مجلس چهره زنانه‌‌تری می‌گیرد
برخلاف سال ۹۴ که کمپین‌هایی، چون «تغییر چهره مردانه مجلس» توانستند از زنان بخواهند تا پا به میدان بگذارند و کاندید شوند، حالا در سکوت این فعالان صدایی زنان را به مشارکت سیاسی نمی‌خواند و آمار ثبت‌نامی‌های روز اول نیز چندان نشانی از شور و شوق زنان ندارد.
کد خبر :
۷۴۶۲۴
بازدید :
۶۶۸۵
نیلوفر رسولی | ثبت‌نام در یازدهمین دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی در حالی دومین روز خود را پشت سر گذاشت که برخلاف دوره قبل، هیچ یک از گروه‌های مرجع زنان اعم از فعالان مدنی، فعالان حوزه زنان و فعالان سیاسی فراخوانی برای افزایش مشارکت سیاسی زنان منتشر نکرده‌اند.
برخلاف سال ۹۴ که کمپین‌هایی، چون «تغییر چهره مردانه مجلس» توانستند از زنان بخواهند تا پا به میدان بگذارند و کاندید شوند، حالا در سکوت این فعالان صدایی زنان را به مشارکت سیاسی نمی‌خواند و آمار ثبت‌نامی‌های روز اول نیز چندان نشانی از شور و شوق زنان ندارد.
به گفته سید اسماعیل موسوی، سخنگوی ستاد انتخابات، در مجموع از «نخستین روز ثبت نام در انتخابات، یک هزار و ۵۵۱ نفر ثبت‌نام کرده‌اند و ۹۱ درصد از ثبت‌نام‌کنندگان و داوطلبان آقا و مابقی خانم هستند.»
غیاب کمپین‌هایی که روزی می‌خواستند چهره مردانه مجلس را تغییر دهند و نصف کرسی‌های پارلمان را از آن زنان کنند بیش از همه می‌تواند دستاورد ۶ درصدی سال ۹۴ که منجر به حضور ۱۷ زن در مجلس دهم شد را تحت‌الشعاع قرار دهد. دستاوردی که در قیاس با سایر کشور‌های همسایه چندان چشمگیر نیست، اما چنانچه زنان به میدان فراخوانده نشوند، همین دستاورد نیز می‌تواند از دست برود و چهره مجلس مردانه‌تر از دوره پیش باقی بماند.
چهره مردانه مجلس
تغییر چهره مردانه مجلس عزم جدی سال ۹۴ بود، مطالبه‌ای متشکل از سخنرانی پرشور فعالان سیاسی زن درباره سهم محقق‌نشده زنان در مشارکت سیاسی و جامعه مدنی که بدون‌حضور نیمی از اعضای خود راه توسعه را لنگان‌لنگان خواهد پیمود. کمپین «تغییر چهره مردانه مجلس» به سهم ۳ درصدی پارلمانی زنان معترض بود و می‌خواست با هدف‌گذاری کسب ۵۰ کرسی از مجلس دهم، قاعده بازی مردانه در بهارستان را تغییر دهد.
چهره مردانه مجلس
تغییر چهره مردانه مجلس عزم جدی سال ۹۴ بود، مطالبه‌ای متشکل از سخنرانی پرشور فعالان سیاسی زن درباره سهم محقق‌نشده زنان در مشارکت سیاسی و جامعه مدنی که بدون‌حضور نیمی از اعضای خود راه توسعه را لنگان‌لنگان خواهد پیمود. کمپین «تغییر چهره مردانه مجلس» به سهم ۳ درصدی پارلمانی زنان معترض بود و می‌خواست با هدف‌گذاری کسب ۵۰ کرسی از مجلس دهم، قاعده بازی مردانه در بهارستان را تغییر دهد.
سه کمیته «من کاندیدا می‌شوم»، «۵۰ کرسی برای زنان برابری طلب» و «کارت قرمز برای کاندیدا‌های زن‌ستیز» در همین ایام پرچنب‌و‌جوش نیمی از جامعه رافعالانه به نامزدشدن در انتخابات ترغیب می‌کردند.
