کاهش مرگ و میر کرونایی؛ ماسک‌ها را برداریم؟!
کاهش آمار مرگ و ابتلای کرونا، اما تأثیرات قابل توجهی بر میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی به‌ویژه ماسک داشته است. خیلی‌ها در میان دوراهی استفاده از ماسک و حذف آن مانده‌اند.
چه زمانی قرار است ماسک‌ها برداشته شود؟ برای اعلام پایان پاندمی در هر کشور باید به چه فاکتور‌هایی در چه مدت زمانی توجه کرد؟ وضعیت شیوع سویه‌های جدید در ایران و جهان چگونه است و چه پیش‌بینی از آینده می‌شود؟
دوازدهم خرداد بود که پس از گذشت حدود ۲۸ماه از شیوع کرونا در کشور، موارد مرگ‌های ناشی از این بیماری به صفر رسید و همزمان با آن، امید‌ها برای اعلام پایان کرونا بالا رفت.
در همان روز بدون مرگ، میزان بستری‌ها ۳۴نفر بود و موارد ابتلای جدید ۱۷۵نفر. ۲۴ساعت از اعلام این خبر نگذشته بود که میزان فوتی‌ها سه نفر اعلام شد و روز بعد از آن مرگ‌های کرونا به هفت نفر افزایش پیدا کرد. البته از ۱۴ خرداد، موارد ابتلای جدید به زیر ۱۰۰ نفر رسید و روی عدد ۶۴ قرار گرفت و روز بعد از آن یعنی ۱۵خرداد هم تنها ۵۳بیمار به جمع مبتلایان اضافه شد.
کاهش آمار مرگ و ابتلای کرونا، اما تأثیرات قابل توجهی بر میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی به‌ویژه ماسک داشته است. خیلی‌ها در میان دوراهی استفاده از ماسک و حذف آن مانده‌اند. از یک‌سو، آمار‌ها حکایت از پایان قریب‌الوقوع کرونا می‌دهد و از سوی دیگر، هنوز بر رعایت پروتکل‌ها تأکید می‌شود.
اینکه چه زمانی قرار است ماسک‌ها برداشته شود؟ برای اعلام پایان پاندمی در هر کشور باید به چه فاکتور‌هایی در چه مدت زمانی توجه کرد؟ وضعیت شیوع سویه‌های جدید در ایران و جهان چگونه است و چه پیش‌بینی از آینده می‌شود؟ و... پرسش‌های رایجی است که متخصصان به آن پاسخ می‌دهند.
مرگ، ابتلا و بستری؛ سه فاکتور مهم
بر اساس اعلام علیرضا ناجی، رئیس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، موارد مرگ، بستری و ابتلای روزانه، هرسه به عنوان فاکتور‌های مهم برای سنجش میزان کنترل کرونا اهمیت دارند.
او در توضیح بیشتر به همشهری می‌گوید: «زمانی که موارد ابتلای جدید پایین باشد، به همان اندازه افراد نیازمند بستری در آی‌سی‌یو هم کم می‌شوند و در ادامه موارد مرگ هم کمتر می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان مرگ در بخش مراقبت‌های ویژه حدود ۴۰درصد است.»
او درباره اعلام صفرشدن موارد فوت کرونا تنها در یک روز و دلخوشی برای پایان شیوع ویروس به نکته دیگری اشاره می‌کند: «تا زمانی که بیماران مبتلا به کرونا در آی‌سی‌یو بستری باشند، باید انتظار ثبت مرگ‌های کرونا را هم داشت.
به هر حال با توجه به متغیر‌های موجود، موارد ابتلا کمتر شناسایی می‌شود، میزان ورود به بیمارستان‌ها کم شده و بستری در آی‌سی‌یو هم پایین آمده است؛ بنابراین موارد مرگ هم کم می‌شود. با این حال، با یک روز صفرشدن مرگ کرونا نمی‌توان وضعیت شیوع را تمام‌شده تلقی کرد.»
به گفته این ویروس‌شناس، وضعیت نزولی ابتلای جدید، بستری و مرگ، باید حدود دو هفته در سطح پایین بماند تا بتوان اعلام کرد که ویروس بی‌خطر شده است.
