روشنترین نقاط کنار ماه ستاره هستند یا سیاره؟
در ماه میلادی جاری (نوامبر ۲۰۲۳)، ماه با زحل، مشتری، زهره و مریخ ملاقات میکند. در این هفته سیاره مشتری و زحل درخشانترین نقاط نزدیک به ماه خواهند بود. همچنین، پرنورترین ستاره در نزدیکی ماه، ستاره هامال (Hamal) از برج حمل خواهد بود.
از ۲۰ نوامبر تا ۲۶ نوامبر، ماه صورتهای فلکی بزغاله یا جدی (Capricornus)، دلو (Aquarius)، ماهی یا حوت (Pisces) و برج حمل (Aries) را ملاقات میکند.
در این هفته سیاره مشتری و زحل درخشانترین نقاط نزدیک به ماه خواهند بود. همچنین، پرنورترین ستاره در نزدیکی ماه، ستاره هامال (Hamal) از برج حمل خواهد بود.
یک جرم درخشان در نزدیکی ماه میتواند یک ستاره یا یک سیاره باشد. با بررسی اینکه آیا آن جرم چشمک میزند یا نه میتوانید این تفاوت را تشخیص دهید؛ اگر جرم درخشان چشمک بزند ستاره است و در غیر اینصورت یک سیاره است. همچنین مشتری و زهره (گاهی اوقات مریخ و زحل نیز) درخشانتر از بسیاری از ستارهها هستند. از اینرو، میتوان سیارهها را از روی رنگ آنها نیز تشخیص داد.
عطارد خاکستری یا قهوهای رنگ است، زهره زرد کم رنگ، مریخ صورتی کم رنگ یا قرمز روشن، مشتری نارنجی رنگ و زحل طلایی رنگ است.
اخترشناسان نزدیک شدن ماه به سیاره را چه مینامند؟
انواع مختلفی از پدیدههای آسمانی وجود دارند که همه آنها شامل موقعیتهای نسبی ماه و اجرام آسمانی میشوند و از نظر زمانی، ممکن است نزدیک به هم رخ دهند، با این حال، این رویدادها در جزئیات با یکدیگر متفاوت هستند. در ادامه به چند مورد از آنها اشاره میشود.
appulse چه زمانی رخ میدهد؟
نزدیکترین فاصله یا appulse زمانی رخ میدهد که دو جرم سماوی در نزدیکترین فاصله از یکدیگر قرار میگیرند و به عبارتی، با توجه به آنچه که از زمین به نظر میرسد، دو جرم سماوی در کمترین فاصله ظاهری از یکدیگر قرار دارند. برای ماه و سیارهها، appulse اغلب نزدیک به مقارنه (Conjunction) رخ میدهد.
مقارنه (Conjunction)
مقارنه یا همنشینی زمانی اتفاق میافتد که دو یا چند جرم سماوی دارای طول سماوی یکسانی باشند. در چنین پدیدهای، از زمین به نظر میرسد که در آسمان دو جرم سماوی در کنار یکدیگر قرار دارند.
ممکن است، اصطلاح «مقارنه» و «appulse» اغلب به جای یکدیگر استفاده شوند، در حالی که این دو پدیده متفاوت از یکدیگر هستند. مقارنه ماه و سیارهها پدیدهای است که اغلب رخ میدهد، بهطوری که هر ۲۷.۳ روز یکبار، ماه از نقطهای از آسمان که در مرکز دایره البروج قرار دارد عبور میکند و با سیارهها روبرو میشود. نکته دیگر اینکه مقارنه سیارهای در مقایسه با مقارنه ماه با سیارهها کمتر رخ میدهد.
پدیده غیبت یا اختفا (Occultation)
اختفا یا Occultation زمانی به وقوع میپیوندد که یک جرم سماوی با قطر ظاهری بیشتر از مقابل جسمی با قطر ظاهری کمتر عبور کند و این جرم آسمانی از دید بیننده یا ناظر زمینی پنهان شود. بهعنوان مثال، زمانی که ماه از مقابل یک ستاره یا سیاره عبور میکند. غیبت خورشید توسط ماه را خورشید گرفتگی میگویند. موقعیت دقیق ماه در آسمان تا ۲ درجه در مکانهای مختلف متفاوت است و به همین دلیل هر غیبت قمری تنها از برخی از نقاط زمین قابل مشاهده است.
منبع: ایسنا