تصاویر زنان غربی در «زن‌نامۀ» عثمانی
در اینجا تعدادی از نقاشی‌های کتاب «زن‌نامه» را ملاحظه می‌کنید که بیش از دویست سال قبل در عثمانی تالیف شده و هدفش ارائۀ تصویری از سبک زندگی و ویژگی‌های زنان ملل مختلف دنیا بوده است.
فرادید | کتاب «زن‌نامه» یک مثنوی متعلق به اواخر قرن هیجدهم است که فاضل اندرونلو شاعر اهل عثمانی آن را سروده است. این کتاب که دارای تصاویر نقاشی شده نیز هست، همانطور که از اسمش پیداست، توصیفی است از شکل و شمایل و محاسن و معایب زنان کشور‌های مختلف دنیا و بویژه غرب؛ از انگلیس و هلند گرفته تا آمریکا.
به گزارش فرادید؛ تفاوت فرهنگی موجود بین شرق و غرب، بخصوص در اوایل دوران مدرن، کنجکاوی هر دو طرف را برای شناخت سبک زندگی فردی و اجتماعی دیگری برانگیخته بود. اما در نبود ابزار مدرن عکاسی و فیلمبرداری، کتاب‌های مصور نقاشی‌شده تنها راهی بود که مردم عادی از طریق آن می‌توانستند دربارۀ ملل دیگر کسب اطلاع کنند.
«زن‌نامه» نمونه‌ای از این نوع کتاب‌هاست که به طور خاص متمرکز بر موضوع سبک زندگی زنان ملل دیگر و شیوۀ لباس پوشیدن و رفتار آن‌ها است. البته این کتاب مختص زنان غربی نیست و تصاویری از زنان هندی، عرب و آفریقایی هم در آن وجود دارد. ابیات این دیوان به زبان ترکی است، اما گاهی ابیات و عبارات فارسی را نیز در آن می‌توان یافت.
ترجمۀ بخشی از اشعاری که در این کتاب دربارۀ زنان انگلیسی آمده از این قرار است:
زنان انگلیسی زیباترین چهره را دارند؛ صدا و لباسشان زیباست و پر از نجابت هستند.
گونه‌های سرخشان به رنگ گل است و دهانشان به بلبل سخن گفتن می‌آموزد.
روح و قلبی پاک دارند و عاشق زیور‌ها هستند. عجب شکوه و زرق و برقی! عجب وقار و غروری!
در ادامه تعدادی از نقاشی‌های کتاب را ملاحظه خواهید کرد.
تصویر سمت چپ مربوط به شمایل زنان انگلیسی است و تصویر سمت راست چهرۀ زنان فلمنک (هلندی) را نشان می‌دهد.
زن انگلیسی
زن هلندی
زن یهودی
زن یمنی
زن روس
زن بوسنیایی
زن تاتار
تصویر زنان افرنچ (فرانسوی)
زنان دنیای جدید (آمریکا)
زنان در حال تفریح در باغ (ظاهرا مربوط به خود عثمانی است)
