثیری مخرب بر کشور‌هایی دارد که روابط تجاری قدرتمندی با چین دارند. شاخص بورس هنگ کنگ پنج درصد طی پنج روز گذشته کاهش داشته در حالی که شاخص اصلی تایوان هفت درصد پایین آمده است.

این ویروس در حال حاضر بیشتر از ویروس کشنده سارس که در ۲۰۰۲ از چین آغاز شد، گسترش یافته است. چین حالا بخش بزرگتری از اقتصاد جهان را تشکیل می‌دهد. در ۲۰۰۲، این کشور تنها ۸ درصد تولید ناخالص داخلی جهان را در اختیار داشت، ولی حالا این رقم به ۱۹ درصد رسیده است.

نقش چین در اقتصاد جهان هم تغییر کرده است. کارخانه‌های چین بخش مهمی از زنجیره جهانی عرضه هستند و گردشگران چینی بخش بزرگی از جریان‌های جهانی را تشکیل می‌دهند.

ولی صنعت جلوتر از همه قرار دارد. قطب‌های اصلی تولید مثل ژیانگسو، چانگ کینگ و گانگدونگ بسته شده‌اند و تعطیلات سال نوی چینی در آن‌ها طولانی‌تر شده است. اپل در مورد تاثیر کند شدن زنجیره عرضه آن هشدار داده است. خودروسازی‌های تویوتا و هوندا هم کارخانه‌های خود را بسته اند.

تاثیر مخرب شیوع این ویروس به خوبی در قیمت کالا‌ها دیده می‌شود. قیمت فلزات صنعتی کاهش یافته در حالی که قیمت طلا بالا رفته است. سرمایه‌گذاران به دنبال سرمایه‌های امن تری هستند، چون با بسته شدن کارخانه‌های جهان، تقاضای کمتری برای مواد خام وجود خواهد داشت.

صنایع خدماتی هم تحت تاثیر قرار گرفته اند. مک دونالد چندین فروشگاه خود را در چین بسته است. بریتیش ایرویز و چند خط هوایی دیگر پرواز‌های خود به چین را لغو کردند. اگر شیوع این ویروس ادامه یابد، این شرایط را در نقاط دیگر دنیا هم شاهد خواهیم بود. اقتصاددانان تخمین می‌زنند تولید ناخالص داخلی چین در سه ماهه اول ۲۰۲۰ حدود ۰.۵ تا ۱ درصد کاهش داشته باشد که ضربه‌ای بزرگ به اقتصاد این کشور است.

شیوع این ویروس مانع جهانی شدن می‌شود. موانعی که به وجود آمده هم تجارت و جریان مهاجرت را متوقف می‌کند و هم مانع گسترش بیماری می‌شود. تاثیرات اقتصادی مشابهی هم وجود دارد: آشفته کردن زنجیره‌های عرضه، کاهش اطمینان تجاری و تجارت کمتر بین الملل.

سیاستگذاران می‌توانند محرک‌هایی برای حمایت از رشد اقتصادی ایجاد کنند، ولی نمی‌توانند کار چندانی برای مقابله با شوک اقتصادی به وجود آمده برای تولید کالا‌ها و خدمات انجام دهند. میزان تحت تاثیر قرار گرفتن رشد اقتصادی بستگی به سرعت مهار این ویروس دارد.