درخشش یک پیش‌ستاره‌ در تصویر «تلسکوپ فضایی جیمز وب»

«تلسکوپ فضایی جیمز وب» با عکس گرفتن از یک جرم فضایی، درخشش پیش‌ستاره‌ها را به نمایش گذاشته است.

به نقل از ناسا، عکسی که با «تلسکوپ فضایی جیمز وب» ثبت شده است، جزئیات پیچیده‌ای را در مورد جرم «هربیگ هارو ۷۹۷»(HH 797) نشان می‌دهد.

اجرام هربیگ هارو، نواحی درخشانی هستند که ستاره‌های تازه متولد شده موسوم به «پیش‌ستاره‌ها» را احاطه کرده‌اند و زمانی تشکیل می‌شوند که بادهای ستاره‌ای یا فوران‌های گازی از پیش‌ستاره‌ها پرتاب می‌شوند. این فوران‌ها، امواج ضربه‌ای را تشکیل می‌دهند که با سرعت بالا به گاز و غبار مجاور برخورد می‌کنند.

هربیگ هارو ۷۹۷ که در نیمه پایینی این عکس دیده می‌شود، نزدیک به خوشه ستاره‌ای باز و جوان «آی‌سی ۳۴۸»(IC 348) قرار دارد که در نزدیکی لبه شرقی مجموعه ابر تیره «پرسئوس»(Perseus) واقع است. تصور می‌شود که اجرام فروسرخ درخشان در قسمت بالایی عکس، میزبان دو پیش‌ستاره دیگر باشند.

این عکس با «دوربین فروسرخ نزدیک»(NIRCam) جیمز وب گرفته شده است. تصویربرداری فروسرخ، قدرت بسیاری را برای بررسی ستاره‌های تازه متولد شده و جریان خروجی آنها دارد زیرا جوان‌ترین ستاره‌ها همواره درون گاز و غباری جا می‌گیرند که از آن تشکیل شده‌اند.

تابش فروسرخ خروجی ستاره، به گاز و غبار پنهان نفوذ می‌کند و اجرام هربیگ هارو را برای رصد شدن با دستگاه‌های حساس فروسرخ جیمز وب ایده‌آل می‌سازد.

مولکول‌هایی مانند هیدروژن مولکولی و مونوکسید کربن که در شرایط آشفته برانگیخته می‌شوند، نور فروسرخ را انتشار می‌دهند که جیمز وب می‌تواند آن را برای به تصویر کشیدن ساختار جریان‌های خروجی جمع‌آوری کند. دوربین فروسرخ نزدیک به ویژه در مشاهده کردن مولکول‌های داغ با دمای هزاران درجه سلسیوس خوب عمل می‌کند که در نتیجه ضربه‌ها برانگیخته می‌شوند.

پژوهشگران پیشتر با استفاده از مشاهدات زمینی دریافته بودند که برای گاز مولکولی سرد مرتبط با هربیگ هارو ۷۹۷، بیشتر گاز انتقال‌یافته به سرخ(در حال دور شدن از ما) در سمت جنوب(پایین سمت راست عکس) یافت می‌شود اما گاز انتقال‌یافته به آبی(در حال حرکت به سمت ما) در سمت شمال(پایین سمت چپ عکس) وجود دارد.

همچنین، یک شیب در سرتاسر جریان خروجی یافت شد و نشان داد که در فاصله معینی از ستاره مرکزی جوان، سرعت گاز در نزدیکی لبه شرقی نسبت به گاز لبه غربی، بیشتر انتقال به سرخ را نشان می‌دهد.

ستاره‌شناسان در گذشته معتقد بودند که این امر به دلیل چرخش جریان خروجی است. با وجود این، در عکس جدید جیمز وب که وضوح بالاتری دارد، می‌بینیم این یک خروجی است و در واقع از دو جریان خروجی تقریبا موازی با مجموعه جداگانه‌ای از ضربه‌ها که عدم تقارن سرعت را توضیح می‌دهند، تشکیل شده است.

منبع این جریان که در ناحیه تاریک کوچکی در پایین سمت راست مرکز عکس واقع شده، یک ستاره منفرد نیست بلکه یک ستاره دوتایی است. هر ستاره، جریان مخصوص به خود را تولید می‌کند.

خروجی‌های دیگری نیز در این عکس دیده می‌شوند که از جمله آنها می‌توان به یک خروجی منتشرشده از پیش‌ستاره در سمت راست بالای مرکز به همراه دیواره‌های حفره روشن آن اشاره کرد.

هربیگ هارو ۷۹۷ مستقیما در شمال «هربیگ هارو ۲۱۱» قرار دارد که در عکس منتشرشده جیمز وب در سپتامبر ۲۰۲۳ مشخص شد.

منبع: ایسنا