۱۰ واقعیت دربارۀ غول گیاهخوار ۱۰۰ میلیون ساله
اسم «پاتاگوتایتان» ترکیبی از پاتاگونیا (محل کشف فسیل) و تایتان (غولهای اسطورهای یونانی) است.
فرادید | در سال ۲۰۱۰ یک کشاورز در منطقهای روستایی در آرژانتین فسیل بزرگی را پیدا کرد که بخشی از آن از زمین بیرون زده بود. ابتدا به نظر میرسید که این فقط یک تکه چوب بزرگ است، اما مدتی بعد وقتی در حال بازدید از یک موزه بود فهمید که شاید آن چیزی که پیدا کرده خیلی ارزشمندتر از یک تکه چوب باشد!
به گزارش فرادید؛ او دوباره به سراغ همان محل رفت و حفاری را ادامه داد تا یک قطعه استخوان عظیم خودش را نشان داد. این استخوان رانِ پاتاگوتایتان بود؛ یک دایناسور غولآسای گیاهخوار با گردن دراز. این دایناسور با قدی به طول ۳۵ متر و وزنی معادل ۶۰ تا ۸۰ تن، یکی از بزرگترین جانورانی بوده که تا به حال بر روی زمین گام برداشته است.
در اینجا ۱۰ واقعیت جالب و شگفتانگیز را دربارۀ این جانور استثنایی میخوانید.
۱. فسیل پاتاگوتایتان بالاخره بعد از گذشت شش سال از پیدا شدنش، در سال ۲۰۱۴ توسط تیمی از کاوشگران موزۀ دیرینشناسی پتاگونیای آرژانتین به طور کامل از زیر خاک بیرون آورده شد.
(محل کشف فسیل)
۲. حفاریهایی که برای بیرون کشیدن فسیل پاتاگوتایتان انجام شد، با کمال شگفتی منجر به کشف تصادفی چندین فسیل از دایناسورهای دیگر هم شد. حدود ۲۰۰ فسیل از ۶ جانور باستانی دیگر هم در آن محل وجود داشت که باعث میشد آن محل تبدیل به یک گنجینۀ واقعی برای دیرینشناسان بشود. در ضمن، این برای خودش معمایی بود که چرا چندین حیوان همزمان در یک محل و در کنار هم مردهاند.
۳. دیرینشناسان برای جابهجا کردن بقایای سنگین این غول باستانی مجبور شدند یک جادۀ مخصوص به محل اکتشاف احداث کنند. برای صدمه ندیدن فسیلها باید آنها را در پلاستیکها و جعبههای خاصی قرار میدادند و این باعث میشد که وزن آنها از آن چیزی که بود هم سنگینتر بشود.
۴. پاتاگوتایتان یکی از کاملترین فسیلها در بین فسیلهای به جا مانده از تیتانوسوروسهاست. ۸۴ قطعه فسیل مربوط به اندامهای مختلف پاتاگوتایتان پیدا شد که باعث شد او کاملترین دایناسور بزرگِ یافت شده باشد.
(مجسمهای از پاتاگوتایتان در محل کشف)
۵. فاصلۀ از بینی تا نوک دم پاتاگوتایتان به ۳۵ متر میرسد. تا قبل از کشف این غول آرژانتینی، بزرگترین دایناسوری که پیدا شده بود دیپلودوکوس بود که ۲۷ متر طول داشت؛ بنابراین بر اساس یافتههای تا امروز، پاتاگوتایتان یکی از بزرگترین جانورانی بوده که روی خشکی راه میرفته است. وزن این دایناسور ۴ برابر دیپلودوکوس و ۱۰ برابر تیراناسوروس بوده است. با این قد و اندازه به احتمال فراوان پاتاگوتایتان هیچ دشمن یا شکارچی طبیعی نداشته است.
۶. اسم این جانور از اسطورههای یونانی الهام گرفته شده است. «پاتاگوتایتان» ترکیبی از دو کلمۀ پاتاگونیا (محل پیدا شدن فسیل) و تایتان (کلمۀ یونانی برای اشاره به قهرمانان غولآسای افسانهای) است.
(اندازۀ پاتاگوتایتان در مقایسه با انسان)
۷. لایۀ سنگی که پاتاگوتایتان روی آن پیدا شد، حدودا ۱۰۱ میلیون سال قبل شکل گرفته است. پاتاگوتایتان در همین زمان یعنی در آغاز دورۀ کرتاسه زندگی میکرده است. این منطقه در حال حاضر یک صحرای نسبتا خشک است، اما در آن زمان منطقهای پوشیده از جنگل بوده است. هوا در آن زمان گرمتر و مرطوبتر بوده و حتی مناطق قطبی زمین هم به جای یخ پوشیده از درخت بودهاند. همنوعان پاتاگوتایتان احتمالا در اواخر دوران کرتاسه منقرض شدهاند.
۸. پاتاگوتایتان احتمالا در طول روز حدود ۲۰ ساعت را به غذا خوردن اختصاص میداده! آنها هر گیاهی را که اطرافشان بود میخوردند و مدت زمان هضم غذایشان هم بسیار طولانی بود. ما میدانیم که فیلها با وزن ۵ تنیشان مجبورند در طول روز کلی غذا بخورند؛ حالا تصور کنید که با ۷۰ تن وزن چقدر باید غذا خورد!
۹. در مورد این که آیا پاتاگوتایتان بزرگترین جانور خشکی بوده یا نه، تردیدهایی وجود دارد. رقیبی که میتواند این جایگاه را از او بگیرد، فسیل دایناسوری به اسم آرژانتینوسوروس است که به لحاظ وزن و قد بسیار نزدیک به پاتاگوتایتان است و ممکن است کمی بزرگتر و سنگینتر از هموطن آرژانتینیاش بوده باشد.
(نسخهای بازسازی شده از اسکلت جانور در موزه تاریخ طبیعی آمریکا)
۱۰. ساختن نسخۀ بدل پاتاگوتایتان که قرار بود در موزه به نمایش دربیاید ۶ ماه طول کشید. متخصصانی از کانادا و آرژانتین در طی این مدت، قطعات مختلف را بر اساس اندازۀ واقعی قالبریزی کردند تا بتوانند با سر هم کردن آنها اسکلتی کامل از این جانور را بسازند. علاوه بر نسخهای که در موزۀ دیرینشناسی آرژانتین به نمایش درآمده، یک نسخۀ دیگر هم در موزۀ تاریخ طبیعی آمریکا به نمایش درآمده است.