تحریک تقاضا در بازار کتاب

ماه گذشته بازار کتاب نفس کشید و وضعیت فروش بهبود یافت. اگرچه کتابفروشان زیادی از وضعیت‌ ناراضی به نظر می‌رسند، اما کنکاش بازار حکایت دیگری را روایت می‌کند. استقبال مردم از کتاب در سال‌های اخیر بیشتر شده است و طیف‌های وسیع‌تری به این کالای فرهنگی روی خوش نشان داده‌اند. به نظر می‌رسد اجرای طرح‌های حمایتی و تشویقی مردم در شکل‌گیری این اقبال عمومی تاثیر مثبتی داشته است.

هرچند هنوز وضعیت سرانه مطالعه در ایران پایین است و راه زیادی تا شکل ایده‌آل آن باقی مانده، اما جرقه‌های امید سال هاست نمایان شده و نسل جوان بخشی از زندگی روزمره خود را به مطالعه اختصاص داده است. با این حال وضعیت فروش کتاب در روهای اخیر به نسبت ماه مشابه در سال گذشته کاهش یافته است که در این میان عوامل متعددی دخیل بوده‌اند.

از یکسو به‌دلیل وابستگی صنعت نشر به کاغذ وارداتی و بالا رفتن قیمت دلار در ماه‌های گذشته، قیمت کتاب با افزایش قابل توجهی مواجه شده است که همین موضوع تعداد متقاضیان در بازار کتاب را کاهش داده است. این روزها با فرا رسیدن ماه پایانی سال صنف کتابفروش در تدارک بستری برای بازاریابی کالای خود به سر می‌برند و با تخفیف‌ها، تولید بسته‌های فرهنگی و.. سعی می‌کنند بازار شب عید را در دست بگیرند. آنچه مشخص است اینکه بازار کتاب در روزهای آینده تحرک قابل‌توجهی پیدا خواهد کرد و انتشار آثار جدید هم می‌تواند تقاضا را تحریک کند.

در روزهای اخیر فارغ از کمیت فروش، ژانر‌های کتاب‌های خریداری شده مطابق انتظار به ادبیات به‌ویژه رمان اختصاص دارد و کتاب‌های حوزه روانشناسی و زندگی‌نامه در جایگاه بعدی پرفروش‌ها به چشم می‌خورند. نویسندگان خارجی در این روزها هم سهم بیشتری نسبت به همتایان ایرانی در لیست پرفروش‌ها دارند و این نکته هم دیگر به موضوعی عادی و قابل پیش‌بینی بدل شده است؛ چرا که مخاطبان ایرانی به ترجمه روی خوش بیشتری نشان می‌دهند و اعتماد آنها به نویسنده خارجی بیشتر است.

از نکات جالب توجه در پرفروش‌های روز‌های اخیر حضور دوباره و پرقدرت الیف شافاک در میان پرفروش‌هاست که پس از حضور کمرنگی که مدتی پیش داشت در بهمن بار دیگر کتاب «ملت عشق» پر تکرارترین اثر در پرفروش‌ها شد. فردریک بکمن، جوجو مویز و هاروکی موراکامی دیگر نویسنده‌های خارجی هستند که آثارشان در پرفروش‌ها پرتکرارترین است. از نویسندگان ایرانی هم رضا امیرخانی با تازه‌ترین اثرش با عنوان «ره ش» بیشترین سهم را در پرفروش‌ها دارد و پس از او کتاب ترجمه عادل فردوسی‌پور با عنوان «هنر شفاف اندیشیدن» قرار دارد.