ضرورت استفاده از ماسک در مکان‌های بسته و شلوغ
با وجود کاهش آمار، اما همچنان بر استفاده از ماسک در فضا‌های بسته و شلوغ تأکید می‌شود؛ مثل اتوبوس، مترو و سالن‌های پرجمعیت. ناجی این توصیه را به مردم می‌کند و می‌گوید: «در کشور‌های آمریکایی و اروپایی به‌سرعت ماسک حذف شد و حالا مردم این کشور‌ها با روند افزایشی شیوع مواجه شده‌اند.
در ایران بازگشایی‌ها دیرتر اتفاق افتاد، اما در صورت تعجیل در برداشتن ماسک و بی‌توجهی به سایر پروتکل‌ها ممکن است ماه دیگر، وضعیتی مانند کشور‌های اروپایی و آمریکایی در ایران هم تکرار شود.»
پیش از این، علیرضا رئیسی، سخنگوی سابق ستاد ملی مقابله با کرونا به همشهری گفته بود که «پاندمی در کشور احتمالا تا پایان سال میلادی و نهایتا تا پایان سال۱۴۰۱ خواهد بود و از سال آینده مردم می‌توانند ماسک‌ها را با خیال راحت حذف کنند.»
با این حال او این را هم مورد تأکید قرار داده بود که حتی اگر ۵۰درصد جمعیت هم واکسن زده باشند باز هم زنجیره انتقال ضعیف می‌شود و تنها نگرانی در این باره زمانی وجود خواهد داشت که جهش جدیدی صورت بگیرد که بتواند واکسن‌ها را دور بزند.
حالا هم ناجی تأکید می‌کند تا زمانی که ویروس در گردش است باید از ماسک استفاده کرد. بر اساس اعلام این ویروس‌شناس، پایان کرونا در جهان را سازمان بهداشت جهانی باید اعلام کند. البته در بیشتر کشور‌ها وضعیت کنترل شده است.
آمار ثابت واکسیناسیون در کشور
نگاهی به آمار واکسیناسیون در کشور نشان می‌دهد، از میان کل جمعیت ۸۴ میلیون نفری کشور تاکنون ۷۶درصد یک دوز، ۶۸درصد دو دوز و ۳۲درصد سه دوز واکسن تزریق کرده‌اند و حالا بر اساس اعلام ناجی، مدت‌هاست که آمار واکسیناسیون ثابت مانده است: «ما مدت‌هاست که روی همان حدود ۳۰ میلیون نفر تزریق‌کننده دوز سوم مانده‌ایم. در شرایط فعلی، اوضاع خوب است، اما اگر سویه جدید شایع شود، می‌تواند وضعیت خطرناکی ایجاد کند.»
به گفته او حالا بهترین زمان برای تزریق دوز سوم یا بوستر است؛ یعنی پیش از اینکه واریانت جدیدی وارد کشور شود: «باید میزان تزریق دوز بوستر به ۷۰درصد برسد. دوز سوم نباید در اوج‌گیری کرونا تزریق شود؛ چون دیگر کارایی نخواهد داشت.»
نگاهی به آمار‌های هفته گذشته هم نشان می‌دهد که میزان واکسیناسیون روزانه از ۴۸ هزار مورد به یک هزار و ۹۱۲ مورد رسیده که نشان‌دهنده کاهش قابل توجه تزریق واکسن است.
زیرسویه‌های جدید اومیکرون شامل BA۴ و BA۵ با روند افزایشی در برخی از کشور‌های اروپایی و آمریکایی و حتی استرالیا، گزارش شده، اما بیماران، کمتر در معرض خطر مرگ هستند و آمار فوتی‌ها افزایش نداشته است. در ایران هم در هفته دوم خرداد با اینکه در ۱۲ استان موارد بستری ثابت و در ۱۴ استان کاهش موارد بستری ثبت شده است، اما در قزوین، گیلان، آذربایجان شرقی، زنجان و کردستان آمار بستری‌ها افزایشی بوده است؛ هرچند که افزایش قابل توجه موارد فوت در هیچ‌یک از استان‌های کشور وجود ندارد.»
منبع: روزنامه همشهری
