کوفته ماموت؛ غذایی که هیچ‌کس اجازه خوردن آن را ندارد!

تصور اینکه گوشت‌های آینده به گونه‌هایی تعلق دارند که هرگز آن‌ها را ندیده‌ایم دشوار است؛ اما دانشمندان می‌گویند باید انتظار چنین اتفاقی را داشته باشیم.

دانشمندان علوم غذایی، ماه مارس گذشته از کوفته‌ای رونمایی کردند که با گوشت پرورش‌یافته‌ی یک ماموت پشمالو در آزمایشگاه تهیه شده بود. به گفته‌ی این گروه از دانشمندان، پروتئین به‌جامانده از گذشته می‌تواند راه‌گشای غذا‌های آینده باشد. این کوفته‌ی براق که زیر یک شیشه‌ی زنگوله‌ای شکل قرار داشت، توسط شرکت کشت گوشت استرالیایی Vow و در موزه‌ی علوم NEMO در آمستردام به‌نمایش گذاشته شد.

محققان اعلام کرده‌اند که این گوشت درحال‌حاضر آماده‌ی خوردن نیست؛ چراکه آزمایش‌های متعددی نیاز است تا دانشمندان مطمئن شوند که انسان مدرن امروزی می‌تواند این پروتئین چندهزار ساله را مصرف کند. تیم نوکسمیت، یکی از بنیان‌گذاران شرکت Vow در مراسم رونمایی از این کوفته به خبرنگاران گفت: «ماموت پشمالو، یکی از نماد‌های حیوانات منقرض‌شده بر اثر تغییرات آب‌وهوایی به‌شمار می‌رود و ما هم به‌همین‌دلیل این حیوان را انتخاب کردیم.»

به‌عقیده‌ی نوکسمیت اگر ما انسان‌ها نیز شیوه‌ی کار‌هایی مانند کشاورزی یا تغذیه را در مقیاس بزرگ تغییر ندهیم، به سرنوشت این حیوان دچار خواهیم شد. این گوشت، توسط دانشمندانی که توالی دی‌اِن‌اِی میوگلوبین ماموت را شناسایی کرده بودند درطول چند هفته کشت شد. میوگلوبین، نوعی پروتئین کلیدی است که مزه‌ی خاص گوشت از آن ناشی می‌شود.

دانشمندان در فرایند تولید این گوشت، ابتدا شکاف‌های موجود در توالی میوگلوبین ماموت پشمالو را با استفاده از ژن‌های نزدیک‌ترین خویشاوند زنده‌ی این حیوان، یعنی فیل آفریقایی، پر کردند. در مرحله‌ی بعد، این توالی تکمیل‌شده با استفاده از بار الکتریکی، وارد سلول‌های گوسفند شد.

آیا گوشت ماموت کشت‌شده در آزمایشگاه، مزه‌ای شبیه مرغ دارد؟

کمی ناامیدکننده به‌نظر می‌رسد؛ اما واقعیت این است که گوشت ماموتی که دانشمندان کشت کرده‌اند، احتمال دارد از نظر بهداشتی برای انسان مضر باشد. ساینس‌آلرت به‌نقل از ارنست وولوتانگ، از اعضای مؤسسه‌ی مهندسی زیستی دانشگاه کوئینزلند استرالیا می‌نویسد: «من فعلاً این گوشت را نمی‌خورم؛ چون حدود ۴ هزار سال است که ما این پروتئین را ندیده‌ایم.» بااین‌حال وی می‌افزاید کنجکاو است پس از تست ایمنی، مزه‌ی این گوشت را بچشد.

دانشمندان قبل از برشته‌کردن قسمت بیرونی این کوفته بزرگ با شعله‌افکن، داخل آن را به‌آرامی در فر پخته‌اند. جیمز رایان، مدیر علمی ارشد Vow در مراسم رونمایی از این کوفته به حاضرین گفت: «بوی این کوفته، کمی شبیه گوشت پخته‌ی تمساح است.»

کریستوفر برایانت، متخصص پروتئین‌های جایگزین مستقر در بریتانیا به خبرگزاری فرانسه گفت دوستداران احتمالی این گوشت آزمایشگاهی، هیچ ترسی از آن نداشته‌اند. وی در ادامه می‌گوید: «برخلاف گوشت معمولی که از حیوانات کثیف و غیرقابل‌پیش‌بینی به‌دست می‌آید، گوشت‌های کشت‌شده با دقت بسیار بالا در تأسیسات مواد غذایی بهداشتی تولید می‌شوند. به همین دلیل گوشت‌های پرورشی فاقد عوامل بیماری‌زا، آنتی‌بیوتیک‌ها و سایر آلاینده‌های موجود در گوشت حیوانات هستند.»

تعریف مجدد از گوشت

براساس آمار سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو)، به‌نمایش‌گذاشتن ارتباط بین تغییرات آب‌وهوایی و غذا‌های آینده از طریق رونمایی از کوفته‌ی ماموت، درحالی اتفاق افتاد که از اوایل دهه‌ی ۱۹۶۰ مصرف گوشت تقریبا دو برابر شد. بنابر گزارش فائو، تغییرات اقلیمی باعث گرم‌شدن زمین شده و ۱۴٫۵ درصد از گاز‌های گلخانه‌ای جهان در نتیجه‌ی دامپروری جهانی منتشر می‌شوند.

پیش‌بینی‌ها حاکی از این هستند که مصرف گوشت قرمز تا سال ۲۰۵۰ بیش از ۷۰ درصد افزایش خواهد یافت. این موضوع باعث شده تا دانشمندان به فکر جایگزین‌هایی مانند گوشت گیاهی و گوشت‌های آزمایشگاهی برای این فراورده باشند؛ البته نوکسمیت که براساس اعتراف‌های خود یک گیاه‌خوار شکست‌خورده است، می‌گوید شرکت نوپای او در سیدنی قصد ندارد مردم را از خوردن گوشت منصرف کند.

طبق گفته‌های نوکسمیت، هدف آن‌ها از درست‌کردن کوفته‌ی ماموت این بود که توجه جهانی را به این واقعیت جلب کنند که آینده‌ی غذای بشر می‌تواند بهتر و پایدارتر باشد. دانشمندان علوم غذایی معتقد هستند که Vow با برنامه‌ریزی برای عرضه‌ی اولین محصول خود، در تلاش است تا تعریف جدیدی از گوشت ارائه دهد. این محصول جدید، بلدرچین ژاپنی تولیدشده در آزمایشگاه است و Vow قصد دارد آن را برای اولین بار در کشور سنگاپور عرضه کند.

نیل استفنز، مدرس ارشد فناوری و جامعه در دانشگاه بیرمنگام می‌گوید: «کوفته‌ی ماموت، به‌جای عادی‌سازی گوشت پرورشی، روی تفاوت این فناوری تاکید دارد. این اتفاق نشان می‌دهد که ما قرار است در آینده گوشتی را مصرف کنیم که کاملاً با گوشتی که امروزه مصرف می‌کنیم تفاوت دارد و از گونه‌هایی تولید شده است که هرگز با آن‌ها برخورد نداشته‌ایم.»