چرا نمیتوانیم تمرکزمان را بالا ببریم؟ / راههای افزایش تمرکز
یکی از متداولترین عوامل عدم تمرکز، نوع تغذیه است. شاید جالب باشد که بدانید مغز برای اینکه تنها از ۲٪ ظرفیت خود استفاده کند. بیشتر از ۲۰٪ از انرژی بدن را دریافت میکند. حالا به این فکر کنید که شما چند کار ساده در طول روز انجام میدهید؟ بابت آن چقدر از انرژی شما صرف میشود؟ اگر انرژی کافی به بدنتان نرسانده باشد، خیلی زود احساس خستگی و بیحوصلگی خواهید داشت.
به همین دلیل است که بسیاری از ما با اینکه میدانیم دقیقا به چه هدفی میخواهیم برسیم، اما به دلیل عدم تمرکز کافی و توجه به مسائل بیاهمیت آنقدر مسیر رسیدن به هدفمان طولانی میشود که دیگر آن را فراموش میکنیم. حقیقت این است که هدف، بخشی از وجود ماست و با کنار گذاشتن آن، انگار بخشی از خودمان را کنار میگذاریم و شاید به همین خاطر است که هرکاری میکنیم از خودمان احساس رضایت نداریم.
یکی از متداولترین عوامل عدم تمرکز، نوع تغذیه است. شاید جالب باشد که بدانید مغز برای اینکه تنها از ۲٪ ظرفیت خود استفاده کند. بیشتر از ۲۰٪ از انرژی بدن را دریافت میکند. حالا به این فکر کنید که شما چند کار ساده در طول روز انجام میدهید؟ بابت آن چقدر از انرژی شما صرف میشود؟ اگر انرژی کافی به بدنتان نرسانده باشد، خیلی زود احساس خستگی و بیحوصلگی خواهید داشت.
خیلی از کسانی که به من مراجعه میکنند یک عبارت را خیلی به کار میبرند: «انگار اصلا نمیتوانم تمرکز کنم». آنها آرزوهایی در سر دارند و میخواهند به موفقیت دست یابند. اما هنگامی که نوبت به عمل میرسد با موانعی مانند مسائل خانوادگی، وضع سلامت، بچهها و از این قبیل مشکلات روبرو میشوند.
آنها نتوانستهاند از رویکردهای رایج تمرکزیابی طرفی ببندند. آنها از تقویم و جدول زمانبندی و یادآورها استفاده کردهاند، اما هیچ کدام از اینها کاری برایشان انجام نداده است. شاید شما هم به این مشکل مبتلا باشید. شاید به خاطر اینکه تمرکز ندارید رؤیاهای کاری و شخصیتان روی طاقچهی ذهنتان خاک میخورند؛ و شاید در صدد این بر آمدهاید که این رؤیاها را رها کنید.
اما دست نگه دارید. رؤیاهای شما بخشی از هویت شما هستند و شما بدون آنها هیچ هستید. یادتان باشد که در این میان فقط به تمرکز نیاز دارید. تمرکز دارای جوانب فیزیکی، ذهنی و عاطفی است. شما باید رویکرد کلنگری را پیدا کنید که علت اصلی عدم تمرکزتان را کشف کند. این علت اصلی، اگر وجود داشته باشد، به ندرت به ارادهی شما ربط پیدا میکند. از امروز میتوانید اقداماتی انجام دهید که قدرت تمرکز و توانایی ذهنیتان را برای انجام کار، بالا میبرند. دوست دارید جنبههای عدم تمرکز را بهتر بشناسید؟ با ما همراه باشید.
جنبهی فیزیکی
با اینکه مغز تنها ۲ درصد از وزن بدن را تشکیل میدهد اما ۲۰ درصدِ انرژی بدن را مصرف میکند که مقدار زیادی است. و اگر شما انرژی کمی داشته باشید مغزتان اولین اندامی است که متوجه این کمبود انرژی میشود؛ در نتیجه شما احساس خستگی، گیجی و بیحوصلگی خواهید کرد.
اینکه چرا بدن شما انرژی کافی تولید نمیکند،میتواند علل مختلفی داشته باشد.
اختلال گوارشی
در زیر به اقدامات سادهای اشاره میشود که میتوانید برای تقویت جذب معده و تمرکزتان از آنها استفاده کنید:
- آب زیاد بنوشید. ۹۰ درصد اسید معده را آب تشکیل داده است. به اندازهی نصف وزنتان آب بنوشید و ترجیحا این میزان را به شکل جرعههای اندک در طول روز مصرف کنید.
- اسید معدهی خود را با نوشیدن سرکهی سیب قبل از غذا افزایش دهید. برای افزایش اسید معده دو قاشق غذاخوری آب بنوشید تا به تجزیهی غذا در معده کمک کنید.
- پروبیوتیک مصرف کنید. بنا به گفتهی دیوید پرلموتر، نویسندهی کتاب "سازندهی مغز"، پروبیوتیکها نقشی کلیدی در جذب مواد غذایی و فعالیت مغز ایفا میکنند. او توصیه میکند که از مکملهایی حاوی زنجیرههایی از باکتریهای مفید استفاده شود.
آب
آب در تبدیل چربی به انرژی، روان کردن مفصلها و دفع مواد زائد از بدن نقشی کلیدی ایفا میکند. اما برآورد میشود که بیش از ۶۰ درصد مردم آمریکا از کمبود آب بدن مزمن رنج میبرند. در زیر به پنج اقدام برای تأمین آب بدن اشاره میکنیم:
- آب گرم را همراه با لیمو بنوشید. آب گرم مویرگهای معده و رودهها را منبسط و آرام میکند و آنها را برای جذب غذا آماده میسازد. لیمو هم الکترولیتها و مواد معدنی را که از تأمین آب بدن پشتیبانی میکنند فراهم میکند.
