اثرات روانی چاقی
چاقی علاوه بر سلامت جسمی، بر سلامت روان نیز تاثیر گذار است. از جمله اثرات روانی چاقی می توان به کمبود اعتماد به نفس، افسردگی، بی میلی و انزجار از سرگرمی اشاره کرد.
کد خبر :
۱۸۷۷۷
بازدید :
۱۵۶۸۹
چاقی علاوه بر سلامت جسمی، بر سلامت روان نیز تاثیر گذار است. از جمله اثرات روانی چاقی می توان به کمبود اعتماد به نفس، افسردگی، بی میلی و انزجار از سرگرمی اشاره کرد.
آ‌یا افراد چاق و یا دارای اضافه وزن چاقی خودشان را تشخیص می دهند؟
یک نظرخواهی وسیع نشان داد كه افراد چاق و دارای اضافه وزن نه تنها متوجه چاقی خود هستند بلكه می دانند كنترل وزن صرفاً یک جنبه زیبایی نداشته و بر سلا متی آ‌ن ها تاٴثیر می گذارد و نیز ۶۰% افراد دارای اضافه وزن قبول دارند كه اضافه وزن بر سلامتی آ‌ن ها تاٴثیر گذارده است؛ ۶۳% فقدان فعالیت ورزشی و ۵۵% رژیم غذایی غلط را علت مشكل می دانسته اند!
آ‌یا افراد چاق شادترند؟
در گذشته، سیرک ها چاقهای عجیبی را نمایش می دادند كه نام آ‌ن ها بوسیله پیشوند شادرخ (شاد) بدون توجه به آ‌نكه آ‌ن ها در آ‌ن زمان خوشحال بودند یا نبودند شروع می گردید.
اگر چه وقتی محققین دانشگاه تكزاس درصدد پاسخ به این سوال كه برآ‌مدند با جواب نه روبرو گردیدند آ‌ن ها با بررسی ۸ شاخص سلامت روانی شامل: خوشحالی، رضایت از ایجاد ارتباط با دیگران و خوش بینی را بررسی نموده و مشاهده كردند كه در هیچ موردی وضع روانی افراد چاق بهتر نمی باشد؛ در مجموع افراد چاق شادتر نیستند.
چگونه چاقی و اضافه وزن بر اعتماد به نفس تاٴثیر می گذارد؟
یک مطالعه در سال ۲۰۰۳ نشان داد كه بیش از ۵۰% افراد دارای اضافه وزن به خصوص زنان جوان و بیشتر در هنگام شنا، ورزش، تعطیلات یا در مكانهای تفریحی عمومی به دلیل وزنشان فاقد اعتماد به نفس هستند. در همان نظرخواهی ۴۱% اظهار داشتند كه احساس می كنند به دلیل وزنشان مورد قضاوت بیشتری هستند و ۲۵% توهین هایی را به خصوص از بچه ها تجربه كرده بودند؛ به طور آ‌شكاری ۳۳% از افراد لاغر باور دارند كه آ‌ن ها با افراد دارای اضافه وزن به طریق متفاوتی رفتار می نمایند و ۲۵% اعتقاد دارند كه افراد دارای اضافه وزن فاقد كنترل هستند.
دكتر آ‌لبرت استانكاد، كه یک نویسنده مشهور افسردگی و چاقی است، در كتاب دردهای چاقی از زبان یكی از بیمارانش در توصیف خود می نویسد:
یک توده خاكستری سبز، یک ماده بی خاصیت و بی شكل همراه با احساس سستی و تنبلی و همین حالا وقتی از روی میز معاینه برمی خیزم، احساس می كنم مانند یک فیل هستم.
ارتباط بین چاقی و افسردگی چیست؟
مدت های مدیدی است كه ارتباط بین افسردگی و چاقی ثابت شده است اما هیچ وقت مداركی مبنی بر میزان این ارتباط و تعریف مطلق آ‌ن داده نشده است.
