روحانی: علم به ایدئولوژی وصل نمی‌شود

حسن روحانی، رئیس‌جمهوری با تاکید بر لزوم فعالیت و پژوهش آزاد استادان و دانشجویان و اهمیت تعامل علمی با دنیا تاکید کرد: «در رشته‌های تخصصی علم و دانش باید با دنیا در تماس باشیم و این حرفی درست نیست که ما به استادان و پژوهشگران خود مشکوک باشیم.»

حسن روحانی روز گذشته در مراسم اختتامیه سی و یکمین جشنواره بین‌المللی خوارزمی افزود: «اگر دانشجویی می‌خواهد در سمیناری در خارج از کشور حضور پیدا کند، نباید قبل و بعد از حضور، او را مورد سوال و جواب قرار دهیم؛ چراکه در دنیای علم این حرف‌ها وجود ندارد و در رشته‌های تخصصی باید بتوانیم با دنیا تعامل کنیم؛ این بسیار نادرست است که به استادان و پژوهشگران مشکوک باشیم.»

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، رئیس‌جمهوری اظهار کرد: «استادان، دانشجویان و پژوهشگران ما به دین، فرهنگ، کشور و آینده ملت خود علاقه‌مند هستند و سختگیری‌های بیجا باید از مسیر فعالیت آنها کنار رود.» روحانی افزود: «استادان در دانشگاه‌ها باید بتوانند راحت‌تر نظرات خود را به‌صورت آزادانه بیان کنند؛ البته این به معنای آن نیست که بخواهند در دانشگاه ترویج مسائل سیاسی داشته باشند، چراکه محل ترویج مسائل سیاسی کلاس درس و دانشگاه نبوده بلکه احزاب است. استاد از لحاظ علمی باید آزاد باشد تا هر نظری که به آن رسیده را در تمامی علوم چه حقوق، جامعه‌شناسی، علوم سیاسی و... عالمانه و آزادانه بیان کند. اگر استادی مجبور شد در بیان نظر، خود را سانسور کند، مشخص است که در شیوه‌های خود مشکل داریم.»

شکست تلاش برای تقسیم‌بندی علم
روحانی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه اسلام تاکید دارد که برای علم و دانش نمی‌توان مرز و محدودیت قائل شد، تصریح کرد: «علم، علم است و به نوع تفکر و ایدئولوژی وصل نمی‌شود. عده‌ای در کشور ما سال‌ها وقت صرف کردند تا ریاضی و شیمی و فیزیک اسلامی درست کنند؛ ایشان پول، وقت و امکانات زیادی صرف کردند، اما حاصلی به‌دست نیاوردند.» رئیس‌جمهوری تاکید کرد: «این عده حتی تلاش کردند، علوم را در دسته‌بندی‌های علوم مرتبط با دین و علوم ضددینی یا علوم سنتی و جدید تقسیم‌بندی کنند و اصرار داشتند که نباید علوم جدید را بپذیریم و می‌گفتند ما هر چه از علم نیاز داریم می‌توانیم از حوزه‌های علمیه به دست بیاوریم و لذا نیازی به دانشگاه نداریم.»

روحانی با بیان اینکه امروز دیگر این تفکرات در جامعه ما طرفداری ندارد، اضافه کرد: «عده دیگری بودند که سعی داشتند ثابت کنند، آغاز و منشأ همه علوم از اسلام بوده است و برای ربط دادن هر شاخه‌ای از علم به اسلام به‌دنبال آیه و روایت می‌گشتند.» رئیس‌جمهوری اظهار کرد: «این باور نیز صحیح نیست و ما تاکیدات موکد پیامبر اسلام(ص) را داشتیم که پیروان اسلام را به علم‌آموزی از هر نقطه جهان تشویق می‌کردند. بنابراین هرگونه تلاش برای تقسیم‌بندی علم محکوم به شکست است. اساسا اینکه شاخه‌ای از علم را به جنبه‌ای از دین وصل کنیم برای آن علم شأن و جایگاه ایجاد نمی‌کند و اگر آن را به دین وصل نکنیم هم چیزی از ارزش آن کم نخواهد شد.»

