چه کسی پول بلیط هواپیمای مسافران را پس نمی‌دهد؟
پس از گذشت ۹۵ روز از لغو پروازها، همچنان ۳۰ درصد مسافران بهای بلیط هواپیمای خود را دریافت نکرده اند و براساس گفته‌های آنان، راه‌های متعددی را برای دریافت طلب خود امتحان کرده اند، اما نتیجه نداده است. رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران در این باره گفته است که "هرروز با شکایت‌های مبنی بر عدم استرداد پول مسافران مواجه هستیم؛ برخی از مدیران آژانس‌های مسافرتی مدعی هستند که وجوه دریافتی را به هتل‌های خارجی و یا ایرلاین پرداخت کردند که ما به دلایل حقوقی امکان ورود به مساله و آگاهی از درستی و یا نادرستی آن را نداریم. این در حوزه اختیارات قوه قضاییه است. "
کد خبر :
۸۰۹۵۶
بازدید :
۵۵۸۴
فرادید | سه ماه از شیوع ویروس کرونا در ایران و جهان گذشته و در این مدت بسیاری از ایرلاین‌ها تعطیل وبرخی نیز کم کار شدند. از طرفی لغو مداوم پروازها موجب خسارت‌های مالی به ایرلاین‌ها شدو از سوی دیگر مسافرانی که بهای بلیط شان را پیش از شیوع کرونا پرداخت کرده بودند حالا حدود سه ماه است که منتظر عودت بهای بلیط خود هستند، اما اقدامی از سوی ایرلاین‌ها و دفاتر خدمات مسافرتی صورت نمی‌گیرد.
به گزارش فرادید، تاکنون رقم‌های متفاوتی از طلب مسافران عنوان شده است، اما رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران گفته است که ۴۰۰ میلیارد تومان طلب مسافران از ایرلاین‌های داخلی و خارجی باقی مانده است. البته ایرلاین‌های داخلی حدود یک‌هزار میلیارد تومان از مطالبات مسافران را تاکنون بازگردانده اند.
اما در حال حاضر در مورد باقیمانده طلب مسافران، شرکت‌های هواپیمایی با دادن مهلت تنفس به خود و یا برخی بهانه‌ها، در پس دادن هزینه کنسلی‌ها تعلل ایجاد کرده اند.
در این میان، برخی مسافران انصرافی هم از بدتعهدی آژانس‌های مسافرتی در پس دادن پول، شکایت داشتند، آژانس‌ها هم در واکنش به شکایت‌های مردمی، در نامه‌های مکرر به سازمان هواپیمایی و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، این تاخیر و بدتعهدی‌ها را گردن شرکت‌های هواپیمایی انداختند.
اما سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، هشتم اسفندماه در نامه‌ای به امضای سرپرست اداره کل نظارت بر خدمات این سازمان، خطاب به انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی نوشته بود که «با توجه به شیوع ویروس کرونا و لزوم حفظ سلامت جامعه، ضمن عطف به نامه شماره ۶۰۵۹۸ مورخ ۹۸/۱۲/۰۶ رییس سازمان هواپیمایی کشوری و نامه ۹۸۲۴۰۰/۳۹۴۱۳ مورخ ۹۸/۱۲/۰۶ معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، مبنی بر کنسلی تور‌ها و پرواز‌های مسافران بدون اخذ هزینه، برای جلوگیری از شکایات و تبعات بعدی آن، لطفا دستور فرمایید موضوع در اسرع وقت به دفاتر و شرکت‌های خدمات مسافرتی ابلاغ و بر فرایند اقدامات آن‌ها نظارت لازم معمول شود.»
رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران نیز در جواب گفت که "باتوجه به همکاری نکردن برخی از هتل‌ها حسب بخشنامه جامعه هتلداران ایران و همچنین برخی از ایرلاین‌ها، دفاتر قادر به بازپرداخت کل وجوه دریافتی نیستند و مزید اطلاع برخی از اقدامات صورت‌گرفته برای مسافران از قبیل: ویزا، اقامت در هتل‌های خارج از کشور با هزینه بلیت پروازها، قطار‌ها و اتوبوس‌های خریداری‌شده برای مسافران که مبدا و مقصد آن در خارج از ایران است و باتوجه به اینکه آن‌ها نیز تابع قوانین کشور‌های خود هستند، بخشی از مبالغ قابل استرداد نیست. "
در حال حاضر شرکت‌های هواپیمایی می‌گویند مبالغ را تسویه کرده‌اند، اما مشخص نیست این امر را در قبال آژانس‌ها انجام داده‌اند یا در قبال خرید‌های مستقیم، از سویی دفاتر نیز می‌گویند ایرلاین‌ها وجوه را پس نمی‌دهند، در این بین خیلی شفاف مسئله مطرح نشده که، بتوان اظهار نظر قطعی کرد، این پول نزد چه کسی است، از سویی برخی خطوط خارجی نیز اعلام کرده‌اند، پول بلیط را پس نمی‌دهند و مسافران به جای آن می‌توانند در تاریخ باز یک سفر انجام دهند، در این باره سازمان هواپیمایی باید قاطع برخورد کرده و از حقوق مسافران ایرانی در قبال ایرلاین‌های خارجی دفاع کند.
با این حال سازمان هواپیمایی، شرکت‌های هواپیمایی، دفاتر خدمات مسافرت هوایی و مراکز فروش الکترونیک را در این موضوع دخیل می‌داند. سخنگوی این سازمان در این رابطه گفته که سه طرف باید پول مسافران را بر اساس بخشنامه بازگردانند.
براساس گفته‌های کارشناسان، دفاتر هوایی و آژانس‌های مسافرتی در قرارداد‌هایی که با ایرلاین‌ها دارند، وجوه بلیط را در فاصله ۳۰ تا ۴۵ روزه تسویه می‌کنند، بخشی دیگر نیز به صورت مستقیم یا توسط خود شرکت‌های هواپیمایی فروخته می‌شود که پول آن مستقیم به حساب ایرلاین می‌رود، یا توسط چارتر کننده دریافت می‌شود که باز هم وجه بلیط به شرکت‌ها پرداخت می‌شود.
به گزارش فرادید، تاکنون رقم‌های متفاوتی از طلب مسافران عنوان شده است، اما رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران گفته است که ۴۰۰ میلیارد تومان طلب مسافران از ایرلاین‌های داخلی و خارجی باقی مانده است. البته ایرلاین‌های داخلی حدود یک‌هزار میلیارد تومان از مطالبات مسافران را تاکنون بازگردانده اند.
اما در حال حاضر در مورد باقیمانده طلب مسافران، شرکت‌های هواپیمایی با دادن مهلت تنفس به خود و یا برخی بهانه‌ها، در پس دادن هزینه کنسلی‌ها تعلل ایجاد کرده اند.
در این میان، برخی مسافران انصرافی هم از بدتعهدی آژانس‌های مسافرتی در پس دادن پول، شکایت داشتند، آژانس‌ها هم در واکنش به شکایت‌های مردمی، در نامه‌های مکرر به سازمان هواپیمایی و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، این تاخیر و بدتعهدی‌ها را گردن شرکت‌های هواپیمایی انداختند.
اما سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، هشتم اسفندماه در نامه‌ای به امضای سرپرست اداره کل نظارت بر خدمات این سازمان، خطاب به انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی نوشته بود که «با توجه به شیوع ویروس کرونا و لزوم حفظ سلامت جامعه، ضمن عطف به نامه شماره ۶۰۵۹۸ مورخ ۹۸/۱۲/۰۶ رییس سازمان هواپیمایی کشوری و نامه ۹۸۲۴۰۰/۳۹۴۱۳ مورخ ۹۸/۱۲/۰۶ معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، مبنی بر کنسلی تور‌ها و پرواز‌های مسافران بدون اخذ هزینه، برای جلوگیری از شکایات و تبعات بعدی آن، لطفا دستور فرمایید موضوع در اسرع وقت به دفاتر و شرکت‌های خدمات مسافرتی ابلاغ و بر فرایند اقدامات آن‌ها نظارت لازم معمول شود.»
رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران نیز در جواب گفت که "باتوجه به همکاری نکردن برخی از هتل‌ها حسب بخشنامه جامعه هتلداران ایران و همچنین برخی از ایرلاین‌ها، دفاتر قادر به بازپرداخت کل وجوه دریافتی نیستند و مزید اطلاع برخی از اقدامات صورت‌گرفته برای مسافران از قبیل: ویزا، اقامت در هتل‌های خارج از کشور با هزینه بلیت پروازها، قطار‌ها و اتوبوس‌های خریداری‌شده برای مسافران که مبدا و مقصد آن در خارج از ایران است و باتوجه به اینکه آن‌ها نیز تابع قوانین کشور‌های خود هستند، بخشی از مبالغ قابل استرداد نیست. "
در حال حاضر شرکت‌های هواپیمایی می‌گویند مبالغ را تسویه کرده‌اند، اما مشخص نیست این امر را در قبال آژانس‌ها انجام داده‌اند یا در قبال خرید‌های مستقیم، از سویی دفاتر نیز می‌گویند ایرلاین‌ها وجوه را پس نمی‌دهند، در این بین خیلی شفاف مسئله مطرح نشده که، بتوان اظهار نظر قطعی کرد، این پول نزد چه کسی است، از سویی برخی خطوط خارجی نیز اعلام کرده‌اند، پول بلیط را پس نمی‌دهند و مسافران به جای آن می‌توانند در تاریخ باز یک سفر انجام دهند، در این باره سازمان هواپیمایی باید قاطع برخورد کرده و از حقوق مسافران ایرانی در قبال ایرلاین‌های خارجی دفاع کند.
با این حال سازمان هواپیمایی، شرکت‌های هواپیمایی، دفاتر خدمات مسافرت هوایی و مراکز فروش الکترونیک را در این موضوع دخیل می‌داند. سخنگوی این سازمان در این رابطه گفته که سه طرف باید پول مسافران را بر اساس بخشنامه بازگردانند.
براساس گفته‌های کارشناسان، دفاتر هوایی و آژانس‌های مسافرتی در قرارداد‌هایی که با ایرلاین‌ها دارند، وجوه بلیط را در فاصله ۳۰ تا ۴۵ روزه تسویه می‌کنند، بخشی دیگر نیز به صورت مستقیم یا توسط خود شرکت‌های هواپیمایی فروخته می‌شود که پول آن مستقیم به حساب ایرلاین می‌رود، یا توسط چارتر کننده دریافت می‌شود که باز هم وجه بلیط به شرکت‌ها پرداخت می‌شود.
اعتراض مسافران به کجا رسید؟
با این حال پس از گذشت ۹۵ روز از لغو پروازها، همچنان ۳۰ درصد مسافران بهای بلیط هواپیمای خود را دریافت نکرده اند و براساس گفته‌های آنان، راه‌های متعددی را برای دریافت طلب خود امتحان کرده اند، اما نتیجه نداده است.
رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران در این باره گفته است که "هرروز با شکایت‌های مبنی بر عدم استرداد پول مسافران مواجه هستیم؛ برخی از مدیران آژانس‌های مسافرتی مدعی هستند که وجوه دریافتی را به هتل‌های خارجی و یا ایرلاین پرداخت کردند که ما به دلایل حقوقی امکان ورود به مساله و آگاهی از درستی و یا نادرستی آن را نداریم. این در حوزه اختیارات قوه قضاییه است. "
او افزود: همچنان بسیاری از مردم نتوانسته اند مطالباتشان را پس بگیرند و سیستم حقوقی باید به کمک بیاید. به جای آن‌که متولیان، ناظران و مسئولان از آژانس‌ها و شرکت‌های هواپیمایی بخواهند بدهی مردم را بدهند و نسبت به بدتعهدی‌ها معترض شوند، ما در بخش خصوصی از آن‌ها می‌خواهیم به این قضیه وارد شوند و پیگیر تسویه‌حساب بدهکارانِ مردم باشند.
