خواص پوست میوه‌ها؛ چرا احتمالاً بهترین بخش میوه را دور می‌ریزیم؟

بیشتر ما هنگام خوردن موز، پوست آن را که حدود یک سوم از وزن کل میوه را تشکیل می‌دهد، دور می‌اندازیم. اما پوست موز مانند پوست بسیاری از میوه‌ها و سبزیجات نه تنها قابل خوردن، بلکه حاوی مواد مغذی مختلفی است. از کاربردهای پوست موز استفاده از آن برای تهیه شیرینی یا نان موز و پوست موز است. برای مثال، پوست موز را به صورت نوارهای نازک در آورده و همراه موز در تهیه نان و شیرینی به‌کار می‌برند یا اینکه پوست موز را آسیاب و به خمیر اضافه می‌کنند.

پوست پرتقال حدود ۲۰ درصد وزن میوه را تشکیل می‌دهد. حدود ۹ تا ۱۳ درصد وزن میوه کیوی را پوست آن تشکیل می‌دهد. وزن پوست انار تقریبا به اندازه وزن دانه‌های آن است.

در سطح جهان، حدود یک سوم از مواد غذایی از بین رفته یا هدر می‌رود و این مقدار به حدود ۱٫۳ میلیارد تن در سال می‌رسد. این هدررفت و اتلاف مسئول هشت درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای در سطح جهان است (بیش از سه برابر میزان تولید گازهای گلخانه‌ای توسط صنعت هواپیمایی).

طی فرایند پوسیده شدن مواد آلی در محل دفن زباله نیز مقدار زیادی گاز متان تولید می‌شود. گاز متان ۸۰ برابر قوی‌تر از دی‌اکسید کربن است و در بازه زمانی ۲۰ سال، تاثیر بیشتری بر گرمایش زمین دارد.

کمپوست کردن ضایعات مواد غذایی به جای فرستادن آن به محل دفن زباله می‌تواند به کاهش میزان متان آزادشده در جو کمک کند. اما بسیاری از چیزهایی که به‌عنوان زباله درنظر می‌گیریم، کاملاً خوراکی هستند.

یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای استفاده از پوست میوه‌ها، دستورهای غذایی است که از تمام بخش‌های میوه و نه فقط گوشت آن، استفاده می‌کنند. در ادامه، پنج گزینه برای استفاده از باقی‌مانده‌های غذا آورده شده است.

ایزابل گرتسن، روزنامه‌نگار در بی‌بی‌سی می‌نویسد بعد از تعطیلات کریسمس، کاسه بزرگ پرتقال باقی مانده بود، بنابراین تصمیم گرفتم برای اولین بار مارمالاد پرتقال درست کنم. دستور تهیه ساده‌ای پیدا کردم که فقط سه ماده لازم داشت: پرتقال‌، دو عدد لیمو و شکر.

درست کردن دو شیشه مربا تقریباً سه ساعت طول کشید و مراحل مختلفی داشت. ابتدا دو ساعت پرتقال‌ها را جوشاندم، سپس به کمک صافی تفاله‌ها را از آب پرتقال جدا کردم. سپس شکر و پوست خلال‌شده پرتقال را به آب پرتقال اضافه کردم و مخلوط را برای ۲۰ دقیقه جوشاندم.

زمان جوشاندن مربا کافی نبود. درنتیجه، مربا گرچه طعم و ظاهر خوبی داشت (نه خیلی شیرین و نه خیلی تلخ)، خیلی رقیق بود و برای پخش کردن روی نان مناسب نبود. درعوض، مربا را با ماست یونانی خوردم.

چند عدد پرتقال دیگه باقی مونده بود، بنابراین تصمیم گرفتم پوست پرتقال شکری (کندی) درست کنم. برای این کار، پوست پرتقال‌ها را خرد کرده و به مدت ۱۰ دقیقه در آب جوش جوشاندم. این فرایند را باید سه بار تکرار کنید و هر بار پوست‌ها را با آب سرد بشویید تا طعم تلخ آن‌ها از بین برود، سپس شکر و آب را اضافه کنید. پوست پرتقال شکری خوشمزه شد و در کنارش شربت پرتقال خوش‌طعمی هم به دست آمد.

تپاچی (Tepache) نوشیدنی تخمیری قدیمی مکزیکی است. این نوشیدنی نه تنها از همه ضایعات آناناس استفاده می‌کند، بلکه منبع پروبیوتیک‌ها هم هست.

