چرا شاهد "کثیفترین انتخابات تاریخ" هستیم؟
به گزارش فرادید به نقل از اشپیگل، به واشنگتن و کاخ سفید یعنی مرکز قدرت میرویم. این فیلمنامه میتواند در مورد هر چیزی باشد؛ مثلا «دوئل کثیف، ناراحت، رئیس جمهور بعدی» یا حتی شاید «ترامپ علیه کلینتون.» جنس فیلمنامه بدون شک تراژدی خواهد بود اما از آنهایی که پر از گره و پیچ و خم است. فیلمنامهای از ژانر "مستند درام" که نویسندههای آن افسار ذهن و تخیلشان را پاک گسیختهاند.
سهشنبه: اپیزود آخر
اِپیزود آخر این فیلمنامه نوشته خواهد شد؛ زمانی که رایدهندگان آمریکایی پای صندوقهای رایگیری میروند تا چهل و پنجمین رئیس جمهور کشورشان را انتخاب کنند.
تا پایان هفته گذشته انگار تکلیف همه چیز مشخص شده بود. گویا برنامه دونالد ترامپ، سرمایهدار بزرگ، برای تبدیل خودش به یکی از بزرگترین سیاستمدارهای روی زمین شکست خورده بود. همچنین طرح انقلاب فرهنگی ترامپ و تعمیم تفسیرش از دموکراسیِ آمریکایی نیز ناکام مانده بود. اما دوباره ورق برگشت...
"به رئیسم رای ندهید!"
هیلاری کلینتون نیز بدون شک همچنین حسی دارد. او روز چهارشنبه مجدد به لاس وگاس رفت. آنجا در حاشیه شهر با صدها لوله کش و برقکار دیدار داشت. تیم کلینتون یکی از کارکنان هتل ترامپ در لاس وگاس را نیز به همراه خود آورده بود. آن شخص خطاب به جمعیت میگفت که «به رئیسم رای ندهید.»
سپس کلینتون روی جایگاه رفت تا سخنرانیاش را ایراد کند. او به جای اینکه وقت و انرژیاش را صرف جمع کردن رای برای خودش کند، زمان زیادی را صرف کوبیدن رقیبش کرد. او گفت: «خب اجازه دهید کمی با وقایع آشنا شویم. بسیاری از آمریکاییها میخواهند به او رای دهند، اینطور نیست؟ بسیاری نیز هنوز نمیدانند به چه کسی رای دهند. به نظرم کسانی که قرار است به او رای دهند، باید به خودشان بگویند که خب شاید وقتی او رئیسجمهور شد، عوض شود!» او از مردم خواست تا ترامپ را پشت میز ریاست جمهوری تصور کنند؛ آخرین قربانی ریاست جمهوری ترامپ، به اعتقاد کلینتون، خود دموکراسی است.
در طول سال گذشته، دموکراسی آمریکایی شبیه به یک سیرک درآمده است؛ سیرکی که عجیب و غریبترینها بیش از دیگران تشویق میشوند. البته این اتفاق بدون پیامد نخواهد بود: ایالات متحده باید تا سالها زخم ناشی از این رقابت کثیف را بر پیکره خود تحمل کند. اشتباه نکنید: زمانی که پیشرفت تمدن در کار نباشد، ترکهای آن در کوتاهمدت به سادگی قابل ترمیم نیست.
زمانی که جایی برای استدلال نیست و دروغها به جای حقایق خود را جلوه میدهند؛ زمانی که سیاستمداران تمام هم و غم خود را صرف شایعهپراکنی میکنند، دیگر جایی برای دموکراسی به مفهوم متداول آن وجود ندارد.
به لجن کشیدن سیاستهای آمریکا
کلینتون و ترامپ باعث شدهاند تا سیاست ایالات متحده - که پیشتر به مشکل برخورده بود - رسما به لجن کشیده شود. این دو به کمک رسانههای هیجان طلب کاری کردهاند تا رقابتشان به یک شوی تلویزیونی صرف بدل شود. این بار اما واقعیت حتی از تخیل ما نیز پیشی گرفته است.