رفیعی گفته است که بیشتر این بدهی‌ها به شرکت‌های هواپیمایی و بویژه چند شرکت بزرگ داخلی مربوط می‌شود.
مسافران معتقدند که شرکت‌ها موظف به پرداخت پول مردم هستند و سازمان هواپیمایی کشوری نیز در این باره باید به وظایف نظارتی خود عمل کند.
رییس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران در این باره گفته است که "هرروز با شکایت‌های مبنی بر عدم استرداد پول مسافران مواجه هستیم؛ برخی از مدیران آژانس‌های مسافرتی مدعی هستند که وجوه دریافتی را به هتل‌های خارجی و یا ایرلاین پرداخت کردند که ما به دلایل حقوقی امکان ورود به مساله و آگاهی از درستی و یا نادرستی آن را نداریم. این در حوزه اختیارات قوه قضاییه است. "
او افزود: همچنان بسیاری از مردم نتوانسته اند مطالباتشان را پس بگیرند و سیستم حقوقی باید به کمک بیاید. به جای آن‌که متولیان، ناظران و مسئولان از آژانس‌ها و شرکت‌های هواپیمایی بخواهند بدهی مردم را بدهند و نسبت به بدتعهدی‌ها معترض شوند، ما در بخش خصوصی از آن‌ها می‌خواهیم به این قضیه وارد شوند و پیگیر تسویه‌حساب بدهکارانِ مردم باشند.
رفیعی گفته است که بیشتر این بدهی‌ها به شرکت‌های هواپیمایی و بویژه چند شرکت بزرگ داخلی مربوط می‌شود.
مسافران معتقدند که شرکت‌ها موظف به پرداخت پول مردم هستند و سازمان هواپیمایی کشوری نیز در این باره باید به وظایف نظارتی خود عمل کند.
چالش بزرگ مسافران ایرانی با ایرلاین‌های خارجی
با وجود اینکه بخش بزرگی از مطالبات مسافران مربوط به ایرلاین‌های خارجی است، اما آن‌ها هم انگار قصد عودت پول بلیط مسافران ایرانی را ندارند و برخی از این ایرلاین‌ها بعضاً پیشنهاد‌های عجیب و غریبی به مسافران ایرانی می‌دهند.
مثلا، خطوط هوایی قطر در اقدامی عجیب به مسافران ایرانی که پرواز‌های آن‌ها کنسل شده، اعلام کرده که "یا تاریخ پرواز را تغییر دهید یا از فری‌شاپ این پرواز به میزان قیمت بلیت فروخته شده عطر و ادکلن بخرید. "
برخی ایرلاین‌های خارجی نظیر لوفت‌هانزا از مسافران طلبکار خود خواسته‌اند تاریخ بلیت را تغییر دهند و از بلیت فروخته شده استفاده کنند. هواپیمایی ایرعربیا هم گفته است به مسافران خود اعتبار پرواز مجدد می‌دهد.
یکی از پرواز‌های کنسل شده اسفند پارسال، پرواز تهران-شارجه-بنگلور خط هوایی ایرعربیا است. ایرعربیا در اطلاعیه ششم اسفندماه ۹۸ اعلام کرده بود که تمامی پرواز‌های هواپیمایی ایرعربیا تا اطلاع ثانوی کنسل است و درصورت درخواست، مبلغ کامل بلیت کنسل شده به آژانس صادرکننده بازگردانده می‌شود.