اغلب روشن نیست كه چاقی یا افسردگی، كدام یک در ابتدا در چرخه اضافه وزن و كمبود اعتماد به نفس به وجود می آ‌یند؛ همین طور اثر روانی رژیم غذایی مشخص نیست. آ‌یا آ‌ن در برطرف نمودن نگرانی های مربوط به چاقی مفید است و یا باعث تشدید اضطراب و خودبیزاری می شود؟
یكی از مشهورترین مردان در انگلستان قرن ۱۸، دكتر جرج چین بود كه حدود ۲۰۲ كیلوگرم وزن داشت و از افسردگی رنج می برد. او حالت خود را این گونه شرح می دهد:
بی میلی و انزجار از سرگرمی و تفریحات دنیوی و وسایل رفاهی طوفان آ‌شوبگر و طاقت فرسا در فكر.
بسیاری از مطالعات عقاید ضد و نقیض را بیان داشته اند. در مطالعه ژرژ در سوئد در مردان و زنان بسیار چاق، میزان سلا مت فكری كاهش یافته و افسردگی افزایش داشت و اضطراب با شدت مشابه و یا بالا تر از بیماران دچار ملا نومای بدخیم (نوعی سرطان پوست و غشاء مخاطی) بود ولی بعضی از محققین نشان دادند كه اگرچه اضافه وزن در دختران نوجوان باعث عدم رضایت آ‌ن ها و ظهور خستگی می شد ولی هیچ علا متی از افسردگی نداشتند.
پژوهشگران در یک تلاش برای روشن تر كردن موضوع، ارتباط بین وزن بدن و افسردگی بالینی، تصور خودكشی و كوشش برای خودكشی را در بیش از ۴۰۰۰۰ مرد و زن انجام دادند و نتایج چشمگیری به دست آ‌وردند؛ در زنان، چاقی، خطر افسردگی حاد را ۳۷% افزایش داده و در مردان ۳۷% كاهش می دهد. ۱۰ واحد افزایش بپا، خطر خودكشی و تلا ش برای آ‌ن را در سال های گذشته در زنان ۲۲% افزایش داده در حالیكه خطر در مردان را ۲۶% كاهش داد.
در مردان، لاغری ارتباط چشمگیرتری با خطر افسردگی و خودكشی داشت اگرچه مشخص نیست كه این ارتباط علت یا معلول بوده برای مثال مردان افسرده بیشتر سیگار می كشیدند كه احتمالا بر كاهش وزن آ‌ن ها تاٴثیر داشته است...
بنابراین اضافه وزن در زنان و لاغری (وزن كمتر از طبیعی) در مردان بدون توجه به نژاد آ‌ن ها خطر افسردگی و خودكشی را افزایش می دهد.
علت افسردگی در افراد چاق چیست؟
هیچ كس كاملا نمی داند ! اغواگرانه است كه فرض كنیم افسردگی از اندوه فراوان ناشی از چاقی و عدم رضایت فرد از ظاهرش در آ‌ینه و از اینكه فرد نمی تواند مانند افراد لاغر، فعال و پیگیر باشد ایجاد می شود. تصور می شود كه چرخه رژیم گیری به دنبال افزایش وزن كه به وسیله رژیم سخت تر دنبال می شود اثر بیشتری بر روی افسردگی كه صرفاً ناشی از اضافه وزن یا چاقی است دارد زیرا به آ‌ن احساس شكست هم اضافه شده است در حالیكه نشان داده شده است كه موفقیت در كاهش وزن عملكرد روانی را بهبود می بخشد ولی برعكس بعضی از مطالعات نشان داده اند كه رژیم های كم كالری خودشان یک ارتباط خاص با افسردگی دارند.
احتمال دیگر آ‌ن است افسردگی نتیجه برخورد و رفتار دیگران با فرد چاق است یعنی به علت داغ ننگ و مجازات های اجتماعی در مورد چاقی در یک جامعه و تبعیضاتی است كه برعلیه فرد چاق وجود دارند. این ابتدا در كودكی وقتی كه این اعتقاد وجود دارد كه آ‌ن ها تنبل، كثیف، احمق، زشت، حقه باز و دروغگو به نظر می رسند، شروع می شود.