- غذاهای حاوی آب را بیشتر مصرف کنید؛ سیب، ماست، هندوانه، طالبی و سبزیجات.
- بیشتر شیر بنوشید. محققان، طی تحقیقی که در سال ۲۰۱۱ در دانشگاه مکمستر انجام دادند، به این نتیجه رسیدند که شیر در تأمین آب بدن نسبت به خود آب عملکرد مؤثرتری دارد. ترکیب چربی، نمک و شکر آب بیشتری را به سلولها میرساند.
- نمک بیشتر مصرف کنید. سدیوم الکترولیتی است که ما طی استرس از دست میدهیم و اگر مقدار زیادی از دست بدهیم توانایی بدنمان برای نگه داشتن آب از دست خواهد رفت. نمکهای دریایی که کمتر فرآوری شدهاند را امتحان کنید.
- از کپسول الکترولیت استفاده کنید. ما با تعریق الکترولیت از دست میدهیم. یکی از محبوبترین الکترولیتها در بین ورزشکاران Nuun است که سدیوم، کلسیوم و منیزیوم را به نسبتی که طی ورزش از دست میدهیم برایمان فراهم میکند.
ویتامین B
میتوانید با یک مکمل، تمامی طیفهای ویتامین B. را تأمین کنید. یا میتوانید با خوردن تخم مرغ، اسفناج و گوشت بدون چربی این ویتامین را برای بدن خود تأمین نمایید.
جنبهی ذهنی
اولین گام در افزایش تمرکز ذهنی از بین بردن عوامل پرتکنندهی حواس است. برخی از آنها مانند خانواده و بچهها غیر قابل کنترل هستند. اما همه چیز را میتوان کنترل کرد؛ و هرچه بیشتر آنها را کنترل کنید، تمرکزتان بیشتر خواهد بود.
عوامل پرتکنندهی حواس
در زیر به عواملی اشاره میشود که فورا میتوانید آنها را از بین ببرید :
- شبکههای اجتماعی
- وبگردی بیهدف
- پیامک دادن
- چک کردن ایمیل به صورت وسواسی
- تلویزیون
- روابط به بن بست رسیده (اعم از رمانتیک یا غیر رمانتیک )
اما از بین بردن این عوامل در حرف آسان و در عمل مشکل است. شما باید خود را مسئول بدانید یا در غیر این صورت یک مربی تعلیم دهندهی مسئولیتپذیری برای خود پیدا کنید.
عوامل سازندهی تمرکز
- مراقبه
- ثبت وقایع روزانه
- ورزش مداوم
- مطالعه
- یادداشتبرداری در مورد چیزهای مورد علاقه
- تفریح هر از چند گاه
- مقید بودن به جدول زمانبندی
عوامل عاطفی
مثلا یکی از مراجعان من، کیم، را در نظر بگیرید. او داشت برای دوام آوردن در کار و رابطهاش مبارزه میکرد. اما با اینکه همهی موانع عدم تمرکز او را از بین بردیم و او به پیشرفتهای تغذیهای و ذهنی هم دست یافت، اما باز هم نمیتوانست تمرکز کافی را برای پیشرفت خود کسب کند.
او در اولین جلسهای که با من داشت یکی از اهداف خود را «رسیدن به شفافیت در مورد کاری که میخواهد با ازدواج خود بکند» ذکر کرده بود.
او ۱۰ سال بود درگیر ازدواجی ناموفق بود؛ و هرچه که مواجهه با مشکل را به تعویق میانداخت، بیشتر ناتوان میشد. این ترس و اندوه به سایر حوزههای زندگی او، نظیر برنامهی ورزشی و کارش زبانه کشید. او به لحاظ عاطفی نمیتوانست تمرکز کند؛ بنابراین پس از دومین جلسه و زمانی که نتوانسته بود به هیچ پیشرفتی دست یابد به او گفتم که اگر میخواهد جلسات بعدی را ادامه دهیم باید در مورد ازدواج خود تصمیم بگیرد. من به او توصیه کردم تا در اولین فرصت پس از اتمام جلسه با یک مشاور ازدواج تماس بگیرد و با او قرار بگذارد.
برای کیم، این حس که باید تصمیمگیری را به بعد از مواجه شدن با ازدواج ده سالهاش موکول کند، ترسناکترین حس در جهان بود؛ و وقتی که با تماس با مشاور، دیوار عاطفی خود را خراب کرد، تمرکز خود را هم بازیافت. هفتهی بعد پربارترین هفتهی عمر کیم بود؛ بنابراین اگر میخواهید بر اقدامات کوچکی که به موفقیت ختم میشوند تمرکز کنید باید خود را از هر مانع عاطفی که سر راهتان است خلاص کنید. بهترین راه برای انجام این کار این است که این مشکل - مانند رابطهای غلط و تلخ یا ترس - را بپذیرید و راهحلی برای آن پیدا کنید.
گاهی اوقات مشکلات ما در ظاهر آنقدر بزرگ و بد مینمایند که ما از برداشتن قدم برای حل آنها واهمه داریم. اما باید این کار را بکنیم؛ و برای برخی، مانند کیم، تمرکز عاطفی به سادگی یک تماس تلفنی است.