چرا انسان‌ها فقط برخی از حیوانات را «اهلی» کرده‌اند؟
چهار ویژگی اصلی وجود دارد که یک حیوان به گزینه‌ای مناسب برای اهلی شدن تبدیل می‌شود و همین ویژگی‌ها خرس‌ها و بسیاری دیگر از حیوانات را از این فهرست خارج می‌کند.
فرادید| انسان‌ها در طول هزاران سال حیوانات مختلفی را اهلی کرده‌اند، از اسب‌ها و قاطرهای باوفا گرفته تا دام‌هایی برای شیر و گوشت و حتی حیوانات خانگی پشمالوی امروزی. اما چرا فقط این حیوانات خاص و نه حیوانات دیگر؟ چه چیزی سبب شده این حیوانات انتخاب شوند؟ چرا می‌توانیم سوار اسب شویم اما سوار گورخر نه؟ چرا خرس‌ها را برای نبرد پرورش نمی‌دهیم؟
به گزارش فرادید، چهار ویژگی اصلی وجود دارد که یک حیوان به گزینه‌ای مناسب برای اهلی شدن تبدیل می‌شود و همین ویژگی‌ها خرس‌ها و بسیاری دیگر از حیوانات را از این فهرست خارج می‌کند.
ویژگی اول: فراری نبودن
اگر بخواهیم حیوانی را اهلی کنیم، اول باید بتوانیم به آن نزدیک شویم و آن را بگیریم. این ویژگی خودبه‌خود موجب حذف حیوانات گوشت‌خواری می‌شود که کار روزانه‌شان کشتن است. همچنین حیواناتی که معمولا شکار می‌شوند و ترس‌شان از انسان‌ها به قدری زیاد است که خیلی زود فرار می‌کنند و نمی‌گذارند نزدیکشان شویم (مثل گورخر یا آهو) نیز از فهرست خارج می‌شوند.
ویژگی دوم: ساده‌خور بودن
منظور اینست که تغذیه‌ی این حیوانات به‌شکل انبوه آسان و ارزان باشد. این شرط، حیوانات کاملاً گوشت‌خوار و برخی همه‌چیزخوارها را حذف می‌کند و ما را به حیوانات گیاه‌خوار و برخی همه‌چیزخوارهای کم‌توقع محدود می‌کند که تغذیه‌شان ساده، مقرون‌به‌صرفه و بی‌خطر است. مثلا مرغ و خروس‌ها را در نظر بگیرید که تقریبا هر چیزی را که دم دست باشد می‌توانند بخورند.
ویژگی سوم: بارور بودن
این شرط درباره‌ی سرعت تولیدمثل و میزان زادوولد است. بعضی حیوانات مانند پاندا یا فیل بسیار کند و کم‌زادوولد هستند، پس گزینه‌های مناسبی برای اهلی شدن نیستند. حیواناتی که زیاد جفت‌گیری می‌کنند، بارداری کوتاه‌تری دارند یا چندین بچه به دنیا می‌آورند، برای اهلی شدن مناسب‌ترند. همچنین باید زود به بلوغ برسند.
البته انسان‌ها هنوز می‌توانند حیواناتی مثل فیل را رام کنند، اما رام کردن با اهلی کردن فرق دارد. قانون اینست: اگر حیوانی در مزرعه باشد اهلی است، اگر در سیرک باشد رام شده است.
ویژگی چهارم: خانواده‌دوست بودن
اینجاست که تفاوت دیگر اسب و گورخر مطرح می‌شود. اسب‌ها در اوراسیا اهلی شدند، اما اگر منشأ انسان آفریقا بوده، چرا گورخرها زودتر اهلی نشدند؟ اسب‌ها معمولاً در گله‌هایی با ساختار سلسله‌مراتبی زندگی می‌کنند، ولی گورخرها مستقل هستند و ساختار خانوادگی ندارند. انسان‌ها می‌توانند نر غالب اسب‌ها را اسیر کرده و بقیه‌ی گله را کنترل کنند. اما گله‌ی گورخرها پرهرج‌ومرج است و حتی با همدیگر هم خیلی خوب رفتار نمی‌کنند.
حیوانات اهلی ساختارهای اجتماعی ذاتی دارند که انسان‌ها راه هماهنگی با آن را یاد گرفته‌اند. این حیوانات نیز انسان‌ها را به‌عنوان «گاو نر برتر» یا «مرغ غالب» یا هر چیز دیگر می‌پذیرند.
در دوران شکارچی‌گردآورندگان، زمانی که انسان تازه داشت اهلی کردن حیوانات را می‌آموخت، حیوانات باید هر چهار ویژگی بالا را می‌داشتند. امروزه، توانایی و فناوری لازم برای اهلی کردن حیوانات بیشتری را داریم، اما دیگر آن‌قدرها هم نیاز به این کار نداریم. به تازگی حتی گونه‌هایی از روباه اهلی شده‌اند که برای ارتباط دوستانه با انسان‌ها پرورش یافته‌اند.
در واقع از دید تئوری، حیوانات بیشتری را هم می‌توان اهلی کرد، اگر انسان‌ها حاضر باشند به قدر چندین نسل وقت و تلاش صرف کنند، اما خب چرا باید این کار را بکنند؟
مترجم: زهرا ذوالقدر