اما مسافران این پرواز در تماس با نماینده یک شرکت خدمات گردشگری جواب‌های عجیبی گرفته اند. نماینده این شرکت خدمات گردشگری در پاسخ به مسافران گفته است که "ایرعربیا هیچ وجهی بابت بلیت کنسل شده پرداخت نمی‌کند و معادل هزینه بلیت در حساب آژانس می‌ماند و مسافر می‌تواند تا یک‌سال از این اعتبار استفاده کند.» جز این راهی وجود ندارد و کارشناس آژانس صادرکننده در نهایت با عصبانیت می‌گوید: اگر اعتراضی داری برو دفتر شارجه! "
نماینده ایرانی یکی از شرکت‌های هواپیمایی خارجی در ایران، هم گفته است که "برخی هزینه را از جیب خودشان می‌دهند. ما نمی‌دهیم. منتظریم تا مشکل را از راه دیگری حل کنیم. "
البته رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران گفته استک که، "ایرلاین‌های خارجی بخشنامه کرده‌اند که ۲ماه بعد از نخستین پرواز بهای بلیت‌ها را می‌دهند، اما این خلاف است. پول ایرلاین خارجی در حساب ایران است و با آن سرمایه‌گذاری می‌کند و سود می‌گیرد، اما نماینده‌های آن‌ها در داخل از حقوق مردم خودشان دفاع نمی‌کنند. اگر آژانس‌های هواپیمایی ادعایی غیر از این دارند اسناد و مدارک بیاورند، اگر نیاورند، یعنی دروغ گفته‌اند.
مثلا، خطوط هوایی قطر در اقدامی عجیب به مسافران ایرانی که پرواز‌های آن‌ها کنسل شده، اعلام کرده که "یا تاریخ پرواز را تغییر دهید یا از فری‌شاپ این پرواز به میزان قیمت بلیت فروخته شده عطر و ادکلن بخرید. "
برخی ایرلاین‌های خارجی نظیر لوفت‌هانزا از مسافران طلبکار خود خواسته‌اند تاریخ بلیت را تغییر دهند و از بلیت فروخته شده استفاده کنند. هواپیمایی ایرعربیا هم گفته است به مسافران خود اعتبار پرواز مجدد می‌دهد.
یکی از پرواز‌های کنسل شده اسفند پارسال، پرواز تهران-شارجه-بنگلور خط هوایی ایرعربیا است. ایرعربیا در اطلاعیه ششم اسفندماه ۹۸ اعلام کرده بود که تمامی پرواز‌های هواپیمایی ایرعربیا تا اطلاع ثانوی کنسل است و درصورت درخواست، مبلغ کامل بلیت کنسل شده به آژانس صادرکننده بازگردانده می‌شود.
اما مسافران این پرواز در تماس با نماینده یک شرکت خدمات گردشگری جواب‌های عجیبی گرفته اند. نماینده این شرکت خدمات گردشگری در پاسخ به مسافران گفته است که "ایرعربیا هیچ وجهی بابت بلیت کنسل شده پرداخت نمی‌کند و معادل هزینه بلیت در حساب آژانس می‌ماند و مسافر می‌تواند تا یک‌سال از این اعتبار استفاده کند.» جز این راهی وجود ندارد و کارشناس آژانس صادرکننده در نهایت با عصبانیت می‌گوید: اگر اعتراضی داری برو دفتر شارجه! "
نماینده ایرانی یکی از شرکت‌های هواپیمایی خارجی در ایران، هم گفته است که "برخی هزینه را از جیب خودشان می‌دهند. ما نمی‌دهیم. منتظریم تا مشکل را از راه دیگری حل کنیم. "
البته رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران گفته استک که، "ایرلاین‌های خارجی بخشنامه کرده‌اند که ۲ماه بعد از نخستین پرواز بهای بلیت‌ها را می‌دهند، اما این خلاف است. پول ایرلاین خارجی در حساب ایران است و با آن سرمایه‌گذاری می‌کند و سود می‌گیرد، اما نماینده‌های آن‌ها در داخل از حقوق مردم خودشان دفاع نمی‌کنند. اگر آژانس‌های هواپیمایی ادعایی غیر از این دارند اسناد و مدارک بیاورند، اگر نیاورند، یعنی دروغ گفته‌اند.
با این حال نهاد‌های نظارتی باید وارد موضوع شوند، چرا که براساس برخی آمارها ۱۰۰ تا ۲۰۰ هزار نفر درگیر دریافت هزینه بلیت و رزرو هتل هستند و مردم نمی‌توانند شخصا پیگیر بازگشت پول خود باشند. در نهایت باید منتظر نشست و دید که آیا نهاد‌های نظارتی به این مسئله ورود می‌کنند یا خیر.
۰