یک مطالعه در دانمارک نشان داد كه غفلت و بی توجهی والدین یک پیشگویی كننده مهم برای چاقی است و بنابراین تصور اینكه چرا چاقی می تواند منجر به افسردگی شود مشكل نیست یک مطالعه بر روی ۱۰۰۰۰ آ‌مریكایی در سال ۱۹۸۱ نشان داد كه زنان با بپا بالاتر از صدک ۹۵%، سال های كمتری در مدرسه بوده اند و كمتر ازدواج نموده و نسبت به همتایان لا غر خود بیشتر دچار فقر می باشند دیگران اعتقاد دارند كه چاقی و افسردگی مرتبط به هم و دست در دست هم جلو می روند، زیرا مكانیسم های بیوشیمیایی مشابه بین دو حالت وجود دارد و مركز هر دو بر روی سیستم های سروتونینرژیک در مغز می باشد.
مهاركننده های اشتهاء مانند فن فلورامین میزان سروتونین را جهت كاهش دریافت میان وعده افزوده و سبب القاء كاهش وزن می شوند و داروهای ضد افسردگی مانند فلوكسیتین از باز جذب سروتونین ممانعت به عمل می آ‌ورند كه در كوتاه مدت می تواند منجر به یک مقدار كاهش وزن شود. سیبوترامین روی هر دوی سیستم های سروتونینرژیک و غیر آ‌درنرژیک اثر می كند.
این منجر به ارائه فرضیه ای شد كه هر دوی این حالا ت می توانند به عنوان جنبه های متفاوت از همان بیماری در نظر گرفته شوند و برطبق آ‌ن بیماری درمان شود اما برای تاٴیید این نظریه هیچ مدرک متقاعد كننده ای وجود ندارد.
یک مطالعه در نیویورک بر روی كودكان ۶ و ۷ ساله با افسردگی عمده انجام شد و آ‌ن ها با كودكانی كه هیچ نوع مشكل روانی نداشتند مقایسه شدند. ۱۵-۱۰ سال بعد افرادی كه در كودكی افسرده بودند دارای بپا با میانگین ۱/۲۶ در مقایسه با گروه كنترل دارای بپا با میانگین ۲/۲۴ بودند و نیز آ‌ن هایی كه در كودكی دچار افسردگی بودند دو برابر شانس چاقی را در بزرگسالی داشتند.
در یک مطالعه در مینوسوتا كه بر روی ۵۰۰۰ دانش آ‌موز دبیرستانی و راهنمایی برای بررسی اثرات روانی پرخوری انجام شد، ۱۷ درصد از دختران و ۸ درصد از پسران به عنوان پرخور گزارش شدند اما تنها ۳ درصد دختران و ۱ درصد از پسران واقعاً معیارهای اختلا ل پرخوری را داشتند و ۱۲ درصد از دخترها و ۲۸ درصد از پسرانی كه دچار پرخوری بودند دست به خودكشی زدند.
این كودكان كه پرخور گزارش شده اند استعداد اضافه وزن و چاقی داشته اند؛ این مطالعه نه تنها كاربردهای روانشناسی اضافه وزن و چاقی را نشان داد، بلكه چاقی را به عنوان نتیجه اختلا لا ت غذایی در نظر گرفت.
درمان هم زمان افسردگی و چاقی چیست؟
برای موفقیت درمان چاقی در بیماران افسرده، خود افسردگی باید به وسیله مشاوره یا دارو درمانی در اولویت درمان قرار بگیرد و در همان زمان درمان سنتی چاقی باید انجام شود. ممكن است لیتیم به عنوان درمان مناسب در نظر باشد و نیز بعضی از داروهای آ‌نتی سایكوتیک موجب افزایش وزن می شوند و باید تا حد امكان از آ‌ن ها اجتناب نمود.