همچنین به گزارش خبرآنلاین روحانی افزود: «در کشور جناح‌بندی داریم، اما نمی‌توانیم بگوییم علم ریاضی اصولگرایان و علم ریاضی اصلاح‌طلبان. علم مرز نمی‌شناسد. عده‌ای در کشور سال‌ها فیزیک و شیمی اسلامی درست کردند، مقصود چیست؟ پول‌های زیادی خرج شده و وقت زیادی صرف شده است. جبر، جبر است. ریاضی هم ریاضی است. چه فرقی می‌کند مگر ایدئولوژی و تفکر اسلامی اثر می‌گذارد؟»

او در ادامه سخنانش گفت: «بعضی‌ها می‌گفتند پزشکی که متکی بر داروی شیمیایی باشد را ما قبول نداریم و ما پزشکی سنتی را قبول داریم. امروز این تفکرات در جامعه ما جایی ندارد. حکمت، دانش و علم گمشده مومن است و هرجا باشد آن را پیدا می‌کند و می‌آورد.» رئیس‌جمهوری همچنین گفت: «برخی از تقسیم‌بندی‌هایی که پس از انقلاب در جامعه رخ داده، چندان دقیق نیست. قطعا علم اسلامی و غیراسلامی شبیه همدیگر است و تفاوتی میان آنها وجود ندارد، بلکه اهداف فرق دارد. ما نمی‌توانیم بگوییم فلان خودرو اسلامی است و آن یکی نیست.

اینکه شما یک قرآن در داشبورد خودرو بگذارید که خودروی اسلامی نمی‌شود. اما اینکه چگونه از این خودرو به نحو احسن استفاده کنیم، می‌تواند در این تقسیم‌بندی موثر باشد و تاثیر بگذارد. این نحوه استفاده نشان‌دهنده فردی است که دارای آرمان‌های بلند است.» به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، رئیس‌جمهوری با بیان اینکه نسبت علم با دین، بر مبنای اهداف هر علم تعیین می‌شود، گفت: «هر گونه تقسیم‌بندی درباره علم، غیر از این صحیح نیست، چنان که تقسیم‌بندی علم به علوم سوسیالیستی و علوم بورژوازی نیز شکست خورد. تفاوت علوم اسلامی و غیراسلامی صرفا در اهداف و نتایج این علوم است، نه خود علم.»

لزوم ایجاد محیط مناسب برای پژوهش
روحانی ادامه داد: «خداوند به ما استعداد و انگیزه لازم را عطا کرده و جوانان مشتاقانه در این مسیر حضور دارند و باید دولت، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دانشگاه‌ها، مجلس و دستگاه قضایی دست به دست هم داده و محیط مناسب را برای انجام پژوهش و آزادی در علم در دانشگاه‌ها به‌وجود آورند، اگر این طور شد، پیشرفت در کشور، تحرک و سرعت می‌یابد.»

رئیس‌جمهوری با بیان اینکه باید در پژوهش آزاد باشیم و نباید هدف پژوهش را از ابتدا تعیین کنیم، خاطرنشان کرد: «در رابطه با یک نظریه، فرضیه و چارچوبی که مطرح می‌شود، تحقیق لازم صورت گیرد تا نتیجه مشخص شود، نه اینکه از پیش هدف یک پژوهش مشخص باشد.»

رئیس‌جمهوری با بیان اینکه امروز جوانان این کشور، اراده و انگیزه لازم برای رسیدن به پیشرفت دارند، اظهار کرد: «دولت باید محیط لازم را ایجاد کند و اگر می‌خواهیم کشور پیشرفته در علم و فناوری باشیم، محیط علمی باید برای پژوهش آزاد باشد.» روحانی افزود: «اگر با دنیا و مراکز تحقیقاتی جهان تعامل خوبی داشته باشیم و پروژه‌های مشترک را تعریف و به نتیجه برسانیم سریع‌تر به اهداف خود دست پیدا خواهیم کرد.