پنج خبرنگار فعلی و دو خبرنگار پیشین اشپیگل تمام مناظرهها و ویدیوهایی کلینتون و ترامپ را مشاهده کرده و اتفاقات مهم آن را ثبت کردهاند.
هما عابدین در مارس 2015 مشغول رانندگی بود که نور چراغ آپارتمانهای جزیره روزولت پدیدار شد. عابدین 39 ساله بود و به یکی از اسطورههای زنده واشنگتن بدل شده بود. او به مدت 20 سال برای هیلاری کلینتون کار کرده است: ابتدا به عنوان انترن کلینتون در کاخ سفید (هنگامی که او بانوی اول بود) و سپس به عنوان دستیار خصوصی (از زمانی که کلینتون وارد عرصه سیاسی شد).
هما عابدین کاملا اعتماد کلینتون را به خودش جلب کرد و سپس به عنوان رئیس ستادش معرفی شد. در هر زمانی که یک جای کار میلنگید، این قطعا هما عابدین بود که به مسئله ورود میکرد. او از مدتها پیش میدانست که کلینتون عزمش را برای ریاست جمهوری جزم کرده است. هما حین رانندگی به این موضوع فکر میکرد که آیا آن آپارتمانها برای شروع کار جای خوبی نیستند؟
البته ترامپ کمی قبلتر از او کارش را از یک تئاتر در آنجا شروع کرده بود. گروهی 1000 نفره از حامیان راست رادیکال جمهوری خواهان نیز در آنجا حضور داشتند که یکی از بالهای "تی پارتی" به حساب میآمدند. ترامپ در برابر بوش "وزن کشی" کرد و گفت «به یک بوش دیگر نیازی نداریم.» او کاملا مودبانه تشویق شد.
هنوز دو سال را انتخابات وقت مانده بود و به ترامپ نیز به چشم یک غریبه نگاه میشد. ترامپ سپس با دو بادیگارد روی جایگاه ظاهر شد و گفت: «کسی را میشناسم که میتواند مجدد شکوه را به آمریکا برگرداند. آن شخص دونالد ترامپ است.» این جمله به سرعت سر زبانها پیچید.
در آوریل 2015، دونالد ترامپ هشتگ #realDonalTrump را در توییتر به راه انداخت. او در توییتی نوشت: «اگر کلینتون نمیتواند شوهرش را راضی نگه دارد [اشاره به خیانت بیل کلینتون]، پس او چگونه میتواند آمریکا را راضی نگه دارد!»
اپیزود دوم: کاندیداها
صدای آهنگ "راک در جهانی آزاد" از آسمانخراش دونالد ترامپ در خیابان پنجم به گوش میرسد؛ آهنگی که کاملا درخور این برج است. برج ترامپ در سال 1983 میلادی تمام شد و صاحبش حالا 70 ساله شده است. او در دهه 80 روزهای خوشی را پشت سر گذاشت: چندین پروژه بزرگ ساختمانسازی، ازدواج با مدلی به نام ایوانا و حضور فراوان در نشریات.
به برج ترامپ برگردیم. همسر سوم دونالد، ملانیا، در کنارش ایستاده است. ملانیا 24 سال از دونالد جوانتر بوده و دختر یک نمایشگاهدار اسلوونیایی است. پشت سر آن دو، هشت پرچم آمریکا قرار دارد. در همینجاست که ترامپ رسما کاندیداتوریاش را اعلام میکند.
آمریکا به رهبری مانند من نیاز دارد!
