(عکس) سفر به تهران قدیم؛ جولان اولین اتوبوس‌های فرنگی در پایتخت

لایحه واگذاری اتوبوسرانی تهران در آبان ۱۳۰۵ به مجلس شورای ملی ارائه و با این لایحه به موسسه دانمارکا، متعلق به کشور دانمارک، اجازه دایر کردن خطوط اتوبوسرانی داده شد. اما اولین اتوبوس توسط معین‌التجار و سال ۱۲۹۰ به تهران آورده شد. او آن اتوبوس را از بازرگانی بلژیکی در رشت خریده بود.

در دوران مشروطه بابت سوار شدن به اتوبوس از مسافر ۳شاهی کرایه می‌گرفتند. به‌تدریج استقبال مردم برای استفاده از این وسیله نقلیه جدید زیاد شد و چند تاجر دیگر هم چندین دستگاه اتوبوس‌ به ایران آوردند.

اتوبوس‌های شرکت کانادایی که اولین شرکت در این حوزه به حساب می‌آمد از نوع "برلیه" بود و مثل قطار به چند کوپه تقسیم می‌شد؛ دو کوپه اول و دوم مخصوص نشستن مسافران بود و کوپه آخر هم که عقب اتوبوس واقع می‌شد، برای سرپایی‌ها بود.

دومین موسسه‌ای که عهده‌دار اداره اتوبوسرانی تهران شد، یک کمپانی روسی به نام "آفتو ایران" با اتوبوس‌های مدل بوسینگ بود و سومین موسسه هم شرکت "اسگل لاوی" آمریکایی با اتوبوس‌هایی از نوع شورلت بود که صندلی‌هایش برعکس صندلی‌های اتوبوس‌های موسسات گذشته که پشت سر هم بود، روبه‌روی هم قرار داشت.

جالب اینکه این موسسه به شیوه اتوبوسرانی شهرهای اروپایی اداره می‌شد و از نظر سازمان اداری و انتظامی، تقریبا شبیه اتوبوسرانی فعلی بود. آن دوران بلیت، داخل اتوبوس فروخته می‌شد و رانندگان، لباس مخصوص پوشیده و زنگار به ساق پا بسته و کلاه کاسکت به سر می‌گذاشتند.

اتوبوسرانی تهران تا سال۱۳۱۰ توسط شرکت‌های خارجی اداره می‌شد، ولی از اواخر این سال به مدیران ایرانی تحویل داده شد: «در مدت فعالیت آنها چندین خط به خطوط تهران اضافه شد، هرچند برخی اوقات مردم از نحوه خدمات‌دهی گله‌مند بودند.

با توجه به این موضوعات در نهایت در سال ۱۳۳۵ دولت تصمیم گرفت برای یکپارچه‌سازی و ساماندهی وضعیت جابه‌جایی مسافران، نخستین شرکت واحد اتوبوسرانی را در چهاردهم تیرماه دایر کند.»

منبع: همشهری