فرادید| زحل هیپستر* منظومه شمسی ماست. دومین سیاره بزرگ که با چشم غیرمسلح از زمین قابل مشاهده است. اگرچه حلقههای آن که در سال ۱۶۱۰ توسط گالیله کشف شد؛ شصت و پنج سال بعد، در سال ۱۶۷۵، جووانی دومنیکو کاسینی، ستاره شناس فرانسویِ ایتالیایی الاصل کشف کرد که حلقهها از یکدیگر جدا هستند
به گزارش فرادید؛ البته مدارگرد همنام او، کاسینی، در سال ۱۹۹۷ توسط ناسا به فضا پرتاب شد تا غول حلقه دار را با شکوه تمام نمایان کند، به گونهای که قبلاً هرگز ندیده بودیم.
در این گزارش ۱۰ عکس حیرت انگیز از زحل را با شما به اشتراک گذاشتهایم و توضیحاتی مختصر راجع به منحصر به فرد بودن این تصاویر ارائه کردهایم.
زحل دارای گستردهترین شبکه حلقهای در منظومه شمسی است و ناسا میگوید این تصویر رنگی با بالاترین وضوح از هر بخشی از حلقههای زحل است که تاکنون ثبت شده است. این تصویر رنگی طبیعی، که از دو عکس ساخته شده است، بخشی از قسمت داخلی و مرکزی حلقه سیاره را نشان میدهد. طبق نظر ناسا دقیقاً مشخص نیست که چه چیزی باعث روشنایی متغیر این حلقهها و نوارها میشود؛ روشنایی اصلی ذرات حلقه، سایههای روی سطح آنها، فراوانی مطلق و میزان متراکم بودن ذرات ممکن است همگی در این روشنایی نقش داشته باشند.
مدارگرد کاسینی در پایان اوت ۲۰۱۷ از ارتفاع ۷۰۰۰۰۰ مایلی بالای سطح سیاره، عکسی از نوارهای ظریف و چند رنگی از ابرهای چرخان در نیمکره شمالی ثبت کرد. خورشید در، در مکانهایی که ساختارابرها عمودی است با زوایای کم در امتداد این مرز میتابد. در این نما مقداری برجستگی عمودی مشهود است، با ابرهای بالاتر که روی ابرهایی که در ارتفاع پایینتر هستند سایه میاندازند.
کاسینی این منظره از ابرهای متلاطم در قطب شمال زحل را از ارتفاع حدود ۱۶۶۰۰۰ مایلی از سطح به ثبت رساند. این عکس در ۲۶ آوریل ۲۰۱۷ گرفته شد، روزی که فضاپیما برای اولین بار از شکاف بین سیاره و حلقههای آن عبور کرد. در سال ۲۰۱۷، کاسینی در سطح سیاره فرو رفت و به تور سیزده ساله خود در زحل پایان داد.
وویجر ۱ توسط ناسا در سال ۱۹۷۷ برای کاوش در منظومه شمسی به فضا پرتاب شد. این سیاره در سال ۱۹۸۰ در کنار زحل پرواز کرد و تا ارتفاع ۷۷۰۰۰ مایلی سیاره حلقه دار رسید. وویجر ساختار پیچیده حلقههای زحل را آشکار کرد. حلقههایی که زحل را احاطه کرده اند، سیاره را لمس نمیکنند. زحل هفت حلقه دارد که هرکدام از هزاران حلقه باریکتر تشکیل شدهاند. حلقهها از میلیاردها قطعه یخ ساخته شدهاند. با این حال، حلقهها برای همیشه دوام نمیآورند. در دسامبر ۲۰۱۸، ناسا اعلام کرد که این حلقهها ممکن است در ۱۰۰ تا ۳۰۰ میلیون سال آینده ناپدید شوند.
این تصویر که توسط کامپوزیتهای مدارگرد کاسینی جمع آوری شده است، زحل و خورشید را در لحظه کسوف نشان میدهد. مدارگرد کاسینی، بخشی از مأموریت کاسینی-هویگنس، یک مأموریت فضایی روباتیک ناسا/ESA/ASI است که برای مطالعه زحل و ماهوارههای آن فرستاده شده است. این کاوشگر از مدارگرد و کاوشگر هویگنس توسعه یافته توسط آژانس فضایی اروپا تشکیل شده است. این نام به خاطر ستاره شناس مشهور هلندی کریستیان هویگنس است که در سال ۱۶۵۵ اولین کسی بود که حلقههای زحل را به عنوان دیسکهایی که سیاره را احاطه کرده اند توصیف کرد.
