(عکس) سفر به تاریخ؛ «اتوبوس دو طبقه در میدان فلسطین»؛ سال 1350

این تصویر که در سال 1350 در میدان فلسطین به ثبت رسیده است، یک اتوبوس دو طبقه کلاسیک را به نمایش می گذارد.
فرادید| ورود اتوبوسهای دوطبقه به ایران به دهه ۱۳۳۰ شمسی بازمیگردد. نخستین سری از این اتوبوسها در تاریخ ۲۷ اردیبهشت ۱۳۳۷ (۱۹۵۸ میلادی) به تهران وارد شد. این اتوبوسها از نوع «آیس» (AEC Routemaster) بودند که از انگلستان خریداری شدند و شرکت واحد اتوبوسرانی تهران آنها را در خطوط مختلف شهر به کار گرفت. هدف از ورود این اتوبوسها، افزایش ظرفیت حملونقل عمومی در پایتخت بود، زیرا تهران در آن زمان با افزایش جمعیت و ترافیک مواجه شده بود. این اتوبوسها به دلیل ظاهر متمایز و ظرفیت بالا (حدود ۷۰ تا ۸۰ مسافر) بهسرعت میان مردم محبوب شدند و به نمادی از حملونقل مدرن در ایران تبدیل شدند.
به گزارش فرادید، در دهه ۱۳۴۰، ایران با شرکت لیلاند موتورز انگلستان قراردادهایی امضا کرد و از سال ۱۳۴۳، تولید و مونتاژ اتوبوسهای دوطبقه لیلاند در کشور آغاز شد. این اتوبوسها در کارخانههایی مانند لیلاند موتور ایران (واقع در جاده قدیم کرج) مونتاژ میشدند و تا دهه ۱۳۵۰ در خطوط شهری، بهویژه در تهران، فعالیت داشتند.
برای نمونه، خط شوش به شهرری یکی از مسیرهای شناختهشده آنها بود. اما از اواخر دهه ۱۳۵۰، به دلایلی مانند ارتفاع زیاد (که عبور از زیر پلها را دشوار میکرد)، هزینه بالای نگهداری و تغییر نیازهای حملونقل، بهتدریج از ناوگان خارج شدند. آخرین اتوبوس دوطبقه در تهران در سال ۱۳۸۷ بهطور رسمی از خدمت کنار رفت و به گاراژها یا موزهها منتقل شد.
امروزه در برخی شهرها مانند مشهد یا شیراز، اتوبوسهای دوطبقه هنوز برای اهداف گردشگری استفاده میشوند، اما دیگر در حملونقل روزمره نقشی ندارند. این تاریخچه نشان میدهد که اتوبوسهای دوطبقه دورهای درخشان در حملونقل ایران داشتند، اما با تحولات زمان از رده خارج شدند.