۲ حلوا با قدمتی بیش از یک قرن

«حلوا سیاه» و «اسبه حلوا» دو حلوای سنتی و محلی مازندرانی‌ها هستند که قدمتی بیش از یک قرن دارند و به دلیل خاصیت و اهمیتی که در فرهنگ بومی این استان داشته‌اند، در فهرست ملی میراث ناملموس ایران به ثبت رسیده‌اند.  

طوبی اصانلو ـ کارشناس ثبت میراث ناملموس استان مازندران ـ درباره این شیرینی‌های محلی گفت: «حلوا سیاه یا سیو حلوا» با داشتن خاصیت درمانی، انرژی‌زایی و همچنین ترکیب غنی از گروه‌های مختلف غذایی، سوغات شهر «گلوگاه» با پخت سنتی است که با گذشت بیش از یک قرن سابقه، همچنان اصول اولیه پخت و ترکیب خود را حفظ کرده است.

او ادامه داد: «حلوا سیاه» تهیه‌شده از آرد برنج، گردو و شیره انگور است که پخت آن با شعله آرام انجام می‌شود و نزدیک به پنج ساعت زمان نیاز دارد. این خوراک سرشار از  پروتئین، کربوهیدرات، چربی و به مقدار کافی ویتامین‌های C، B، E و املاح کلسیم، فسفر، منیزیم و اسیدهای آمینه است و به دلیل داشتن چنین ترکیباتی بسیار مقوی و مغذی است.  

اصانلو این توضیح را اضافه کرد که در گذشته برخی نقاط استان مازندران به دلیل نبود امکانات شهری، زمستان‌های طولانی و سردی داشتند و در مواقع کمبود غلات، از حلوا سیاه به عنوان آذوقه زمستانی استفاده می‌کردند.

این کارشناس با بیان اینکه «اِسبه حِلوا» از دیگر شیرینی‌های فراموش‌شده مازندران است که در میان حاشیه‌نشینان جنگل‌های این استان طبخ می‌شده است، گفت: این شیرینی عضو جدانشدنی سفره‌های یلدایی است و در این مراسم جایگاه ویژه‌ای دارد. «اسبه حلوا» با قدمتی چندصدساله به‌ عنوان بهترین سوغات منطقه جنگلی و هزار جریب در شرق مازندران شناخته می‌شود.  

او اضافه کرد: این شیرینی با عنوان شیرینی اعیانی و شاهانه شهرت دارد و ارزش بسیار زیادی دارد و دارای ظاهری شبیه به گز است، اما رنگ زرد روشن دارد و با مواد اولیه‌ای همچون شیره خرمالو جنگلی، سفیده تخم‌مرغ، مغز گردو و کنجد تهیه‌ می‌شود.

به گفته  کارشناس ثبت میراث ناملموس استان مازندران، «حلوا سیاه» و «اسبه حلوا» به ترتیب با شماره ثبت ۱۹۶۸ و ۱۹۷۰ به عنوان میراث ناملموس استان مازندران در سال ۱۳۹۸ به فهرست میراث ملی اضافه شدند.  

منبع:ایسنا