این کمپین که با پایان کارزار انتخاباتی فعالیت خود را با صدور بیانیه‌ای پایان داد، توانست با ایجاد گفتمان «افزایش حضور زنان در مجامع قانونگذاری» واجدان شرایط را برای کاندیداتوری ترغیب کند تا جایی که مطابق آمار رسمی در دوره دهم مجلس شمار زنانی که خود را کاندیدای نمایندگی در مجلس اعلام کردند نسبت به دوره قبل ۵ برابر افزایش پیدا کرد، با اینکه اکثریت این زنان از سوی شورای نگهبان رد صلاحیت شدند و فقط ۶۰۰ زن در کل کشور امکان رقابت بر سر کرسی‌های مجلس را به دست آوردند، مجلس دهم با داشتن ۱۷ نماینده زن رکورددار در تاریخ جمهوری اسلامی ایران است.
حضور ۱۷ نفره زنان معادل مشارکت ۶ درصدی در مجلس بود و به رغم این رکوردشکنی، همچنان زنان در قیاس با کشور‌های همسایه از سهم قابل‌توجهی در پارلمان بهره‌مند نیستند. بنا به اطلاعات بانک جهانی، در سال ۲۰۱۸ کشور‌های همسایه ایران با پیشه‌گرفتن سیاست تبعیض مثبت و اختصاص‌دادن سهمیه‌های مشخصی به زنان توانسته‌اند کرسی‌های بیشتری از پارلمان خود را در اختیار زنان قرار دهند.
در حال حاضر زنان در افغانستان ۲۷، ۳ درصد، عراق ۲۵، ۲ درصد، امارات و پاکستان بیش از ۲۰ درصد، قزاقستان ۲۷، ۱درصد، عربستان ۱۹، ۹ درصد، قرقیزستان و تاجیکستان بیش از ۱۹ درصد، در ترکیه ۱۷، ۴ درصد و در سوریه با ۱۳، ۲ درصد، کرسی‌های مجلس کشورشان را در اختیار دارند.
شاید که ۳۰ درصد از آن ما
«تلاش می‌کنیم سهم زنان در مجلس آینده حداقل ۳۰ درصد شود.» معصومه ابتکار معاون زنان و خانواده ریاست‌جمهوری ۲ سال پیش در نخستین نشست مدیران کل امور بانوان و زنان مشاور وزارتخانه‌ها و نهاد‌های اجرایی با اشاره به این موضوع نیاز کشور را حضور بیش از پیش زنان در عرصه‌های سیاسی خوانده بود.
شاید که ۳۰ درصد از آن ما
«تلاش می‌کنیم سهم زنان در مجلس آینده حداقل ۳۰ درصد شود.» معصومه ابتکار معاون زنان و خانواده ریاست‌جمهوری ۲ سال پیش در نخستین نشست مدیران کل امور بانوان و زنان مشاور وزارتخانه‌ها و نهاد‌های اجرایی با اشاره به این موضوع نیاز کشور را حضور بیش از پیش زنان در عرصه‌های سیاسی خوانده بود.
تلاش برای اختصاص کرسی پارلمانی برای زنان از همین زمان قوت گرفته بود تا اینکه اواخر فروردین ۱۳۹۸ بود که طرح نمایندگان زن برای اختصاص حداقل یک‌ششم فهرست‌های انتخاباتی به زنان در مجلس رد شد.
پروانه مافی، عضو فراکسیون زنان مجلس و نماینده تهران با ارائه این طرح به دنبال آن بود تا سهم زنان از صندلی‌های مجلس به ۳۰ درصد افزایش پیدا کند، اما با وجود موافقت دولت و کمیسیون شورا‌ها برای اختصاص این سهم، در نهایت طرح نتوانست رای اکثریت را در مجلس به دست آورد و تنها ۶۳ نماینده با آن موافقت کردند.
