«سِنج» باستانی بعد از ۴ هزارسال از زیر خاک بیرون آمد

کشفیات باستانشناسی اخیر در عمان، دیدگاههای مهمی را درباره سنت موسیقی جوامع عصر برنز آشکار کردهاند و نشان میدهند تبادل فرهنگی غنی در سرتاسر خلیج فارس وجود داشته است.
فرادید| در حفاریها در یک سکونتگاه ۴۰۰۰ساله نزدیک دهوی، دو سنج مسی کشف شده که پژوهشگران باور دارند گواه ارتباط میان جوامع باستانی از عربستان تا جنوب آسیا است.
به گزارش فرادید، تیم تحقیقاتی به رهبری پروفسور خالد داگلاس، باستانشناس دانشگاه سلطان قابوس، این سنجها را تجزیه و تحلیل کردند و دریافتند اگرچه این سنجها شباهت زیادی به سنجهای مربوط به تمدن دره هند در پاکستان امروزی دارند، اما ترکیب شیمیایی آنها نشان میدهد از منابع مس محلی در عمان ساخته شدهاند.
این یافته نشان میدهد ساکنان دهوی از مواد منطقهای برای ساخت سازهای موسیقی خاص خود استفاده میکردند و این موضوع بازتاب هویت فرهنگی منحصربهفرد آنهاست.
کشف این سنجها اهمیت ویژهای دارد، زیرا فرضیات قبلی درباره منشأ و توسعه چنین سازهایی را به چالش میکشد. تحقیقاتی که در مجله آنتیکویتی منتشر شده، نشان میدهد سنتهای موسیقی مرتبط با این سنجها ممکن است میان فرهنگ اُمّ النّار در عمان و تمدن دره هند مشترک بوده باشد و ارتباط نزدیکی بین این جوامع مختلف برقرار کرده باشد.
پروفسور داگلاس خاطرنشان میکند که شیوههای آیینی مربوط به این سنجها ممکن است به هر کدام این مسیرها منتقل شده باشد؛ چه از جنوب شرقی عربستان به دره هند و چه برعکس. این ابهام، پیچیدگی تعاملات فرهنگی در منطقه را برجسته میکند که تنها بر اساس تجارت نبوده بلکه شامل تبادل ایدهها و سنتها نیز میشده است.
شواهد قبلی از تماس میان جوامع عصر برنز در خلیج فارس بیشتر روی اشیای تجاری مانند سفال و اشیای فلزی متمرکز بوده است. با این حال، سنجهای دهوی ما را با ابعاد اجتماعی و فرهنگی این تعاملات آشنا میکنند. وجود سازهای موسیقی در بافتهای باستانشناسی گواه این است که موسیقی نقشی حیاتی در آیینها، مراسمها و احتمالاً در شیوههای مذهبی داشته است.
سنجها در یک ساختمان مستطیلی زیر یک کف سنگی کشف شدند و احتمالاً به عنوان هدیهای به ایزدان دفن شده بودند. پژوهشگران گمان میکنند مراسمی که در این مکان برگزار میشده، شامل موسیقی، آوازخوانی و رقص میشده که گواه اهمیت این رسوم در تقویت پیوندهای اجتماعی است.
کشف سنجهای دهوی نه تنها درک ما از شیوههای موسیقایی عصر برنز را غنیتر میکند، بلکه اهمیت تبادل فرهنگی در شکلدهی هویتهای جوامع باستانی را نشان میدهد. همانطور که پژوهشگران عمق تاریخ را میکاوند، نقش موسیقی در متحد کردن مردم در زمانها و فضاهای مختلف، در تاریخ تمدن بشری داستانی جذاب باقی میماند.
مترجم: زهرا ذوالقدر