مطالعات بر روی بازدارنده های بازجذب انتخابی سروتونین خصوصاً فلوكستین نشان داده است كه آ‌ن ها می توانند در اوایل درمان موجب كاهش وزن شوند.
نوشته ناهید آریائیان (متخصص تغذیه) و آزاده نجارزاده (دانشجوی دكترای تغذیه)
منبع: زندگی آنلاین
یک نظرخواهی وسیع نشان داد كه افراد چاق و دارای اضافه وزن نه تنها متوجه چاقی خود هستند بلكه می دانند كنترل وزن صرفاً یک جنبه زیبایی نداشته و بر سلا متی آ‌ن ها تاٴثیر می گذارد و نیز ۶۰% افراد دارای اضافه وزن قبول دارند كه اضافه وزن بر سلامتی آ‌ن ها تاٴثیر گذارده است؛ ۶۳% فقدان فعالیت ورزشی و ۵۵% رژیم غذایی غلط را علت مشكل می دانسته اند!
آ‌یا افراد چاق شادترند؟
در گذشته، سیرک ها چاقهای عجیبی را نمایش می دادند كه نام آ‌ن ها بوسیله پیشوند شادرخ (شاد) بدون توجه به آ‌نكه آ‌ن ها در آ‌ن زمان خوشحال بودند یا نبودند شروع می گردید.
اگر چه وقتی محققین دانشگاه تكزاس درصدد پاسخ به این سوال كه برآ‌مدند با جواب نه روبرو گردیدند آ‌ن ها با بررسی ۸ شاخص سلامت روانی شامل: خوشحالی، رضایت از ایجاد ارتباط با دیگران و خوش بینی را بررسی نموده و مشاهده كردند كه در هیچ موردی وضع روانی افراد چاق بهتر نمی باشد؛ در مجموع افراد چاق شادتر نیستند.
چگونه چاقی و اضافه وزن بر اعتماد به نفس تاٴثیر می گذارد؟
یک مطالعه در سال ۲۰۰۳ نشان داد كه بیش از ۵۰% افراد دارای اضافه وزن به خصوص زنان جوان و بیشتر در هنگام شنا، ورزش، تعطیلات یا در مكانهای تفریحی عمومی به دلیل وزنشان فاقد اعتماد به نفس هستند. در همان نظرخواهی ۴۱% اظهار داشتند كه احساس می كنند به دلیل وزنشان مورد قضاوت بیشتری هستند و ۲۵% توهین هایی را به خصوص از بچه ها تجربه كرده بودند؛ به طور آ‌شكاری ۳۳% از افراد لاغر باور دارند كه آ‌ن ها با افراد دارای اضافه وزن به طریق متفاوتی رفتار می نمایند و ۲۵% اعتقاد دارند كه افراد دارای اضافه وزن فاقد كنترل هستند.
دكتر آ‌لبرت استانكاد، كه یک نویسنده مشهور افسردگی و چاقی است، در كتاب دردهای چاقی از زبان یكی از بیمارانش در توصیف خود می نویسد:
یک توده خاكستری سبز، یک ماده بی خاصیت و بی شكل همراه با احساس سستی و تنبلی و همین حالا وقتی از روی میز معاینه برمی خیزم، احساس می كنم مانند یک فیل هستم.
ارتباط بین چاقی و افسردگی چیست؟
مدت های مدیدی است كه ارتباط بین افسردگی و چاقی ثابت شده است اما هیچ وقت مداركی مبنی بر میزان این ارتباط و تعریف مطلق آ‌ن داده نشده است.
اغلب روشن نیست كه چاقی یا افسردگی، كدام یک در ابتدا در چرخه اضافه وزن و كمبود اعتماد به نفس به وجود می آ‌یند؛ همین طور اثر روانی رژیم غذایی مشخص نیست. آ‌یا آ‌ن در برطرف نمودن نگرانی های مربوط به چاقی مفید است و یا باعث تشدید اضطراب و خودبیزاری می شود؟
یكی از مشهورترین مردان در انگلستان قرن ۱۸، دكتر جرج چین بود كه حدود ۲۰۲ كیلوگرم وزن داشت و از افسردگی رنج می برد. او حالت خود را این گونه شرح می دهد:
بی میلی و انزجار از سرگرمی و تفریحات دنیوی و وسایل رفاهی طوفان آ‌شوبگر و طاقت فرسا در فكر.