باید از آنچه دنیا به آن رسیده استفاده کرده و آن مسیر را ادامه دهیم.» رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه تاکنون تاکید بر این بود که دانشگاه باید پژوهش محور باشد و بتواند علم جدیدی را در اختیار بگذارد، گفت: «دانشگاه نقال علوم گذشته نیست، بلکه برای خلاقیت و ابداع است؛ چراکه علم باید ما را به سخن، تحقیق، نتیجه و ابداعی جدید و نو برساند. روحانی تاکید کرد: امروز دانشگاه ما باید علاوه بر پژوهش‌محوری در راستای حل مشکلات جامعه از جمله معضل اشتغال، کارآفرین هم باشد و آن دانشگاهی امتیاز دارد که همه فارغ‌التحصیلان آن پس از ۲ سال بیکار نباشند.

رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه جذب دانشجو و دروس دانشگاهی، هنگامی که منجر به تولید کار و اشتغال در جامعه نشود، ایراد دارد، افزود: سازمان برنامه و بودجه در سال‌های آینده باید بودجه دانشگاه‌ها را بر مبنای کارآفرینی آنها اختصاص دهد. روحانی افزود: امروز باید در کشور بازار کار بزرگی را ایجاد کنیم، چراکه استخدام دولتی بسیار محدود است و خود دولت هنوز به چابکی مورد نظر دست نیافته؛ معیار پژوهش باید صنعتی شدن محصول و به دست آوردن بازار بوده و معیار دانشگاه‌ خوب باید کارآفرینی آنها باشد.

رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه پژوهش‌ها باید منتهی به تصرف بازار و صنعتی شدن و تجربی شدن بشود، اظهار کرد: دستیابی به این هدف نیاز به تجدیدنظر در برنامه‌ها، کنکور دانشگاه‌ها، جذب دانشجو و چگونگی آمایش واحدهای دانشگاهی دارد.

ضرورت ارتباط با مراکز علمی جهان
رئیس‌جمهور با تاکید بر ضرورت ارتباط با مراکز علمی جهان برای پیشرفت در موضوعات مختلف علمی، گفت: هیچ کشوری با انزوا به رشد و پیشرفت دست پیدا نخواهد کرد، اگر روابط علمی خود را با دنیا محدود کنیم هیچ فایده‌ای برای ما نخواهد داشت.

انتقاد از صنعت ناقص کشور
رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه باید در تحقیق‌ها و پژوهش‌ها مشکلات روز کشور و تحقیقات کاربردی که این مشکلات را به نتیجه برساند مد نظر قرار دهیم، افزود: ما امروز در کشور مشکلات فراوانی نظیر آلودگی هوا داریم که مردم با آنها مواجهند و ناچار می‌شویم روزهایی مدارس را به‌خاطر آلودگی هوا تعطیل کنیم و این در حالی است که این مشکل قابل حل است و باید پژوهشگران، دانشگاه‌ها و اندیشمندان دست به دست هم داده و راه‌حل و منشأ آلودگی را پیدا کرده و با آن مقابله کند.

روحانی با بیان اینکه صنعت ناقص باعث کاهش هوای تنفسی مردم شده است، گفت: مطمئنا همه منابع آلودگی مانند خودروها، ‌کارخانه‌ها و موتورها، قابل حل یا برطرف شدن هستند که باید با پژوهش به راه‌حل این مشکلات دست پیدا کنیم. رئیس‌جمهور با بیان اینکه مشکل ترافیک و آلودگی هوا در همه شهرهای بزرگ جهان وجود دارد، افزود: کاهش آلودگی‌ها یکی از موضوعات اولویت‌دار در دولت دوازدهم است که در بودجه سال آینده نیز منابع خوبی برای آن در نظر گرفته شده است و هر طرح و پژوهشی که بتواند موجب کاهش آلودگی هوا شده و هوای سالم را به ریه‌های مردم برساند و بتواند با گرد و خاک و ریزگرد مقابله کرده و در زمینه بهره‌وری آب و رفع مشکل کم‌آبی و بی‌آبی کمک کند، برای ما اولویت دارد.

همچنین رئیس‌جمهوری در مراسم اختتامیه سی‌و یکمین جشنواره بین‌المللی خوارزمی از پژوهشگران ۱۰ طرح داخلی و ۵ طرح خارجی از کشورهای استرالیا، چین، آلمان، فرانسه و سوئیس به‌عنوان برگزیدگان این جشنواره تقدیر کرد.