اکثر کارشناسان موافق هستند که زحل یک توپ غول پیکر از گاز بدون سطح جامد است، اگرچه به نظر میرسد که یک هسته داخلی داغ از آهن و سنگ دارد. به همین دلیل، زحل دارای قطبهایی صاف و برآمدگیهایی در استوا است. همانطور که سیاره به فصل تابستان نزدیک میشود، جریانهای هوایی به گردش در میآیند تا گردابهایی شبیه به طوفانهای روی زمین ایجاد کنند. دوربین کاسینی یک گرداب شش ضلعی را در بالای نیمکره شمالی سیاره نشان داد که صدها مایل بالاتر در لایه استراتوسفر میچرخد.
لی فلچر، محقق ارشد علوم سیارهای در دانشگاه لستر بریتانیا، میگوید: «لبههای این گرداب تازه پیدا شده که شش ضلعی هستند، دقیقاً با الگوی ابر شش ضلعی معروف و عجیبی که در اعماق جو زحل میبینیم مطابقت دارد.» در حالی که انتظار داشتیم با گرمتر شدن سیاره زحل، نوعی گرداب را در قطب شمالی زحل ببینیم، شکل آن واقعاً حیرت انگیز است. در مورد منشا به وجود آمدن این گرداب شش ضلعی دو نظر وجود دارد: یک شش ضلعی، خود به خود و به طور یکسان در دو ارتفاع مختلف، یکی در پایین ابرها و دیگری در بالا در استراتوسفر جا خوش کرده است؛ یا این که این شش ضلعی در واقع یک سازه بلند است که یک محیط عمودی چند صد کیلومتری را در بر میگیرد.
این تصویر مجموعهای از عکسهای گرفته شده توسط W.M. از رصدخانه Keck در Mauna Kea، هاوایی است. مربع سیاه در سمت راست پایین نشان دهنده دادههای از دست رفته است. بر خلاف قطب شمال در شش ضلعی زحل، تنها وجود یک تند باد در قطب جنوب کشف شده است - که برخی کارشناسان میگویند ممکن است نتیجه یک شفق جدید باشد.
جدیدترین پرتره زحل توسط هابل به عنوان بخشی از پروژه میراث سیاره خارجی (OPAL) که توسط دانشمندانی که در حال مطالعه سیارات غول پیکر گازی منظومه شمسی ما هستند، گرفته شده است. ظاهر زحل با فصول آن تغییر میکند، که ناشی از انحراف محوری سیاره در مقیاس ۲۷ درجه است. این تصویر در تابستان در نیمکره شمالی سیاره گرفته شده است.
یکی از قمرهای کوچک درونی زحل، میماس یا زحل اول، در سال ۱۷۸۹ توسط ستاره شناسی به نام ویلیام هرشل کشف شد. در اساطیر یونان به نام یکی از تیتانها نامگذاری شده است و الگویی عجیب از دمای روز را به نمایش میگذارد. همانطور که کاسینی نشان میدهد، طرف چپ این ماه گرم وطرف راست کاملاً سرد است. یک مرز V شکل غیرقابل توضیح در این بین وجود دارد.
این تصویر یک هنرمند از سطح انسلادوس، ششمین قمر بزرگ زحل است. این قمر که به خاطر یخهای گسترده اش در سطح شهرت دارد، تقریباً یک دهم اندازه تیتان، بزرگترین قمر زحل است. کاسینی یک ستون سرشار از یخ را شناسایی کرد که از ناحیه قطب جنوب ماه فوران میکند. از نظر زمین شناسی این فرایند در زحل بسیار فعال است.
ناسا قصد دارد یک فضاپیمای منحصر به فرد را به تیتان، یکی از قمرهای زحل با جوی چهار برابر چگالی از زمین و گرانش کم بفرستد. یک کوادکوپتر* دو روتور به نام Dragonfly بر فراز تیتان پرواز میکند، اما برای جمع آوری نمونههایی از آب و مولکولهای آلی نیز روی ماه فرود میآید. ناسا در سال ۲۰۱۹ توضیح داد که «روتورکرافت به دهها مکان امیدوارکننده در تیتان پرواز خواهد کرد و به دنبال فرآیندهای شیمیایی پریبیوتیکی رایج در تیتان و زمین خواهد بود». Dragonfly که به خاطر هشت روتور حشره مانند خود اینگونه نامگذاری شده است، در سال ۲۰۲۶ با پیش بینی ETA تا ۲۰۳۴ راه اندازی خواهد شد.