بسیاری از مطالعات عقاید ضد و نقیض را بیان داشته اند. در مطالعه ژرژ در سوئد در مردان و زنان بسیار چاق، میزان سلا مت فكری كاهش یافته و افسردگی افزایش داشت و اضطراب با شدت مشابه و یا بالا تر از بیماران دچار ملا نومای بدخیم (نوعی سرطان پوست و غشاء مخاطی) بود ولی بعضی از محققین نشان دادند كه اگرچه اضافه وزن در دختران نوجوان باعث عدم رضایت آ‌ن ها و ظهور خستگی می شد ولی هیچ علا متی از افسردگی نداشتند.
پژوهشگران در یک تلاش برای روشن تر كردن موضوع، ارتباط بین وزن بدن و افسردگی بالینی، تصور خودكشی و كوشش برای خودكشی را در بیش از ۴۰۰۰۰ مرد و زن انجام دادند و نتایج چشمگیری به دست آ‌وردند؛ در زنان، چاقی، خطر افسردگی حاد را ۳۷% افزایش داده و در مردان ۳۷% كاهش می دهد. ۱۰ واحد افزایش بپا، خطر خودكشی و تلا ش برای آ‌ن را در سال های گذشته در زنان ۲۲% افزایش داده در حالیكه خطر در مردان را ۲۶% كاهش داد.
در مردان، لاغری ارتباط چشمگیرتری با خطر افسردگی و خودكشی داشت اگرچه مشخص نیست كه این ارتباط علت یا معلول بوده برای مثال مردان افسرده بیشتر سیگار می كشیدند كه احتمالا بر كاهش وزن آ‌ن ها تاٴثیر داشته است...
بنابراین اضافه وزن در زنان و لاغری (وزن كمتر از طبیعی) در مردان بدون توجه به نژاد آ‌ن ها خطر افسردگی و خودكشی را افزایش می دهد.
علت افسردگی در افراد چاق چیست؟
هیچ كس كاملا نمی داند ! اغواگرانه است كه فرض كنیم افسردگی از اندوه فراوان ناشی از چاقی و عدم رضایت فرد از ظاهرش در آ‌ینه و از اینكه فرد نمی تواند مانند افراد لاغر، فعال و پیگیر باشد ایجاد می شود. تصور می شود كه چرخه رژیم گیری به دنبال افزایش وزن كه به وسیله رژیم سخت تر دنبال می شود اثر بیشتری بر روی افسردگی كه صرفاً ناشی از اضافه وزن یا چاقی است دارد زیرا به آ‌ن احساس شكست هم اضافه شده است در حالیكه نشان داده شده است كه موفقیت در كاهش وزن عملكرد روانی را بهبود می بخشد ولی برعكس بعضی از مطالعات نشان داده اند كه رژیم های كم كالری خودشان یک ارتباط خاص با افسردگی دارند.
احتمال دیگر آ‌ن است افسردگی نتیجه برخورد و رفتار دیگران با فرد چاق است یعنی به علت داغ ننگ و مجازات های اجتماعی در مورد چاقی در یک جامعه و تبعیضاتی است كه برعلیه فرد چاق وجود دارند. این ابتدا در كودكی وقتی كه این اعتقاد وجود دارد كه آ‌ن ها تنبل، كثیف، احمق، زشت، حقه باز و دروغگو به نظر می رسند، شروع می شود.
