تایید یک روایت ترسناک 2400 ساله؛ کشف ظروفی از جنس «چرم انسان»

فرادید| در تحقیقی که اخیراً در مجله PLOS ONE منتشر شده است، محققان می‌نویسند: «به نظر می‌رسد نتایجی که ما به دست آورده‌ایم، ادعای وحشتناک هرودوت را تأیید می‌کند».

به گزارش فرادید؛ طبق گزارش هرودوت، سکاها نه تنها خون اولین مردی را که می‌کشتند می‌نوشیدند و پوست سر دشمنان خود را جمع می‌کردند، بلکه همچنین «بسیاری نیز پوست، ناخن و همه چیز را از دست راست دشمنان مردۀ خود جدا می‌کنند و برای خود پوشش می‌سازند. زیرا پوست انسان ضخیم و درخشان است و در میان همۀ انواع پوست از همه روشن‌تر و سفیدتر است».

دست‌کم دو قطعه از چرم‌های یافت شده در مقبره‌های سکایی از پوست انسان ساخته شده‌اند

محققان پس از تجزیه و تحلیل 45 تکه چرم و دو تکه خز یافت شده در 13 پشتۀ تدفینی 2400 سالۀ متعلق به سکاها در جنوب اوکراین، این ادعای هرودوت را تأیید کردند. آن‌ها از روش خاصی برای بررسی پروتئین‌های متمایز در قطعات چرم و شناسایی گونه‌های حیوانی در 36 قطعه از 45 قطعه چرمی استفاده کردند. نتایج نشان داد دو قطعه از این چرم‌ها از پوست انسان ساخته شده‌اند. هر دو نمونۀ انسانی از چرمی که برای ساخت تیردان استفاده می‌شد، به دست آمد؛ درست همانطور که هرودوت توضیح داده بود.

مارگاریتا گِلِبا، نویسنده ارشد این مطالعه و باستان‌شناس دانشگاه پادوآی ایتالیا، می‌گوید: «با توجه به این دو یافته، باید حقیقتی در آنچه هرودوت به ما می‌گوید وجود داشته باشد؛ واضح است که سکاها از پوست انسان برای تولید مصنوعات خاصی استفاده می‌کردند».

تکه‌های چرم برای تعیین اینکه آیا آن‌ها از پوست دست انسان ساخته شده‌اند یا پوست اعضای دیگر بدن بسیار کوچک هستند، اما تجزیه و تحلیل DNA در آینده ممکن است نشان دهد که منبع چرم دقیقا کدام عضو بدن قربانی بوده است».

گلبا می‌گوید: «به نظر می‌رسد که پوست انسان فقط برای قسمت‌های بالای تیردان‌ها استفاده شده، در حالی که قسمت‌های پایینی آن‌ها از چرم معمولی‌تر مانند چرم گاو یا حیوانات وحشی مانند روباه ساخته شده است».

کوچ‌نشین‌های جنگجو

هرودوت تقریباً یک کتاب کامل از تاریخ نه جلدی خود را به سکاها که در قرن پنجم قبل از میلاد از معاصران او بودند، اختصاص داد و آنها را به عنوان کوچ‌نشینانی توصیف کرد که در سرزمین‌های شمال دریای سیاه زندگی می‌کردند. با این حال، شواهد باستان‌شناسی برای سکاها و گروه‌های کوچ‌نشین مرتبط با آن‌ها در سراسر استپ اوراسیا از اوکراین تا غرب چین یافت شده است.

تصویر حک شده روی یک ظرف باستانی که جنگجوی سکایی را با لباس‌ها و تیردان مخصوصشان نشان می‌دهد

گوئیدو گِنِچی، باستان‌شناس ژنتیک از موسسه ماکس پلانک که در مورد سکاها مطالعه کرده است، می‌گوید که به نظر می‌رسد سرزمین اصلی آن‌ها در کوه‌های آلتای در شرق قزاقستان در حدود 900 سال قبل از میلاد بوده است.

هرودوت خاطرنشان کرده بود که سکاها به خاطر شیوه‌های جنگجویانه خود مشهور بودند و استفاده از کمان‌های کوتاه، هم برای جنگ و هم برای شکار، یکی از ویژگی‌های مهم زندگی آنان بود.

بری کانلیف باستان‌شناس دانشگاه آکسفورد و متخصص تاریخ سکاها نیز می‌گوید که هرودوت احتمالاً اطلاعات خود را در طول بازدید خود از اولبیا، یک مستعمره یونانی در ساحل شمالی دریای سیاه، در حدود سال 444 قبل از میلاد به دست آورده است.

کانلیف می‌گوید: «او در آنجا با افراد زیادی صحبت می‌کرد و داستان‌های مختلفی را انتخاب می‌کرد و آنها را به هم پیوند می‌داد. در نتیجه، آنچه هرودوت گزارش کرده احتمالاً درست بوده است؛ گرچه ممکن است همۀ سکاها همیشه رویه‌های مشابهی نداشته باشند:.

کانلیف معتقد است که استفاده از پوست انسان روی تیردان ممکن است تلاشی برای جادو کردن تیرهای درون آن باشد: «شما با داشتن بخشی از بدن دشمن، انگار قدرت دشمن خود را کنترل می‌کنید».

پدر تاریخ، پدر دروغ

سیسرو، سخنور رومی، هرودوت را «پدر تاریخ» نامید، اما محققان کلاسیک او را به دلیل برخی از روایت‌های عجیب‌ترش «پدر دروغ» نامیده‌اند؛ از جمله روایت‌هایی در مورد مورچه‌هایی به اندازه روباه، مارهای بالدار و یک نژاد از انسان‌های یک‌چشم که از شیرهای بالدار طلا می‌دزدند!

کارولین دیوالد، استاد بازنشستۀ مطالعات کلاسیک، می‌گوید این کشف اخیر بیشتر هرودوت را تأیید می‌کند.

موارد دیگری نیز از پیدا شدن آثاری که گفته‌های هرودوت را تایید می‌کردند وجود داشته است؛ مثلا یک بار باستان‌شناسان بقایای یک کشتی را در یک بندر مصر باستان کشف کردند که دقیقاً با توصیف هرودوت از ساخت غیرمعمول چنین کشتی‌هایی مطابقت داشت. یا مثلا اکتشافات شاهدانه در مقبره‌های سکاها ممکن است تایید توضیح هرودوت از آیینی باشد که در آن کوچ‌نشینان دود گیاهان را استنشاق می‌کنند و «از شادی زوزه می‌کشند».