او گفت: «کشور ما سخت دچار مشکل شده است. چه کسی شاهد آخرین پیروزی ما مثلا در برابر نبرد تجاری با چین بوده است؟ چه کسی آخرین بار یک شورلت را در خیابانهای توکیو دیده است؟ مکزیکیها برایمان مشکل ایجاد میکنند زیرا افراد خوبشان را اینجا نمیفرستند. آنها به همراه خود مواد مخدر و جرم را روانه اینجا میکنند. آنجا متجاوزند. البته بینشان خوب هم پیدا میشود. باید جلوی آن را گرفت. به سرعت.»
بسیاری از صحبتهای ترامپ آزرده خاطر شدند و برخی دیگر نیز خشنود. اما دیری نپایید که همین جملات، اساس کمپین ترامپ را شکل دادند. این کار استراتژی ترامپ بود. او رقیبش هیلاری را متهم کرد که "عروسک خیمه شب بازیِ" دستگاه منفور سیاسی آمریکا است. این میلیاردر اما خودش را ناجی سفیدپوستانی معرفی کرد که حقشان خورده شده است. به گفته خودش، ایالات متحده به رهبری مانند او نیاز دارد. ترامپ تنها 3 روز پس از کلینتون کاندیداتوریاش را اعلام کرد و رقابت آن دو در 13 ژوئن 2015 آغاز شد.
فساد اخلاقی شوهر هما عابدین
در سوی دیگر هما عابدین قرار دارد. او میدانست که دیگر وقت کافی برای پسرش ندارد اما شوهرش "واینر" او را به خوبی درک میکند. آنها در سال 2010 با هم ازدواج کردند و در آن زمان از واینر به عنوان یکی از استعدادهای حزب معرفی شده بود.
استعداد خوب واینر به سرعت قربانی مقاصد پلیدش شد. او در سال 2011 بالاجبار از خانه نمایندگان استعفا داد، زیرا چند عکس سلفی بسیار زننده را برای چند زن در شبکههای اجتماعی ارسال کرده بود. هما عابدین در این بین پشتش ایستاد. واینر مجدد تلاش کرد تا با اعلام نامزدیاش به عنوان شهردار نیویورک به صحنه سیاست بازگردد. اما باز هم انتشار عکسهای سلفی زننده این بار تحت نام مستعار "کارلوس دنجر" مجبور به کنارهگیری شد.
هما عابدین
در سوی دیگر کلینتون، ترامپ را میبینیم که سخنرانیهایش بر اساس حس لحظهای و بعضا فیالبداهه ایراد میشد. نبرد کلینتون و ترامپ، نبرد غریزه در برابر هوش، ساختگی در برابر اصلی و همچنین تخمینی در برابر کاریزما بود. کمپین کلینتون، به هر ترتیب، آنطوری که او میخواست پیش نرفت. اما عابدین همیشه و در هر لحظه در کنار کلینتون بود.
در این بین نیز آنتونی واینر، که به شدت مدیون همسرش هما عابدین بود، در خانه پیش پسر 3.5 سالهشان "جردن" میماند. یک بار واینر به صورت نیمه برهنه با پسرش عکس گرفت و به زنی فرستاد که علاوه بر طرفداری از ترامپ، از باراک اوباما متنفر است. هما عابدین روحش هم از این ماجرا خبر نداشت.
اپیزود سوم: حکمرانی ترامپ
در نخستین مناظره تلویزیونی بین کاندیداهای جمهوریخواه در اوت 2015، مجری برنامه مگین کلی پرسید: «استرس داری؟» جب بوش سرش را به نشانه تایید تکان داد. مارکو روبیو، سناتور جوان فلوریدا، خندید و دونالد ترامپ دستش را به نشانه "مقداری" تکان داد. گرچه بوش و روبیو خیلی خوب ظاهر شدند اما این ترامپ بود که پیروز میدان بود.