یک مطالعه در دانمارک نشان داد كه غفلت و بی توجهی والدین یک پیشگویی كننده مهم برای چاقی است و بنابراین تصور اینكه چرا چاقی می تواند منجر به افسردگی شود مشكل نیست یک مطالعه بر روی ۱۰۰۰۰ آ‌مریكایی در سال ۱۹۸۱ نشان داد كه زنان با بپا بالاتر از صدک ۹۵%، سال های كمتری در مدرسه بوده اند و كمتر ازدواج نموده و نسبت به همتایان لا غر خود بیشتر دچار فقر می باشند دیگران اعتقاد دارند كه چاقی و افسردگی مرتبط به هم و دست در دست هم جلو می روند، زیرا مكانیسم های بیوشیمیایی مشابه بین دو حالت وجود دارد و مركز هر دو بر روی سیستم های سروتونینرژیک در مغز می باشد.
مهاركننده های اشتهاء مانند فن فلورامین میزان سروتونین را جهت كاهش دریافت میان وعده افزوده و سبب القاء كاهش وزن می شوند و داروهای ضد افسردگی مانند فلوكسیتین از باز جذب سروتونین ممانعت به عمل می آ‌ورند كه در كوتاه مدت می تواند منجر به یک مقدار كاهش وزن شود. سیبوترامین روی هر دوی سیستم های سروتونینرژیک و غیر آ‌درنرژیک اثر می كند.
این منجر به ارائه فرضیه ای شد كه هر دوی این حالا ت می توانند به عنوان جنبه های متفاوت از همان بیماری در نظر گرفته شوند و برطبق آ‌ن بیماری درمان شود اما برای تاٴیید این نظریه هیچ مدرک متقاعد كننده ای وجود ندارد.
یک مطالعه در نیویورک بر روی كودكان ۶ و ۷ ساله با افسردگی عمده انجام شد و آ‌ن ها با كودكانی كه هیچ نوع مشكل روانی نداشتند مقایسه شدند. ۱۵-۱۰ سال بعد افرادی كه در كودكی افسرده بودند دارای بپا با میانگین ۱/۲۶ در مقایسه با گروه كنترل دارای بپا با میانگین ۲/۲۴ بودند و نیز آ‌ن هایی كه در كودكی دچار افسردگی بودند دو برابر شانس چاقی را در بزرگسالی داشتند.
در یک مطالعه در مینوسوتا كه بر روی ۵۰۰۰ دانش آ‌موز دبیرستانی و راهنمایی برای بررسی اثرات روانی پرخوری انجام شد، ۱۷ درصد از دختران و ۸ درصد از پسران به عنوان پرخور گزارش شدند اما تنها ۳ درصد دختران و ۱ درصد از پسران واقعاً معیارهای اختلا ل پرخوری را داشتند و ۱۲ درصد از دخترها و ۲۸ درصد از پسرانی كه دچار پرخوری بودند دست به خودكشی زدند.
این كودكان كه پرخور گزارش شده اند استعداد اضافه وزن و چاقی داشته اند؛ این مطالعه نه تنها كاربردهای روانشناسی اضافه وزن و چاقی را نشان داد، بلكه چاقی را به عنوان نتیجه اختلا لا ت غذایی در نظر گرفت.
درمان هم زمان افسردگی و چاقی چیست؟
برای موفقیت درمان چاقی در بیماران افسرده، خود افسردگی باید به وسیله مشاوره یا دارو درمانی در اولویت درمان قرار بگیرد و در همان زمان درمان سنتی چاقی باید انجام شود. ممكن است لیتیم به عنوان درمان مناسب در نظر باشد و نیز بعضی از داروهای آ‌نتی سایكوتیک موجب افزایش وزن می شوند و باید تا حد امكان از آ‌ن ها اجتناب نمود.
مطالعات بر روی بازدارنده های بازجذب انتخابی سروتونین خصوصاً فلوكستین نشان داده است كه آ‌ن ها می توانند در اوایل درمان موجب كاهش وزن شوند.
نوشته ناهید آریائیان (متخصص تغذیه) و آزاده نجارزاده (دانشجوی دكترای تغذیه)
منبع: زندگی آنلاین
۰
