آیا پوست مصنوعی زندگی قربانیان اسیدپاشی را متحول خواهد کرد؟

فرادید | بخش سوختگیِ بیمارستان محمد‌علی جناح در لاهورِ پاکستان برای درمان قربانیان اسیدپاشی، که عموما زن و بسیار آسیب‌پذیر هستند، باید از خارج پوست وارد کند که هر اینچ مربع آن حداقل ۹۰۰ دلار هزینه دارد.

اما مرکز سوختی و جراحی بازسازی در این بیمارستان یک نوع پوست مصنوعی تولید کرده که می‌تواند زندگی صد‌ها زن را که هر سال قربانی اسیدپاشی می‌شوند، متحول کند.

دکتر رئوف احمد، استادیار این مرکز، می‌گوید، این محصول از جایگزین تریپسین - نوعی آنزیم که برای کشت پوست مصنوعی استفاده می‌شود - به همراه سدیم کلراید، که بیشتر با اسم نمک شناخته می‌شود، به دست‌آمده است و بسیار ارزان‌تر و قابل دسترس‌تر از مواد دیگر است.

او می‌گوید هزینۀ این تکنیک نوآورانه برای تولید هر اینچ مربع پوست فقط ۵ دلار است.
پوست مصنوعیِ احمد در مراحل اولیه روی حیوانات، که به مدت ۶ ماه تحت نظارت بودند، آزمایش شد. نخستین آزمایش انسانی در اکتبر سال ۲۰۱۸ آغاز شد و تابستان امسال به پایان خواهد رسید.

واحد سوختگی بیمارستان جناح این پوست مصنوعی را روی ۵ مرد و ۸ زن که ۶ نفر از آن‌ها قربانی اسیدپاشی بودند، آزمایش کرده است. مابقی آن‌ها در اثر سوانح دیگر دچار سوختگی شده بودند.

بیماران از نظر آلودگی‌های باکتریایی معاینه شدند و بر طبق نتایجِ احمد، پوست بسیار عالی پاسخ داده و هیچ عوارضی گزارش نشده است.

پوست از دو منبع تأمین می‌شود: از ناحیۀ دیگری از بدن یا از جسد که هم کمیاب است و هم گران.
پوست پیوندی همچنین به سختی ذخیره می‌شود و فقط ۱۰ روز و در دمای ۴ درجۀ سلسیوس در گاز پانسمان نمکی قابل نگه‌داری است.

دوباره بخند

بنیادی با عنوان «دوباره بخند» که در لاهور مستقر است؛ تاکنون به صد‌ها قربانی اسیدپاشی در لاهور کمک کرده و هزینه بازسازی صورت آن‌ها را پرداخت کرده است.

برطبق گزارش مدیر برنامه‌های این بنیاد، عبدیه شاهین قدیری، هر قربانی در حدود ۳۰ تا ۴۰ جراحی و پیوند پوست باید انجام دهد تا آسیب‌ها درمان شود؛ که هر کدام رقمی در حدود ۶۰۰ دلار هزینه دارد. این بنیاد از نوآوری دکتر احمد در تولید پوست مصنوعی استقبال کرده است.

قدیری می‌گوید: «قربانیان اسیدپاسی از مناطق محروم هستند و هرگز قادر به پرداخت هزینه‌های جراحی‌ها نیستند. اغلب قربانیان نیز زن هستند که بسیار آسیب‌پذیرتر می‌شوند.»
نخستین دریافت‌کنندۀ پوست مصنوعی در بیمارستان جناج یک بیمار مرد بود که این پوست روی پیشانی او پیوند زده شد.

دکتر احمد می‌گوید در پوست این بیمار هیچ آلودگی یا عفونتی مشاهده نشده و جای زخم‌ها قابل مشاهده نیست. همۀ بیماران دریافت کننده پیوند بین ۸ تا ۱۰ روز بعد از عمل بهبود می‌یابند.

بخش سوختگی بیمارستان محمد‌علی جناح از مرکز بیولوژی مولکولی لاهور تاییدیه دریافت کرده است.

احمد و تیمش تنها گروه در پاکستان نیستند که به ساخت پوست مصنوعی اقدام کرده‌اند. دانشمندان پاکستانی در اسلام‌آباد یک ذرۀ نانو تولید کرده‌اند که پوست سوخته را بازسازی و ترمیم می‌کند.