مجری برنامه، کِلی، از ترامپ پرسید: «تو به زنان چیزهای زیادی گفتهای: خوک خپل، لجن و حیوان. آیا قرار است مردی با مشخصات اخلاقی تو رئیس جمهور کشور شود؟» سوال کلی بد نبود، اما پاسخ ترامپ بسیار بهتر بود: «به نظرم بزرگترین مشکل کشور این است که همه معتقد به سنجیده رویِ سیاسی هستند. اگر راستش را بخواهید، من وقت برای این کارها ندارم. البته این کشور هم وقت برای این چیزها ندارد.»
دوست ناباب ترامپ!
ترامپ نیز با کارهایش بیشتر توجه عام را به خود جلب کرد. او حتی با افرادی مانند "راجر استون" رابطه نزدیکی ایجاد کرد که از حیث "ترور شخصیتی بر پایه شایعات" در تاریخ سیاسی آمریکا وجهه مناسبی را از خود به جای نگذاشته است. حتی برخی میگویند که از این حیث، راجر استون بدترین است. استون یک بار عکس برهنه یک شخص را با خالکوبی ریچارد نیکسون بر صفحه پروفایل توییتریاش گذاشته بود. راجر و دونالد سابقه دوستی 35 ساله با یکدیگر دارند.
راجر در سال 2015 در کتابش با نام «جنگ آقا و خانم کلینتون علیه زنان،» اتهام چندین مورد تجاوز را به بیل کلینتون وارد کرد و البته گفت که هیلاری در این مسیر به کمک او شتافته است. در این کتاب حتی گفته شده که بیل از یک فاحشه بچهدار شده و چلسی کلینتون نیز دختر بیل نیست.
شخص پشت این اتهامات تا همین تابستان سال گذشته به عنوان مشاور ترامپ در کمپین او فعالیت میکرد. در حقیقت، فقدان محظورات اخلاقی در کمپین ترامپ تا حد زیادی مربوط به شخص "راجر استون" بوده و تقریبا تمام آن چیزی که ترامپ از سیاست و قدرت میداند، برگرفته از تعلیمهای راجر است. البته بزرگترین پند سیاسی استون نیز چیزی جز این نیست: «حمله، حمله، حمله.»
ترامپ از همان اول به کمک توییتر حملاتش را انجام میداد. او با گوشی سامسونگ گلکسی خود مدام به دیگر سیاستمداران حمله میکند و تقریبا همه به غیر از خودش "ضعیف، احمق، خنگ و فاسد" هستند. ترامپ از حمله به سیاستمداران مخالف ولی محترم خودش نیز کوتاهی نکرد. دونالد حضور هما عابدین را یک «ریسک بزرگ امنیتی» و «همسر آنتونی واینر فاسد» معرفی کرد. ترامپ حتی به اوباما نیز به اشکال مختلف حمله کرد. او نزدیک به 15 میلیون دنبال کننده در توییتر دارد.
اپیزود چهار: ایمیل دارید!
هیلاری کلینتون در اوایل هفته جاری میلادی دست در دست "آلیشیا ماچادو،" ملکه سابق زیبایی جهان در سال 1996، به فلوریدا رفت. خانم ماچادو پس از اضافه وزن مورد تمسخر شدید ترامپ قرار گرفته است.
تلاشهای تیم کلینتون کارش را به خوبی انجام داده و حالا همه ترامپ را به چشم یک "شخص دارای فساد اخلاقی" نگاه میکنند. کلینتون حتی کاری کرده تا ترامپ در موضع دفاعی قرار گیرد. البته ضعف خانم کلینتون، که از این جهت به شدت مورد تمسخر ترامپ و جمهوری خواهان دیگر قرار گرفته، به حضور خودش در ساختمان سازمان ملل در مارس سال 2015 برمیگردد.
هیلاری گفت که وزارت خانه به او "اجازه داده بود" تا از ایمیل شخصی استفاده کند، که اصلا حقیقت ندارد. او سپس گفت که «هیچ ایمیل محرمانهای را با آن ایمیل شخصی رد و بدل نکرده است» که البته آن هم حقیقت نداشت. بازجویان پرونده 110 مورد اطلاعاتِ طبقهبندی شده "فوق محرمانه" و نزدیک به 22 مورد "محتویات فوق محرمانه" را در ایمیلهای کلینتون پیدا کردند.