اگر از مصرف الکل پرهیز می‌کنید، مراقب باشید چون فرایند تخمیر باعث می‌شود مقداری الکل در نوشیدنی وجود داشته باشد (هرچند مقدار الکل معمولاً کمتر از  یک درصد است و هرچه مدت تخمیر طولانی‌تر باشد، مقدار الکل بیشتر خواهد بود).

پوست زنجبیل

نکته: به جای استفاده از پوست‌کن، می‌توانید از قاشق چای‌خوری برای پوست کندن زنجبیل استفاده کنید. این روش راحت‌تر است و به راحتی پوست نازک زنجبیل را جدا می‌کند بدون اینکه مقدار زیادی از آن هدر برود.

در بسیاری از دستورهای غذایی آمده است که پوست کدوهای زمستانی مانند کدو حلوایی را قبل از مصرف جدا کنید، اما پوست تمام کدوها و دانه‌های آن‌ها خوراکی و منبع خوبی از فیبر، ویتامین‌ها و ترکیبات زیست‌فعال دیگر هستند.

من معمولاً پوست کدو حلوایی  را نگه می‌دارم، اما دانه‌ها را دور می‌اندازم چون به نظرم تمیز کردن آن‌ها سخت است. اما این بار خواستم کاری متفاوت انجام دهم، بنابراین تصمیم گرفتم پوست و دانه‌ها را برشته کنم و امیدوار بودم چیپس خانگی خوشمزه‌ای درست کنم.

ابتدا با استفاده از پوست‌کن سبزیجات و چاقو سعی کردم پوست کدو حلوایی را به نازکی جدا کند (که بیشتر با چاقو این کار را انجام داده چون پوست‌کن خیلی خوب کار نکرده). این کار حدود ۱۰ دقیقه طول کشیده و درنهایت قطعاتی به دست آمده که اندازه‌شان مناسب برای درست کردن چیپس‌های لقمه‌ای بوده. بعد از آن، کدو حلوایی را از طول نصف کردم و دانه‌ها و پالپ نرم و رشته‌ای اطراف آن را خارج کردم. این دانه‌ها و پوست‌ها را در ظرف‌های جداگانه در یخچال قرار دادم و از قسمت پوست‌کنده کدو حلوایی برای تهیه کاری کدو حلوایی استفاده کردم.

روز بعد، وقتی داشتم قهوه می‌خوردم و گرسنه شدم، دانه‌های کدو حلوایی را از پالپ جدا کردم. سپس دانه‌ها را شسته و در حوله‌ای تمیز گذاشتم تا خشک شوند. دانه‌ها و پوست کدو حلوایی را در کاسه با مقداری نمک، زیره و فلفل قرمز خشک مخلوط کردم، سپس چند قطره روغن زیتون اضافه کرده و هم زدم. همه مواد را در سرخ‌کن بدون روغن با دمای ۱۷۰ درجه سانتی‌گراد قرار دادم و مرتب آن‌ها را چک کردم. بعد از حدود ۲۰ دقیقه، آن‌ها به خوبی برشته و ترد شدند.

از این که توانستم خودم انتخاب کنم چه ادویه‌هایی روی چیپس‌ها بریزم لذت بردم، اما فکر می‌کنم استفاده از روغن زیتون باکیفیت بود که طعم چیپس‌ها را خیلی بهتر از نمونه‌های بازاری کرد. این چیپس‌ها همچنین می‌توانند برای تزیین سوپ فوق‌العاده باشند.

پوست کاغذی پیاز یکی دیگر از پوسته‌هایی است که معمولاً بدون فکر کردن، دور ریخته می‌شود. در شبکه‌های اجتماعی دیده بودم که مردم پوست‌ پیاز خود را خشک کرده و آن‌ را به پودر پیاز تبدیل می‌کنند، بنابراین تصمیم گرفتم این کار امتحان کنم. قسمتی از لایه خشک پوست پیاز زرد را برای درست کردن پودر کنار گذاشتم. بعد از چند ساعت خشک کردن پیازها در فر و سپس آسیاب کردن آن‌ها با مخلوط‌کن، نتیجه خیلی خوب نشد. برای بهبود طعم، نمک اضافه کردم و سپس مخلوط به‌دست‌آمده را به ترکیب ادویه‌ها اضافه کرد، ولی طعم پیاز در این ترکیب کم‌رنگ شد.

هشدار مهم: مراقبت سموم روی پوست میوه‌ها باشید