چرا نباید از نابودی انگل‌ها خوشحال شویم؟
بزرگترین مطالعه جهان بر روی انگل‌ها حاکی از واقعیت وحشتناکی است. آن‌ها در حال نابودی هستند.
پریسا عباسی | همه انگل‌ها بد نیستند، و در دنیایی که همه چیز به سرعت در حال تغییر است، آن‌ها به کمک ما نیاز دارند. اما بنظر نمی‌رسد که این کمک را از جانب ما دریافت کنند. محققان دانشگاه واشنگتن (UW) دریافتند که در طول ۱۴۰ سال گذشته، یعنی از سال ۱۸۸۰ تا ۲۰۱۹، تعداد انگل‌ها در پاگت ساوند (منطقه‌ای ساحلی شمال غربی اقیانوس آرام در ایالت واشینگتن) به ازای هر درجه سانتیگراد گرم شدن دمای سطح آب، ۳۸٪ کاهش پیدا کرده است.
این مطالعه بزرگترین مجموعه اطلاعات جمع‌آوری شده از سرتاسر جهان در مورد فراوانی انگل‌هاست و نتیجه آن بسیار ترسناک‌تر از آن چیزی است که محافظان محیط زیست انتظارش را داشتند. انگل‌ها رشته‌های نامرئی هستند که باعث اتصال شبکه‌های غذایی به یکدیگر می‌شوند. مشخص نیست که اکوسیستم‌ها در نبود آن‌ها چطور از پس این‌کار بر خواهند آمد.
چلسی وود که یک انگل‌شناس از UW است به ساینس آلارت گفت: «اگر چیزی در مورد انگل‌ها می‌دانید یا به تنوع زیستی اهمیت می‌دهید، خواهید فهمید که این یافته‌ها بسیار وحشتناک هستند. کاهش میزان انگل‌ها مرا شوکه کرده است.»
وود می‌گوید: اگر شاهد همین میزان کاهش در میان جمعیت پستانداران یا پرندگان باشیم، فورا اقدامات حفاظتی آغاز خواهد شد. مثلا جمعیت پرندگان در آمریکای شمالی بین سال‌های ۱۹۷۰ تا ۲۰۱۷، بیش از ۶ درصد کاهش یافت و در حال حاضر محافظت از آن‌ها به طور جدی در برنامه‌های حفاظت محیط زیست قرار دارند.
در واقع در مقایسه با سایر جانداران، کسی به انگل‌ها اهمیت نمی‌دهد. کاهش تعداد موجوداتی که مانند یک زالو برای زندگی دیگران هستند، معمولا چیز خوبی محسوب می‌شود. اما این دیدگاه منسوخ شده است و باید نادیده گرفته شود.
امروزه بسیاری از دانشمندان اتفاق نظر دارند که تغییرات آب و هوایی، زمین را به سمت انقراض دسته‌جمعی سوق می‌دهد. اما این سناریو زمانی بدتر می‌شود که واقعیت وابستگی شدید شکل‌های مختلف حیات در زمین به انگل‌ها را در نظر نگیریم. موجوداتی که اهمیت آن‌ها شناخته شده نیست.
در حال حاضر با وجود نقش گسترده و اساسی انگل‌ها در حفظ تعادل اکولوژیکی، آن‌ها در بررسی‌های زیست‌محیطی کمتر در نظر گرفته می‌شوند و تلاش‌های انجام شده برای حفاظت از محیط زیست، همیشه نقش اساسی پیوند دهنده آن‌ها در یک زیستگاه را نادیده می‌گیرند.
ما تنها زمانی به انگل‌ها توجه می‌کنیم که آن‌ها بیش از اندازه تکثیر می‌شوند و مشکل ایجاد می‌کنند. مثلا آزمایشگاه وود در UW در سال ۲۰۲۰ متوجه شد که رشد یک کرم انگلی خاص در غذا‌های دریایی خام، از دهه ۱۹۷۰، ۲۸۰ برابر شده است، و این مسئله خبر ساز شد.
اما همه انگل‌ها به این خوبی عمل نمی‌کنند. در واقع بسیاری از آن‌ها از شرایط بحرانی آب و هوایی رنج می‌برند. آن‌ها درست مانند حباب‌های روی یک ظرف در حال جوشیدن هستند که قبل از اینکه بتوانیم آن‌ها را بشماریم ناپدید می‌شوند. در یافته‌های اخیر در پاگت ساوند، به نظر می‌رسد که انگل‌هایی با سه میزبان یا بیشتر (بیش از نیمی از کل انگل‌های نمونه‌برداری شده) در مقابل گرم شدن آب‌ها آسیب‌پذیر هستند.