اوضاع برای کلینتون خوب پیش نرفته بود، اما ترامپ نیز آنطور که باید خوب گام برنداشت. ترامپ در 11 شب روز 28 دسامبر 2015 میلادی، عکسی را در توییترش منتشر کرد که در آن «جب بوش دستش را در بینیاش کرده بود.» هرگاه که مردم به این نتیجه میرسیدند که کمپین ترامپ به پایینترین حد ممکن رسیده، ترامپ عکسش را به آنها نشان میداد.
اپیزود پنجم: پیروزیها
در مارس 2016، به رغم وحشت رقبایش در حزب جمهوری خواه، ترامپ خودش را در یک قدمی کاندیداتوریِ حزب جمهوری خواه دید. او نفر اول حزب بود و فقط تد کروز، جان کیسیک و مارکو روبیو در رقابت باقی مانده بودند. روز انتخابات فلوریدا فرا رسیده بود و هر کس میتواند از دیگری پیشی بگیرد.
او در خانهای ویلایی در کنار ساحل «مار اَ لاگوی» فلوریدا نشسته بود؛ جایی که بارها به همراه ملانی به آنجا میآمد تا از آفتاب فلوریدا لذت ببرد. اما آن روز، دومین «سه شنبه بزرگ» انتخابات بود و دونالد امیدوار بود تا بزرگترین پیروزی انتخاباتیاش را در همینجا جشن بگیرد. هنگام اعلام نتایج، او جلوی تلویزیون نشسته بود. ترامپ بر اساس نتایج اعلام شده، در چهار ایالت از پنج ایالات پیروز شده بود.
او نه تنها از حمایت طرفداران سنتی جمهوری خواه برخوردار شده بود، بلکه نظر برخی از کسانی که قصد شرکت در انتخابات آمریکا نداشتند را نیز به خود جلب کرده بود. او 40 درصد آراء کارولینای شمالی، 41 درصد آراء میسوری، 39 درصد آراء ایلینوی و مهمتر از همه، 46 درصد آراء فلوریدا را به خودش اختصاص داده بود. ترامپ آن شب خطاب به طرفدارانش گفت: «ما پیروز میشویم و پیروز میشویم و هیچ توقفی در کار نیست.»
ترامپ مرتب در حال پیروزی در انتخابات بود و کلینتون روی دور شکست افتاده بود. کلینتون در نیوهمپشابر شکست بدی از رقیبش "برنی سندرز" خورد تا نوار شکستهایش تکمیل شود. او میدانست که باید خونی تازه در رگهای کمپینش بدمد.
هیلاری در جمع مهاجران و پناهندگان با یک دختر 10 ساله دیدار کرد که والدینش باید از ایالات متحده خارج میشدند. اما کلینتون با مکالمهای احساساتی اشک بسیاری از حضار را درآورد. چند روز بعد، کمپین کلینتون ویدیویی از آن دیدار منتشر کرد که در واقع کار تبلیغاتی آنها بود.
در ماه آوریل، آنتونی واینر ویدیویی را منتشر کرد و در آن گفت که راه را برای پیوستن همسرش به کمپین هیلاری هموار کرده است. همین ویدیو باعث جنجالی جدید در کمپین کلینتون شد. هنوز ماجرای ایمیلهای کلینتون البته پابرجا بود و پای آن به سنا نیز کشیده شده بود.
سیستم فاسد واشنگتن
یکی از کنایههای ترامپ همیشه «سیستم فاسد واشنگتن» بوده است. اگر بخواهیم یک نمونه خوب برای این کنایه ترامپ پیدا کنیم، «جیمز کومی» انتخابی مناسب خواهد بود. او مدیر کنونی FBI است که در زمان بوش قائم مقام دادستان کل ایالات متحده بود و از جمهوری خواهان محسوب میشد. اما کومی حالا مستقل عمل میکند و به خاطر سه سال حضور در این پست، کاملا همه را میشناسد.
