(تصاویر) معماری خاص یک «سکّوی پرش» که بهترین ساختمان جهان در سال ۲۰۰۲ شد
در این مطلب به بررسی پرشگاه اسکی برگیسل از زاها حدید، معمار برجسته‌ی عراقی-بریتانیایی (۲۰۱۶-۱۹۵۰) می‌پردازیم که نقطه عطفی در حرفه او پیش از مشهور شدنش بود.
فرادید| اکنون تصورش سخت است، اما در آغاز قرن ۲۱ زاها حدید هنوز به شهرت نرسیده بود و بیشتر به خاطر نقاشی‌ها و طرح‌های جذاب (اما ساخته نشده‌اش) شناخته میشد.
به گزارش فرادید، پرشگاه اسکی برگیسل در شهر اینسبروک اتریش، نخستین پروژه مهم تکمیل‌شده‌ی زاها حدید بود که نشان داد طرح‌های بلندپروازانه‌ی او قابل‌اجرا هم هستند. این پروژه، نقطه عطفی در کارنامه حدید بود و او را به عنوان یک معمار واقعی به همه شناساند.
وبسایت معماری «دزین» در نگاهی به مهمترین آثار معماری 25 سال گذشته، این اثر را به عنوان یکی از بهترین ساختمان‌های قرن بیست و یکم و مهمترین ساختمان سال 2002 معرفی کرده است.
استودیوی زاها حدید، برنده مسابقه بین‌المللی برای طراحی جایگزین برای سکوی پرش قدیمی اینسبروک در دسامبر ۱۹۹۹ شد. این مسابقه جدیدترین مسابقه در سری مسابقات معتبری بود که استودیوی او موفق به برنده شدن در آن‌ها شده بود.
حدید سال ۱۹۸۳ با برنده شدن در مسابقه طراحی برای باشگاه خصوصی «The Peak» در تپه‌های کولون در هنگ کنگ توجه جهانی را به خود جلب کرد. هرچند این پروژه ساخته نشد، اما سبب شد او در نمایشگاه معماری دیکانستراکتیویسم سال ۱۹۸۸ در موزه هنر مدرن نیویورک در کنار معماران برجسته حاضر شود.
استودیوی حدید پیش از طراحی پرشگاه اسکی برگیسل، چندین پروژه کوچک را انجام داده بود. همچنین در سال ۱۹۹۰ در مسابقه‌ای برای طراحی یک خانه اپرا در کاردیف برنده شد، اما این پروژه نیز نهایتاً متوقف شد. تقریباً دو دهه پس از برنده شدن در مسابقه طراحی «The Peak»، استودیوی حدید هیچ پروژه مهمی را تکمیل نکرده بود.
اما این وضعیت با پروژه پرشگاه اسکی برگیسل تغییر کرد. این سکوی پرش که از سال ۱۹۲۶ روی تپه برگیسل قرار داشت، در دهه ۱۹۹۰ دیگر مطابق با استانداردهای بین‌المللی نبود. به همین دلیل فدراسیون اسکی اتریش تصمیم گرفت مسابقه‌ای برای طراحی جایگزین آن برگزار کند. هدف این بود که این پروژه نمادی برای شهر اینسبروک شود.
زاها حدید درباره این پروژه گفته: «چالش این بود که یک عنصر جدید (کافه و ایوان آفتاب‌گیر) را در قالبی که برای سکوی پرش طراحی شده بود، ادغام کنیم. نتیجه، سایه‌نمایی خاص و منحصر به فرد روی تپه برگیسل شد.»
این پرشگاه که «ترکیبی از یک برج و یک پل» توصیف شده ۵۰ متر ارتفاع و ۹۰ متر طول دارد و از دو بخش اصلی تشکیل شده است: برجی با امکانات ورزشی و کافه در بالای آن و خود بخش پرشگاه. این بخش‌ها توسط برج مربعی به ابعاد ۷ در ۷ متر حمایت می‌شوند که شامل دو آسانسور و پله‌هایی برای دسترسی ورزشکاران به سکوی پرش و بازدیدکنندگان به کافه می‌شود.
این پروژه در حالی که میان کوه‌های آلپ قرار دارد، به‌خوبی با منظره اطراف خود هماهنگ شده و در عین حال کاملا جلب توجه می‌کند. منتقدان از این پروژه استقبال کردند و آن را برای دریافت جایزه Mies van der Rohe سال ۲۰۰۳ نامزد کردند.
لیلی هولین در نقد این سازه نوشته: «این ساختمان مظهر معمارگونه احساساتی است که ورزشکاران هنگام پرش تجربه می‌کنند.» منتقد معماری، جوزف جیوانینی نیز آن را پروژه‌ای «پویا و شاعرانه» توصیف کرد و نوشت: «ساختمان‌های اندکی می‌توانند مقابل کوه‌های آلپ قد علم کنند، اما سکوی پرش زاها حدید، با عظمتی معمارگونه، رو در روی کوه‌ها ایستاده است.»
پس از تکمیل پرشگاه اسکی برگیسل، استودیوی زاها حدید پروژه‌های بزرگ دیگری را در مدت زمان کوتاهی تکمیل کرد. این پروژه‌ها به حدید شهرت بیشتری بخشیدند و او به عنوان معماری برجسته در دنیای معماری به شهرت رسید.
مترجم: زهرا ذوالقدر