در مورد علت این مسئله، بالا رفتن دما ممکن است انگل‌ها را در معرض خطر مستقیم فیزیولوژیکی قرار دهد و یا بر در دسترس بودن یا زنده بودن میزبان یا میزبان‌های مورد نیاز انگل‌ها تاثیر بگذارد. در هر صورت، هر چقدر که یک انگل مجبور باشد بین میزبان‌های بیشتری جابجا شود، بیشتر در معرض تغییرات آب و هوایی قرار خواهد گرفت. از ۱۰ انگل شناسایی شده منقرض شده در پاگت ساوند تا سال ۱۹۸۰، ۹ گونه از آن‌ها دارای چرخه زندگی بودند که به سه یا چند میزبان متکی بودند.
وود می‌گوید: «زمانی که به یک محیط زیست در حال تغییر نگاه می‌کنیم، چیزی که توجه ما را به خود جلب می‌کند، برنده‌ها و بازنده‌ها هستند. اما چیزی که در اینجا بیشتر جلب توجه می‌کرد، بازنده‌هایی بودند که تعداد آن‌ها بسیار بیشتر آن چیزی بود که پیش‌بینی کرده بودیم.» به اعتقاد وود، اگر پاگت ساوند شبیه سایر اکوسیسم‌های جهان باشد، این نرخ انقراض گروهی که در میان گونه‌های آزاد زندگی می‌کنند، می‌تواند در همه جا به همین مقدار یا حتی بیشتر باشد. اما کسی نمی‌تواند با قطعیت این مطلب را تایید کند، مگر اینکه دیگر محققان نیز وارد عمل شوند.
وود فکر می‌کند دیدگاه کنونی که در مورد انگل‌ها وجود دارد، شبیه دیدگاه مردم در دهه‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ در مورد حیواناتی نظیر گرگ‌ها و خرس‌ها بود که در راس هرم شکارچیان قرار داشتند. برای قرن‌ها گوشتخواران بزرگ، به دلیل ترس توسط انسان‌ها شکار می‌شدند. تا جایی که جمعیت آن‌ها تا مرز انقراض قرار رفت. نهایتا دانشمندان در اواسط قرن بیستم فهمیدند که چه اتفاقی افتاده است. جهان به طور سیستماتیک برخی از مهمترین موجودات اکوسیستم‌ها را حذف کرده بود.
اما حیواناتی که در راس هرم شکارچیان قرار داشتند، همیشه هم بد نبوده‌اند؛ آن‌ها برای زیستگاه‌هایشان حکم ثبیت کننده شرایط را داشتند. بازگشت دوباره آن‌ها به زیستگاه‌هایشان به شکوفایی مجدد اکوسیستم‌ها کمک زیادی کرد. وود می‌گوید: «ما در مورد انگل‌ها در چنین موقعیتی قرار داریم تا با جمع‌آوری اطلاعات در مورد ارزشمند بودن آن‌ها در یک اکوسیستم، این اطلاعات را در اختیار عموم مردم قرار دهیم.»
او در ادامه گفت: «در سال ۲۰۱۷ مطالعه‌ای بر روی ۴۵۷ گونه انگل انجام شد و پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۷۰، بیش از ۱۰٪ آن‌ها (شامل ۳۰٪ کرم‌های انگلی) منقرض خواهند شد. با توجه به نتایج به دست آمده، نویسندگان این مطالعه اولین لیست قرمز انگل‌های در معرض خطر انقراض را ایجاد کردند.
وود در سال ۲۰۲۰ به گروهی از همفکران خود در سراسر جهان پیوست تا طرحی را با ۱۲ هدف مشخص برای حفاظت از انگل‌ها در آینده ایجاد کنند. کالین کارلسون، یکی از نویسندگان مقاله در سال ۲۰۱۵ به آتلانتیک گفت: اولین کار برای توقف نابودی انگل‌ها این است که زمانی که آن‌ها را پیدا می‌کنیم، نابودشان نکنیم. مرحله بعد جمع‌آوری اطلاعات و پردازش آنهاست و وود در این مسیر پیشرو است. آزمایشگاه او در UW اولین آزمایشگاهی است که در موزه‌ای، نمونه‌های ماهی را جمع آوری کرده تا با ایجاد جدول زمانی تاریخی، فراوانی انگل‌های دریایی از گذشته تا به امروز را بررسی کند.
وود می‌گوید: «هیچ کسی قبلا به چنین چیزی توجه نکرده است، و دلیل آن این است که کسی به آن نگاه نکرده است.» برخلاف حیواناتی که در راس هرم شکارچیان قرار دارند، دیدن انگل‌ها سخت است؛ و اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم، پیدا کردن آن‌ها کار چندان جذابی نیست.
وود می‌گوید: «کار میدانی شما در این زمینه این است که در زیرزمین یک موزه بنشینید و ماهی‌هایی را که مملو از مواد شیمیایی منزجر کننده هستند تشریح کنید. این کار هیچ جاذبه‌ای ندارد. اما به ما فرصت سفر در زمان را می‌دهد. اگر فرصت سفر در زمان را داشته باشیم، مقداری بخار فرمالین را نیز استشمام خواهیم کرد.»