این تیم آزمون‌های کلینیکی را با موفقیت پشت سر گذاشته و اکنون در انتظار سرمایه‌گذار هستند.
آن‌ها معتقدند علم می‌تواند از ۲۵۶۰۰۰ مرگ در سال که بر‌طبق آمار سازمان جهانی بهداشت ناشی از سوختگی - به دلیل آتش‌سوزی یا اسیدپاشی - است؛ پیشگیری کند. یک نوع پوست مصنوعی با تکنولوژی مشابه در آمریکا و هند تولید می‌شود.

فرانسیس گوئن، رئیس اجرایی خیریۀ تحقیقات پزشکیِ RAFT مستقر در انگلستان، می‌گوید «پوست جایگزین در مقابل مشکلات ایمونولوژیک مانند پس‌زدن عضو پیوندی، آسیب‌پذیر است. در حال حاضر پوست‌های جایگزینی وجود دارند که در مقابل پس‌زده‌شدن مصون هستند. اما، تکنولوژی پوست مصنوعی می‌تواند یک درمان انقلابی برای زخم‌هایی مثل اسیدپاشی باشد؛ که به صورت طبیعی درمان نمی‌شوند.»

او افزود، تکنولوژی پوست مصنوعی می‌تواند وابستگی به پیوند پوست از جسد را که بسیار کمیاب است، کمتر کند.
بنیاد خیریۀ او از توسعۀ یک تکنیک جدید به نام «اسکین ماتریکس» - که کمک می‌کند پوست خود را بدون نیاز به پوست پیوندی بازسازی و ترمیم کند - حمایت می‌کند.

دریافت پوست پیوندی از انسان نیازمند دورۀ طولانیِ بهبود بعد از عمل است و فرایندی بسیار دردناک است. اما استفاده از پوست مصنوعی که مستقیم روی زخم پیوند زده می‌شود و با پوست بیمار ادغام می‌شود، درد کمتری دارد و در نتیجه دوران بهبود آن نیز کوتاه‌تر است.

اسیدپاشی روشی ارزان و وحشیانه برای انتقام‌جویی از زنانی است که یا پیشنهاد ازدواج مردان را رد می‌کنند یا تصور می‌شود که راه خطا رفته‌اند.

جَف شاه، رئیس یک سازمان بین‌المللی حمایت از قربانیان اسیدپاشی می‌گوید: «۹۶ درصد از اسید‌سولفوریک به راحتی از مغازه‌های فروش ابزارآلات قابل دسترسی است. نیازی نیست افراد کارت شناسی ارائه کنند؛ اسید با پرداخت پول نقد خریداری می‌شود؛ بنابراین قابل دریابی نیست.»

چنانچه تکنیک احمد در تولید پوست مصنوعی در دسترس عموم قرار بگیرد، زندگی بسیاری از قربانیان متحول می‌شود. اما جاوید اکرم، رئیس بخش پزشکی بیمارستان لاهور می‌گوید: «زخم‌های روحی ناشی از این حملات نیز باید مورد توجه قرار گیرد.»

مهدی حسن، از کمیسیون حقوق بشر لاهور، می‌گوید، پلیس به قربانیان کمک نمی‌کند تا به طریقی جدی با اسیدپاشان برخورد کنند و دولت هم هرگز در این زمینه کارساز عمل نکرده است.

بر‌اساس آمار بنیاد پاکستانیِ نجات‌یافتگان از اسیدپاشی، ۲۲ قربانی در سال ۲۰۱۸ و ۳۷ قربانی در سال ۲۰۱۷ به‌طور رسمی گزارش شده است. اما این ارقام بسیار بالاتر است.

کمیسیون حقوق‌بشر پاکستان می‌گوید بیش از ۴۰۰ نفر هر سال قربانی اسید‌پاشی می‌شوند.

اسیدپاشی در جهان رو به افزایش است. بر‌اساس آمار‌های سازمان بین‌المللی نجات‌یافتگان از اسیدپاشی بیش از ۱۵۰۰ نفر در سال در سراسر جهان قربانی اسیدپاشی می‌شوند که ۸۰‌درصد از آن‌ها زنان هستند.

منبع: سی‌ان‌ان
مترجم فرادید: عاطفه رضوان‌نیا