اخبار چگونه از عنکبوت‌ها هیولا می‌سازد؟
یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که گزارش‌های رسانه‌ای دربارۀ مواجهه انسان‌ها با عنکبوت‌ها پر از اطلاعاتِ غلط است.
فرادید | عنکبوت‌ها حشراتِ واقعاً فوق‌العاده‌ای هستند. آن‌ها تقریباً همه جا، از جنگل‌های بارانی تا صحرا، زندگی می‌کنند. برخی حتی بخشِ زیادی از عمرشان را زیر آب سپری می‌کنند. آن‌ها باهوش‌تر از چیزی هستند که فکر می‌کنید و بعضی‌های‌شان توانایی نقشه‌کشیدن و شمردن دارند. دانشمندان فکر می‌کنند که آن‌ها حتی ممکن است خواب هم ببینند. بااین‌حال، بسیاری از مردم این جانورانِ ۸ پا را ترسناک و چندش‌آور توصیف می‌کنند.
به گزارش فرادید؛ حالا یک تحقیق نشان می‌دهد که اخبار غلط و جعلی درباره عنکبوت‌ها در این حسِ انزجار نقش دارد. یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که گزارش‌های رسانه درباره مواجهه انسان‌ها با عنکبوت‌ها پر از اطلاعاتِ غلط است. محققان گزارش‌های روزنامه‌ها را در طی مدت ده سال تحلیل کردند. این مقاله‌ها در ده‌ها کشور منتشر شده بودند. تقریباً نیمی از این گزارش‌ها پر از اطلاعات غلط بودند؛ و دراین‌میان، اخبار نادرست در موردِ عنکبوت‌ها به شکل قابل‌توجهی دارای بار منفی بود.
کاترین اسکات، آرکنولوژیست از دانشگاه مک‌گیل در مونترال کانادا، می‌گوید: «بخشِ اعظمی از محتوا‌های مربوط به عنکبوت‌ها در اخبار، دربارۀ ترسناک بودن و آسیب زدنِ این جانوران به آدم‌هاست.»
از حدود ۵۰۰۰۰ گونه عنکبوت شناخته‌شده، فقط تعداد انگشت‌شماری خطرناک هستند. درحقیقت، بسیاری از عنکبوت‌ها با خوردنِ حشراتی مثل پشه که ناقل بیماری هستند، از ما محافظت می‌کنند. حتی عنکبوت‌هایی که می‌توانند تهدید باشند ـ مانند بیوه سیاه و گوشه‌نشینِ قهوه‌ای ـ به ندرت آدم‌ها را می‌گزند.
اما اخبارِ مملو از خطا دربارۀ عنکبوت‌ها است. برخی از گزارش‌های خبری درجاییکه محل زیست عنکبوت‌ها نبود، آن‌ها را مقصر گزیدگی انسان‌ها معرفی کرده بودند. بقیه گزارش داده بودند که آدم‌هایی که توسطِ عنکبوت‌ها گزیده شده بودند علائمی بروز داده بودند که با نیشِ واقعی عنکبوت مطابقت نداشت.
درحقیقت اسکات دریافت که «بسیاری از گزارش‌های خبری درباره گزیدگی توسط عنکبوت‌ها هیچ مدرکی دال بر اینکه عنکبوت در گزیدگی نقش داشته باشد، ارائه نکرده بودند.»
عنکبوت‌ها اغلب در اخبار «بد» بازنمایی می‌شوند
اسکات و همکارانش برای انجام این تحقیق جدید بیش از ۵۰۰۰ گزارشِ خبریِ آنلاین درباره انسان‌ها و عنکبوت‌ها را تحلیل کردند. این گزارش‌ها بین سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۲۰ منتشر شده بودند. این گزارش‌ها از ۸۱ کشور به دست آمده و به ۴۰ زبان نوشته شده بودند.
محققان در گزارش‌های خبری فقط خطا پیدا نکردند. بیش از ۴ گزارش از هر ۱۰ گزارش رفتار عنکبوت‌ها را طوری توصیف کرده بودند تا احساسات انسانی را به شکلی افراطی برانگیزند. این گزارش‌های غلو‌شده، عنکبوت‌ها را با استفاده از واژگانی مثل قاتل، کابوس، چندش‌آور و زشت و دردآور توصیف کرده بودند. روزنامه‌های بین‌المللی و ملی بیش‌تر از روزنامه‌های محلی از واژگانِ احساسی برای توصیف عنکبوت‌ها استفاده کرده بودند.
گزارش‌های خبری‌ای که از حضور کارشناسِ عنکبوت بهره برده بودند کم‌تر با واژگانِ احساسی رفتار عنکبوت‌ها را توصیف کرده بودند. اما در گزارش‌هایی که پزشکان درباره عنکبوت‌ها صحبت کرده بودند دقیقاً عکس قضیه صادق بود و واژگان احساسی بیش‌تر استفاده شده بود.
اسکات می‌گوید، اگر مردم حقایق را درباره عنکبوت‌ها می‌دانستند، کم‌تر وقت‌شان را صرفِ سرزنش کردنِ جانوری می‌کردند که مقصرِ نیشِ یک جانور دیگر معرفی شده است. آن‌ها هم‌چنین کم‌تر اقدام به کشتن عنکبوت‌ها با آفت‌کش‌هایی می‌کردند که برای گونه‌های دیگر، از جمله خودشان، مضر است.
انگ‌زدایی از عنکبوت‌ها برای آن‌ها مفید است. ارتقاء تصویرِ عنکبوت‌ها در افکار عمومی می‌تواند به تلاش‌ها برای حفظِ آن‌ها کمک کند. لیزا تیلور، آرکنولوژیست از دانشگاه فلوریدا، می‌گوید: «عنکبوت‌ها در جلبِ توجه آدم‌ها بسیار منحصربه‌فرد هستند. اگر این توجه با اطلاعاتِ واقعی درباره اینکه آن‌ها تاچه‌اندازه شگفت‌انگیز هستند، همراه باشد... آن‌وقت تصور می‌کنم که عنکبوت‌ها می‌توانند به عنوان سفرای کوچکِ حیات‌وحش خدمت کنند.»
منبع: Science News Explores
ترجمه: عاطفه رضوان‌نیا- فرادید
