آسیب‌پذیری بخش تامین مالی از موضع مبهم در مورد برجام
همواره این نگرانی در بین شرکت‌های خارجی مشتاق فعالیت در ایران وجود داشته که تحریم‌ها بار دیگر اعمال شود. کارشناسان معتقدند بخش تامین مالی بیشترین لطمه را از ابهام‌ها متحمل خواهد شد.
کد خبر :
۴۴۲۵۲
بازدید :
۱۰۴۲
بلومبرگ | نیک وادهامس؛ در ۲۱ ماهی که از پیمان هسته‌ای ایران می‌گذرد اقتصاد ایران تا اندازه‌ای از تحریم‌ها رها شده است. سرمایه‌گذاران مشتاق حضور در بخش‌های مختلف اقتصاد این کشور و بهره بردن از بازار ۸۰ میلیونی آن منتظر نمایان شدن نشانه‌هایی از امن بودن حضور تمام‌عیار در این بازار بوده‌اند. سخنرانی روز جمعه دونالد ترامپ، این پیام را به جهان ارسال کرد که این شرکت‌ها باید همچنان منتظر باشند.آسیب‌پذیری بخش تامین مالی
ترامپ روز جمعه پایبندی ایران به پیمان هسته‌ای را تایید نکرد و این پیمان را برای آمریکا سودمند ندانست. حال شرکت‌های بزرگ و کوچک از جمله بوئینگ، ایرباس و جنرال الکتریک، باید برای مدتی نامعلوم همچنان منتظر باشند تا موضع کنگره در قبال این پیمان مشخص شود.
رابرت آینهورن از موسسه بروکینگز در واشنگتن می‌گوید: «ابهام‌ها افزایش یافته و ایرانی‌ها از این وضعیت خشنود نیستند. ترامپ از کنگره و دیگر کشورها خواسته است در پیمان هسته‌ای تغییراتی ایجاد کنند و محدودیت‌های جدید برای دولت ایران در نظر بگیرند.»
کاخ سفید روز جمعه در بیانیه‌ای ادعا کرد اقدامات ایران در منطقه خاورمیانه سبب شده تاثیرات مثبتی که پیمان هسته‌ای بر صلح منطقه داشته از میان برود. این احتمال وجود دارد که تردیدهای جدید درباره سرنوشت پیمان هسته‌ای سبب شود قراردادهای شرکت‌های خارجی برای حضور در بخش‌های مختلف اقتصاد ایران از بخش نفت گرفته تا حمل و نقل به تعویق افتد.
از سوی دیگر موضع‌گیری ترامپ می‌تواند حمایت از پیمان هسته‌ای در داخل ایران را تضعیف کند. از پیش بسیاری از مقامات ایران از اینکه فواید پیمان هسته‌ای را مشاهده نمی‌کنند ابراز نارضایتی کرده‌اند. ماه گذشته میلادی، وزیر امور خارجه ایران در حاشیه نشست عمومی سازمان ملل در نیویورک ترامپ را به نقض پیمان هسته‌ای متهم کرد.
شرکت بوئینگ که بزرگ‌ترین سازنده هواپیما در جهان است سعی کرده نخستین سفارش‌های خود را از خطوط هواپیمای ایران بگیرد. این شرکت از اواخر دهه ۱۹۷۰ تاکنون فعالیتی در ایران نداشته است. شرکت بوئینگ قصد دارد سال آینده نخستین هواپیماهای سفارش داده شده را تحویل ایران دهد. اقدام ترامپ در تایید نکردن پایبندی ایران به پیمان هسته‌ای، تاثیر فوری بر این سفارش‌ها ندارد.
مجوز‌های وزارت دارایی آمریکا برای صادرات هواپیماها به قوت خود باقی است البته تا وقتی که دولت این کشور مجوزها را لغو کند یا تحریم‌ها بار دیگر از سوی کنگره اعمال شود.شرکت بوئینگ در بیانیه‌ای آورده است: «ما همچنان از دستورات دولت در تمام قراردادهایمان با خطوط هواپیمایی تایید شده ایران پیروی می‌کنیم و در تماس نزدیک با مقامات دولت باقی خواهیم ماند.»
شرکت اروپایی ایرباس از پیش تحویل هواپیماهای مسافربری به ایران را طبق قراردادی به ارزش ۱۹ میلیارد دلار آغاز کرده است. در ماه‌های اخیر برخی زیرمجموعه‌های شرکت‌های آمریکایی موفق شده‌اند سفارش‌هایی برای انجام بخشی از عملیات در بخش نفت و انرژی ایران بگیرند.
همواره این نگرانی در بین شرکت‌های خارجی مشتاق فعالیت در ایران وجود داشته که تحریم‌ها بار دیگر اعمال شود. آنها خواهان شفافیت و امنیت حقوقی برای خود هستند. کارشناسان معتقدند بخش تامین مالی بیشترین لطمه را از ابهام‌ها متحمل خواهد شد. باآنکه شرکت‌های نفتی و هواپیمایی فعالیت‌های خود را در ایران آغاز کرده‌اند، بانک‌های بزرگ تمایل کمتری به همکاری با سیستم مالی و بانکی ایران داشته‌اند و عامل این وضعیت، پیچیدگی فعالیت‌ها و فقدان قطعیت بوده است.
کاترین باوئر، مقام پیشین وزارت دارایی آمریکا در دولت اوباما می‌گوید: «ایران تلاش‌هایی برای آغاز همکاری با بانک‌های بزرگ بین‌المللی داشته است. تعدادی از بانک‌های کوچک اروپایی تامین مالی فعالیت‌های تجاری با ایران را پذیرفته‌اند، اما آنچه ایران به آن نیاز دارد سرمایه‌گذاری است.»
یک سال و نیم قبل جان کری وزیر خارجه پیشین آمریکا تلاش کرد بانک‌ها را متقاعد کند که همکاری با ایران مشکلی برای آنها ایجاد نخواهد کرد، اما اکنون وضعیت متفاوت است. برخی شرکت‌های حقوقی به مشتریان خود توصیه می‌کنند از همکاری‌های بلندمدت با ایران پرهیز کنند. البته شرایط منفی احتمالی که در اینجا بیان شد در صورتی تحقق خواهد یافت که کنگره تحریم‌هایی علیه ایران اعمال کند و اروپایی‌ها، روسیه و چین با آمریکا همراه شوند.
درباره تحقق این دو شرط تردیدهای جدی وجود دارد. در روزهای اخیر مقامات اروپایی بر پایبندی به پیمان هسته‌ای تاکید کرده‌اند و همراه کردن آنها برای دولت ترامپ کار آسانی نخواهد بود. در نهایت باید به این نکته اشاره کرد که در ماه‌های اخیر کارشناسان وزارت خارجه آمریکا تلاش زیادی برای تدوین برنامه این کشور در حوزه تغییر پیمان هسته‌ای انجام داده‌اند، اما نتوانسته‌اند، دولت‌های اروپایی، روسیه و چین را با خود همراه کنند. در واقع موضع‌گیری‌های دولت ترامپ در حوزه‌های مختلف سبب ناخشنودی اروپایی‌ها و این دو کشور شده و حال احتمال همراهی آنها با خواست دولت ترامپ بسیار اندک است.برخی معتقدند موضع‌گیری ترامپ در روز جمعه با این هدف بوده که نشان داده شود او به وعده‌های دوران تبلیغات انتخاباتی‌اش عمل کرده است.
۰
