(تصاویر) سفر به تهران قدیم؛ چرا مهدی عراقی را در پاسداران تهران به رگبار بستند؟

عصر روز یکشینه ۴ شهریور ۱۳۵۸ مردم روی پیشخوان مطبوعات این تیتر را می‌خواندند: مهدی عراقی و حسین مهدیان را ترور کردند. روزنامه اطلاعات در این باره نوشت: 

« ساعت ۷ صبح امروز دو مهاجم، حاج مهدی عراقی و حسام عراقی (پسر حاج مهدی) و حاج حسین مهدیان را به مسلسل بستند و حاج مهدی عراقی و پسرش را کشتند. حادثه هنگامی روی داد که ساعت ۷ صبح حاج مهدی عراقی به اتفاق فرزندش حسام به در منزل حاج حسین مهدیان مدیر روزنامه کیهان واقع در سلطنت آباد -پاسداران- دشتستان ٤ - انتهای زمرد رفتند تا سرراه خود، او را سوار اتومبیل کرده و به روزنامه کیهان بروند. پس از آنکه حاج مهدیان از خانه خارج شد و اتومبیل حرکت کرد، ناگهان موتوسیکلت سواری که ۲ نفر دیگر را بر ترک موتوسیکلت خود همراه داشت به اتومبیل نزدیک شد این دو با توقفی کوتاه در چند متری اتومبیل، سرنشینان آن را به رگبار گلوله بستند و به سرعت متواری شدند. در اولین لحظات وقوع حادثه حاج مهدی عراقی جان سپرد و حاج حسین مهدیان و حسام عراقی توسط کسانی که خود را به محل وقوع حادثه رسانده بودند به بیمارستان ایرانمهر انتقال یافتند.» 

محمدمهدی ابراهیم عراقی معروف به مهدی عراقی در فروردین ۱۳۰۹ در پاچنار تهران به دنیا آمد. پدر او غلامعلی در خدمت یکی از شاهزادگان قاجاریه بود و مادر او فرد مذهبی بود و جلسات قرآن و روضه‌خوانی در خانه برگزار می‌کرد. عراقی دوران دبستان را در مدرسه حافظ و دبیرستان را در مدارس مروی و دارالفنون سپری کرد؛ سپس شاگرد مغازه و مشغول به کار شد و بعدها شغل آجرپزی را انتخاب کرد.

او در نوجوانی مجذوب شخصیت سیدمجتبی نواب صفوی، رهبر جمعیت فداییان اسلام و وارد این جمعیت شد و پس از مدت کوتاهی به عضویت مرکزی آن درآمد. او در یک دهه مبارزاتِ فداییان اسلام نقش فعالی داشت و در تصمیم فداییان اسلام درباره ترور سیداحمد کسروی و سه نخست‌وزیر رژیم پهلوی عبدالحسین هژیر و علی رزم‌آرا و حسنعلی منصور نقش اساسی داشت. 

عراقی در سال ۱۳۳۱ در اعتراض به بازداشت نواب صفوی به مدت شش ماه زندانی شد. او پس از آن بر اثر اختلاف فکری میان اعضای جمعیت فداییان اسلام با نواب صفوی، همراه گروهی دیگر از این جمعیت جدا شد. در فضای اختناق ناشی از کودتای ۲۸ مرداد و پس از شهادت نواب در سال ۱۳۳۴ مهدی عراقی از مبارزه سیاسی فاصله گرفت؛ اما با همکاری برخی از بازاریان تهران اقدام به تشکیل هیئت مذهبی کرد.

عراقی نخستین بار امام‌خمینی را در مجلس ختمی در امامزاده قاسم دید و از فداییان اسلام شنیده بود که ایشان از خط فکری فداییان اسلام در مبارزه علیه رژیم پهلوی حمایت می‌کند. پس از وفات سیدحسین بروجردی، مرجع تقلید شیعه در فروردین ماه ۱۳۴۰، عراقی به منزل امام‌خمینی(ره) رفت و خود را مقلد ایشان معرفی کرد. امام‌خمینی(ره) در این دیدار به عراقی و همراهان او تأکید کرد، آنان وظیفه دارند مردم را به مسائل اجتماعی آگاه کنند. پس از آن عراقی جذب شخصیت و شیوه مبارزاتی امام‌خمینی(ره) شد و رابطه عمیقی با ایشان برقرار کرد. از این پس دوره جدیدی از فعالیت‌های سیاسی عراقی با رهبری امام‌خمینی(ره) آغاز شد. وی با همفکران خود هیئت‌های مؤتلفه اسلامی و «جبهه مسلمانان آزاده» را پایه‌گذاری کرد.

