چرا ترکیه با زلزله ویران شد؟

در زلزله مهیب ترکیه تخریب و ویرانی چنان گسترده بود که بررسی دقیق علت‌های آن نیاز به پژوهش‌های گسترده‌ای دارد که از هم‌اکنون شروع شده است.

به گزارش بی‌بی‌سی، گروهی از مهندسان عمران و سازه از انگلیس به ترکیه رفته‌اند تا خسارات ناشی از زلزله قدرتمند ماه پیش را بررسی کنند. آن‌ها قرار است در همکاری با متخصصان ترکیه‌ای با ارزیابی‌های دقیق دلیل فروریختن ساختمان‌ها را پیدا کنند.

اگر چه قدرت ویرانگر زلزله و حرکت زمین در برخی مکان‌ها به حدی بود که بسیاری ساختمان‌های استاندارد هم توان مقابله با آن را نداشتند، اما نمونه‌هایی هم پیدا شده که ساخت‌وساز ضعیف عامل ویرانی بوده است. برای نمونه بتن بی‌کیفیت که حاوی سنگ‌های درشت بوده در برخی مکان‌ها پیدا شده است.

گروه تحقیقات میدانی مهندسی زلزله (EEFIT) که شامل کارشناسان صنعت و دانشگاهیان برجسته است، این بررسی‌ها را به انجام می‌رساند. آن‌ها در سی سال گذشته زلزله‌های بزرگ را مورد ارزیابی قرار داده‌اند. هدف از این پژوهش یافتن راه‌هایی برای بهبود ساخت و ساز ساختمان‌ها و انعطاف‌پذیری بیشتر آن‌ها مقابل چنین زمین‌لرزه‌هایی است.

امیلی سو از دانشگاه کمبریج یکی از پژوهشگران اصلی این پروژه است و باور دارد که باید تصویری کامل از آنچه اتفاق افتاده به دست آورد. از نگاه او ارزیابی ساختمان‌هایی که زلزله را تاب آورده‌اند به همان اندازه بررسی ساختمان‌های ویران شده مهم است.

زلزله ۷.۸ ریشتری ششم فوریه در ترکیه ویرانی بسیاری بر جای گذاشت و تعداد کشته‌شدگانش به ۵۰ هزار تن رسید. پس از زلزله اولین چیزی که مورد توجه کارشناسان قرار گرفت، استاندارد‌های ساخت و ساز در مناطق زلزله‌زده بود و حالا با این پژوهش‌ها قرار است نمایی کامل از آنچه اتفاق افتاده ترسیم شود.

غیر از سنگ‌ها درشت که مایه تضعیف بتن شده بود، در برخی موارد آرماتور‌های صاف و بدون برآمدگی در بتن مسلح مورد استفاده قرار گرفته بودند. صاف بودن آن‌ها به بتن اجازه نمی‌دهد به خود به میله‌ای که قرار است در نقش تقویت کننده ظاهر شود، بچسبد.

البته در این میان نباید قدرت و شدت زلزله را و ویژگی‌های خاص آن در این منطقه را نادیده گرفت. برای نمونه در برخی مناطق فرایندی به نام مایع‌سازی روی داده بود که در آن زمین جامد به سیالی سنگین تبدیل می‌شود. چیزی شبیه به ماسه بسیار مرطوب و از نشان‌های آن می‌توان به ساختمان‌هایی اشاره کرد که یکپارچه سرنگون شده یا در زمین فرورفته‌اند.