پروانه مافی در توییتی مخالفت مجلس را با افزایش مشارکت سیاسی زنان، بیش از همه نشانگر فاصله عمیق کشور تا توسعه‌یافتگی خوانده و گفته بود: «اغلب مخالفان، زنان را با این پرسش جدی مواجه کردند که آیا با وجود شعار و عمل متناقض آنان، می‌توان به بهبود وضعیت زنان و کشور امیدوار بود؟»
سکوت فعلی فعالان زن
زهرا شجاعی، دبیرکل مجمع زنان اصلاح‌طلب ۱۴ اردیبهشت امسال در گفتگو با ایسنا از پیگیری سیاست‌هایش در زمینه تحقق سهمیه ۳۰ درصدی زنان از لیست انتخاباتی صحبت کرده بود که مجمع زنان اصلاح‌طلب در چارچوب تصمیمات شورای عالی در انتخابات شرکت خواهد کرد.
پروانه مافی، عضو فراکسیون زنان مجلس و نماینده تهران با ارائه این طرح به دنبال آن بود تا سهم زنان از صندلی‌های مجلس به ۳۰ درصد افزایش پیدا کند، اما با وجود موافقت دولت و کمیسیون شورا‌ها برای اختصاص این سهم، در نهایت طرح نتوانست رای اکثریت را در مجلس به دست آورد و تنها ۶۳ نماینده با آن موافقت کردند.
پروانه مافی در توییتی مخالفت مجلس را با افزایش مشارکت سیاسی زنان، بیش از همه نشانگر فاصله عمیق کشور تا توسعه‌یافتگی خوانده و گفته بود: «اغلب مخالفان، زنان را با این پرسش جدی مواجه کردند که آیا با وجود شعار و عمل متناقض آنان، می‌توان به بهبود وضعیت زنان و کشور امیدوار بود؟»
سکوت فعلی فعالان زن
زهرا شجاعی، دبیرکل مجمع زنان اصلاح‌طلب ۱۴ اردیبهشت امسال در گفتگو با ایسنا از پیگیری سیاست‌هایش در زمینه تحقق سهمیه ۳۰ درصدی زنان از لیست انتخاباتی صحبت کرده بود که مجمع زنان اصلاح‌طلب در چارچوب تصمیمات شورای عالی در انتخابات شرکت خواهد کرد.
زهرا شجاعی پیش از این نیز در ۲۹ شهریور ۹۶ و در گفتگو با همین خبرگزاری از برنامه‌های خود برای مجلس یازدهم گفته بود، با اینکه شجاعی‌اعلام برنامه‌های دقیقش را برای مجلس یازدهم دو سال پیش «زود» دانسته بود، اما حالا و با گذشت دو روز از ثبت‌نام در انتخابات مجلس یازدهم به نظر می‌رسد وقت اعلام این برنامه‌ها نرسیده است و این مجمع تاکنون برنامه‌هایش را اعلام نکرده است.
این درحالی است که اوایل بهمن ماه ۹۷، چهار حزب زنان اصلاح‌طلب یعنی انجمن روزنامه‌نگاران زن ایران، جمعیت حمایت از حقوق بشر زنان، جمعیت زنان مسلمان نواندیش و مجمع زنان اصلاح‌طلب اولین اردوی مشترک تشکیلاتی، ائتلاف خود را اعلام کردند و شورای عالی سیاستگذاری زنان اصلاح‌طلب را تشکیل دادند و با گذشت ۹ ماه، نشست «زنان و انتخابات» با حضور شهیندخت مولاوردی، دبیرکل جمعیت حقوق بشر زنان، فائزه هاشمی، نماینده پیشین مجلس و فعال سیاسی، فاطمه راکعی، رییس شورای هماهنگی اصلاحات، زهرا شجاعی، دبیرکل مجمع زنان اصلاح‌طلب و البته سیدمصطفی تاجزاده، معاون سیاسی وزارت کشور دولت اصلاحات برگزار شد.
با اینکه زهرا شجاعی در این جلسه نیز افزوده‌شدن تعداد زنان نماینده در مجلس شورای اسلامی را جزو اصلی‌ترین اهداف دانست با این حال از زمان برگزاری این نشست تاکنون که دو روز از زمان ثبت‌نام‌در انتخابات می‌گذرد، هنوز هیچ‌کدام از این احزاب و گروه‌ها رسما فراخوان خود را برای حضور هرچه بیشتر زنان در انتخابات به عنوان نامزد را آغاز نکرده‌اند.