با آغاز مبارزات امام‌خمینی(ره) و انتشار اعلامیه ایشان درباره لایحه انجمن‌های ایالتی و ولایتی در سال ۱۳۴۱، عراقی با همکاران خود در «جبهه مسلمانان آزاده» نخستین اعلامیه را همراه دوازده هیئت دیگر علیه رژیم پهلوی صادر کرد. او در هنگام حمله نیروهای رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه سال ۱۳۴۲، تعدادی از دوستانش را به حفاظت از منبر و بلندگوی مسجد مدرسه فیضیه قرار داد و خودش با برخی دیگر، محافظت از علمای حاضر در مسجد از جمله مرجع تقلید وقت، سیدمحمدرضا گلپایگانی را بر عهده گرفت.

پس از حمله نیروهای رژیم پهلوی به مدرسه و به‌خطرافتادن امنیت خانه امام‌خمینی(ره)، مهدی عراقی محافظت و دفاع از خانه ایشان را عهده‌دار شد. عراقی در سازماندهی تظاهرات پانزده خرداد ۱۳۴۲ هم نقش محوری داشت. او راهپیمایی باشکوه میدان تره‌بار تهران را در روز عاشورا با همکاری طیب حاج‌رضایی با تعطیل‌کردن میدان تره‌بار به راه انداخت. پس از قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲ و دستگیری امام‌خمینی(ره) و محصورکردن ایشان در خانه رضا روغنی زنجانی، عراقی به نام معمار و تعمیرکار به آنجا می‌رفت و ضمن دیدار با امام‌خمینی(ره)، اعلامیه‌ها و پیام‌های ایشان را به بیرون منتقل می‌کرد. پس از آزادی امام‌خمینی(ره) در سال ۱۳۴۳، به همراه برخی اعضای هیئت‌های مؤتلفه به مدت دو هفته وظیفه پذیرایی از میهمانان امام در منزلش را بر عهده داشت.

پس از تبعید امام‌خمینی(ره)، شاخه نظامی هیئت‌های مؤتلفه در سال ۱۳۴۳، طرح اعدام انقلابی حسنعلی منصور ـ عامل اجرای قانون کاپیتولاسیون و نخست‌وزیر رژیم پهلوی ـ را در دستور کار قرار داد. با ترور منصور، بسیاری از اعضای تشکیلات از جمله عراقی دستگیر شدند. او نخست در ۲۵ خرداد ۱۳۴۴، به اعدام و سپس به حبس ابد با کار محکوم شد. عراقی در سال ۱۳۴۸ به دژ برازجان تبعید و در سال ۱۳۴۹ به ندامتگاه مرکزی تهران منتقل شد. او پس از تحمل سیزده سال حبس سرانجام در ۱۵ بهمن ۱۳۵۵ از زندان آزاد شد.

عراقی پس از آزادی، گروه ندای اسلام را تشکیل داد و در مبارزه تلاش بسیار داشت. او پس از هجرت امام‌خمینی(ره) به فرانسه، به دیدار ایشان رفت و مدیریت تدارکات اقامتگاه امام‌خمینی(ره) را بر عهده گرفت. پس از ورود امام‌خمینی(ره) به ایران، او و دوستانش در حفاظت از امام‌خمینی(ره) نقش زیادی داشتند. عراقی همچنین سرپرست زندان قصر، عضو شورای مرکزی بنیاد مستضعفان و ریاست واحد اجرایی آن، عضو شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی بود.

مهدی عراقی که مورد علاقه و اعتماد امام خمینی(ره) بود، سرانجام در چهارم شهریور۱۳۵۸ و در ۴۸ سالگی به دست گروه فرقان، همراه پسرخود حسام به شهادت رسید و در حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد.

منبع: اطلاعات آنلاین