کومی پس از چند ماه تحقیقات FBI بر روی ایمیلهای کلینتون در سنا گفت که 100 مورد محتویات فوق محرمانه در ایمیلهای کلینتون پیدا کرده است. البته آقای کومی گفت که «به خاطر شرایط، نمیتواند اتهامی را متوجه خانم کلینتون کند.» این بدان معنا بود که هیلاری از این مخمصه با کمترین ضربه ممکن جان سالم بدر برده است. اما نمیتوان به همین سادگی آن را تمام شده دانست.
اپیزود هفتم: دوران اضطراب
نگاه اروپاییها به سیاست آمریکایی محدود به کیک تولدهای بزرگ است، اما سیاست آمریکا گاهی اوقات تنوعهایی را هم به خود میبیند. در مجمع حزب جمهوری خواهان، یکی از اشخاص برجسته «سیلیکون ولی» روی صحنه ظاهر شد. شرکتهایی نظیر گوگل، فیسبوک و اپل در آنجا حضور دارند، اما قطب تکنولوژی جهان صرفا محدود به دنیای فناوری نیست. «پیتر تیل» بنیانگذار PayPal و اولین سرمایهگذار فیسبوک است. وی گفته بود که احترام به حقوق دگرباشها اتفاقی مهم در ایالات متحده خواهد بود که تنها از طریق ریاست جمهوری ترامپ میسر خواهد شد.
همسر ترامپ همچنین در متن سخنرانیاش از جملات میشل اوباما استفاده کرده بود، اما دونالد در روز نهایی مجمعِ حزب جمهوری خواهان و پس از اعلام رسمی مبنی بر انتخاب نهایی وی به عنوان کاندیدای حزب جمهوری خواهان در انتخابات سال 2016 آمریکا، ملانیا را به آغوش کشید.
اگر دونالد ترامپ میتوانست از آن پس خودش را نگه دارد، چه بسا که به عنوان رئیس جمهور آمریکا نیز انتخاب میشد. از ملانیا پیشتر پرسیده شده بود که دوست دارد شوهرش چه کاری را ترک کند؟ او در جواب گفته بود: «توییتر را.» دونالد اگر این کار را کنار میگذاشت، مانع بروز بسیاری از مشکلات شده بود.
هیلاری کلینتون همواره دونالد ترامپ را بیاعتماد خوانده است. اما تا چه اندازه میتوان به زنی که اسرار محرمانه ایالات متحده را رد و بدل کرده، اعتماد کرد؟ FBI در ماجرای ایمیلهای کلینتون، پای هکرهای روسیه برای ایجاد اختلال در انتخابات آمریکا را پیش کشیده است.
آیا پوتین واقعا تمایل دارد تا ترامپ رئیس جمهور منتخب آمریکا شود؟ البته در این بین بحث جولین آسانژ و ویکی لیکس نیز موضوعیت پیدا میکند. حتی در بین ایمیلهای منتشر شده از حزب دموکرات، برخی دچار مشکلات اخلاقی نیز هستند.
اپیزود نهم: ذاتالریه
ماجرای طلاق هما عابدین از شوهرش آنتونی واینر به یک معضل جدی برای کمپین تبدیل شد و دونالد ترامپ نیز کمپین کلینتون را زیر سوال برد. 10 روز بعد در سالگرد حادثه 11 سپتامبر، هزاران نفر گرد هم آمدند. ترامپ و کلینتون هم در آن گردهمایی حضور داشتند. این بار اما هر دو کنار هم ایستاده بودند. یک ساعت بعد کلینتون از محل خارج و به سمت اتومبیلش رفت. حال او مساعد نبود و یکی از همراهانش او را سرپا نگه داشته بود.