زمان ثبت‌نام در مجلس محدود است و تعلل بیش از این نیز می‌تواند فرصت اندیشیدن و بررسی ابعاد ثبت‌نام در پارلمان را اززنان بگیرد. حال سوال اینجاست که چرا فعالان زن، شورای عالی سیاستگذاری زنان اصلاح‌طلب، مجمع‌زنان اصلاح‌طلب، انجمن زنان روزنامه‌نگار، جمعیت زنان مسلمان نواندیش و جمعیت حمایت از حقوق بشر زنان برخلاف رویه چهارسال پیش خود تاکنون بیانیه‌ای برای حضور زنان در انتخابات منتشر نکرده‌اند؟
و در غیاب آن‌ها آیا تمایل زنان برای کاندیداتوری کاهش خواهد یافت یا خیر. این‌ها سوالاتی هستند که برای پاسخ‌شان ناگزیریم تا آخرین روز ثبت‌نام مجلس یازدهم منتظر بمانیم. باید دید کدام صدا بالاخره این سکوت را خواهد شکست و با عزمی محکم‌تر از چهار سال گذشته زنان را به مسوولیت‌پذیری سیاسی دعوت خواهد کرد.
تهران رکورددار ثبت‌نام زنان در انتخابات مجلس دهم
شهیندخت مولاوردی معاون سابق رییس‌جمهوری در امور زنان و خانواده درباره مشارکت سیاسی زنان در انتخابات مجلس دهم گفته بود: «حدود ۱۱درصد ثبت‌نام‌کنندگان نامزد‌های انتخاباتی در مجلس شورای اسلامی را زنان تشکیل دادند. برای ما حضور زنان جهت ثبت‌نام مهم بود که امیدواریم در مرحله بعدی زنان در مجلس شورای اسلامی حضور جدی یابند.» در میان داوطلبان انتخابات مجلس دهم حضور زنان از استان‌های مختلف به چشم می‌خورد، به‌طوری که از استان تهران ۴۶۶ زن، از استان اصفهان ۱۱۹ و از استان خراسان‌رضوی ۱۰۸ زن در این دوره ثبت‌نام کرده‌اند.
تهران رکورددار ثبت‌نام زنان در انتخابات مجلس دهم
شهیندخت مولاوردی معاون سابق رییس‌جمهوری در امور زنان و خانواده درباره مشارکت سیاسی زنان در انتخابات مجلس دهم گفته بود: «حدود ۱۱درصد ثبت‌نام‌کنندگان نامزد‌های انتخاباتی در مجلس شورای اسلامی را زنان تشکیل دادند. برای ما حضور زنان جهت ثبت‌نام مهم بود که امیدواریم در مرحله بعدی زنان در مجلس شورای اسلامی حضور جدی یابند.» در میان داوطلبان انتخابات مجلس دهم حضور زنان از استان‌های مختلف به چشم می‌خورد، به‌طوری که از استان تهران ۴۶۶ زن، از استان اصفهان ۱۱۹ و از استان خراسان‌رضوی ۱۰۸ زن در این دوره ثبت‌نام کرده‌اند.
در استان آذربایجان‌شرقی ۶۱ نفر از داوطلبان ثبت‌نام‌کننده در انتخابات مجلس شورای اسلامی زن هستند، ۲۷ داوطلب زن از حوزه انتخابیه کرج، فردیس، اشتهارد و آسارا برای شرکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی ثبت‌نام کرده‌اند. در استان بوشهر نیز ۱۲ تن کاندیدا‌های انتخابات بانوان هستند.
همین‌طور تاکنون ۵۰ زن برای حضور در دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه شیراز نام‌نویسی کرده‌اند. در استان کرمان از مجموع داوطلبان ۳۰ تن خانم هستند و به گفته مدیرکل سیاسی و انتخابات استانداری مازندران ۲۵ زن برای حوزه‌های انتخابیه دهمین دوره مجلس شورای اسلامی در این استان ثبت‌نام کرده‌اند.
همچنین استان کهگیلویه‌وبویراحمد با سه زن در این دوره انتخابات شرکت کرده است که از این میان استان تهران بالاترین و استان کهگیلویه‌وبویراحمد کمترین تعداد ثبت‌نام‌کننده زن را به خود اختصاص داده است.
۰