یکی از ماموران سرویس مخفی مردم را دور از صحنه نگه داشت. یکی از دستیاران خانم کلینتون در آمبولانس را باز کرد و از او خواست تا سوار شود، اما هیلاری حتی توان کافی برای این کار را نداشت. او با برانکارد سوار آمبولانس شد و سپس از محل دور شد. صحنه ترسناکی بود.
هیلاری کلینتون تلاش کرد تا حقیقت را از همه پنهان کند، زیرا این مسئله از نگاه مردم میتوانست بسیار بد باشد. در نهایت اما افشای خبر "ابتلا به بیماری ذاتالریه" باعث شد تا کلینتون مجدد از رقابت با ترامپ عقب بماند.
جنجال بعدی مربوط به افشای خبر رابطه یک دختر 15 ساله با آنتونی واینر است. ترامپ که حالا خشاب اسلحهاش مجدد پر شده بود، از فرصت استفاده کرد. او در فاصله 6 هفته مانده به انتخابات آمریکا، از همه موارد علیه کلینتون استفاده کرد. او حتی در ساعت 3:20 صبح، تصمیم گرفت به ملکه سابق زیبایی جهان حمله کند: آلیشیا ماچادو. آیا واقعا او کار بهتری نمیتوانست انجام دهد؟!
اپیزود دهم: کمپین خطرناک
در اوایل ماه اکتبر، یک ویدیو به دیوید فارنتهلد، روزنامه نگار، فرستاده شد. او میدانست که یک بمب خبری نصیبش شده است، زیرا آن ویدیو مربوط به فساد اخلاقیِ ترامپ در 11 سال پیش بود. فارنتهلد پیشتر ضد ترامپ مطلب نوشته بود، اما این مورد واقعا فرق داشت.
آن ویدیو موجب رنجش اکثر جمهوری خواهان آمریکا شد و به سرعت دست به دست چرخید. کمپین ترامپ با بحرانی جدی روبهرو شد. او حتی آن صحبتها را به «مکالمهای در اتاق رختکن» شبیه کرد و بیارزش خواند. وکیل ترامپ از او خواست تا بدون هیچ اما و اگری، از مردم عذرخواهی کند. ترامپ نیز در پخش تلویزیونی گفت: «میدانم که کارهایی کردهام و چیزهایی گفتهام که اکنون متاسفم.»
میشل اوباما و کلینتون
چنین اقدامی نظر مردم را به سوی ترامپ جهت خواهد داد. بنابراین، آیا میتوان گفت که کومی "دست نشانده" ترامپ است؟ آیا او تعمدا میخواهد به کلینتون آسیب برساند؟
کلینتون و ترامپ مانند دیگران منتظر روز انتخابات هستند. در این بین، 400 اقتصاددان در نامهای سرگشاده خطاب به رایدهندگان آمریکایی به آنها نسبت به تهدید ترامپ برای اقتصاد کشورشان هشدار دادند. این در حالی است که یک ماه و نیم پیش، 300 اقتصاددان دیگر همین نگرانی را در مورد سیاستهای اقتصادی کلینتون عنوان کرده بودند.
چهار رئیسجمهور پیشین آمریکا
چهار رئیسجمهور پیشین آمریکا همچنان زندهاند و همه آنها نسبت به رئیسجمهوری شدن ترامپ ابراز نگرانی کردهاند. اما او طرفداران خودش را دارد که برخی از آنها به رغم شهرت، کارنامه درخشانی ندارند. در بین طرفداران ترامپ، نامی از روزنامه حامی "کو کلاکس کلان" نیز برده شده که البته توسط آنها انکار شده است. کلینتون نیز حامیان بیشماری بین هنرمندان مانند مریل استریپ دارد. آنتونی واینر نیز از جمله حامیان اوست.
منبع: Spiegel
ترجمه: وبسایت فرادید