جنجال ادامه دار غرامت هواپیمای اوکراینی؛ ماجرا چیست؟
با اظهار نظر رئیس کل بانک مرکزی درباره پرداخت غرامت از سوی شرکتهای بیمهای اروپایی، معاون وزیر امور خارجه اوکراین نیز به این موضع گیری سلیمانی واکنش نشان داده و در صفحه فیس بوک خود نوشته است: " در واقع این هواپیمای سازمان بین المللی هواپیمایی اوکراین در یکی از شرکتهای اروپایی بیمه شده بود که این شرکت نیز از جانب خود، حوادث و خطراتش را توسط بیمه کنندگان دیگر بیمه کرده بود. متعاقبا ایران موظف خواهد بود غرامت خسارات را حتی به طور غیر مستقیم از طریق شرکتهای بیمهای مرتبط پرداخت کند، اما مسئله همچنان پیرامون همین غرامتها مطرح است. "
کد خبر :
۸۳۴۴۵
بازدید :
۶۱۵۰
فرادید | هفته گذشته بود که محمد جوادظریف در گفتگوی تلفنی با وزیر امور خارجه اوکراین اعلام کرد که ایران آمادگی لازم برای پرداخت غرامت به خانواده و بستگان قربانیان حادثه سقوط پرواز ۷۵۲ تهران-کیف را دارد. اما حالا با گذشت ۶ روز از این گفتگو رئیس کل بیمه مرکزی اعلام کرده که شرکتهای بیمه ای اروپایی باید غرامت هواپیمای اوکراینی را بپردازند. این اظهارنظر سلیمانی واکنش متعددی را به دنبال داشته است.
به گزارش فرادید، "غلامرضا سلیمانی" رئیس کل بیمه مرکزی، بیستم مرداد، در یک نشست خبری، گفت که "هواپیمای اوکراینی از سوی شرکتهای بیمهای اروپایی در اوکراین تحت پوشش قرار گرفته و تحت پوشش شرکتهای ایرانی نیست. "
او گفته که خسارت این هواپیما باید از سوی شرکتهای بیمهای که تحت پوشش هستند پرداخت شود.
البته این درحالی است که پیش از موضع گیری رئیس کل بیمه مرکزی، معاون او در اظهاراتی متفاوت گفته بود که با توافق دولتهای ایران و اوکراین، خسارت هواپیما توسط ایران پرداخت خواهد شد.
غلامعلی جهانگیری، معاون بیمه مرکزی ایران، خسارت ناشی از سقوط هواپیمای اوکراینی را بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار برآورد کرد و گفت که با توافق دولتهای دو کشور از سوی دولت ایران پرداخت میشود.
بر اساس توضیحات او، ایران پیشبینی میکند که حدود ۲۴ میلیون دلار خسارت برای مسافر، خدمه و بار باشد و ۷۰ میلیون دلار هم خسارت بدنه خواهد بود که در مجموع رقمی بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار میزان خسارت برآورد شده است.
در مقابل اظهارات متناقض مسئولان بیمه مرکزی کشور، سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه، اخیراً گفته بود که " جمهوری اسلامی ایران پذیرفته که غرامت هواپیما را پرداخت کند، اما انجام این امر زمانبر و از نظر فنی و حقوقی دارای ابعاد مختلف است. "
محمدرضا بهاورند، دیپلمات ارشد وزارت امور خارجه و عضو تیم مذاکره کننده با اوکراین، ۱۵ مرداددر مورد میزان غرامت گفته است که "مبنای غرامت باید مشخص شود. ما به همکاران اوکراینی گفتهایم مبنای ما اسناد بینالمللی است که عضو آن هستیم و نسبت به آن تعهد داریم. "
او در عین حال تأکید کرد که ایران تلاش میکند در صورت امکان از عرف بینالمللی در این موضوع خیلی فاصله نگرفته و دور از تجربه سایر کشورها در اتفاقات مشابه نباشد.
بوئینگ ۷۳۷ شرکت هواپیمایی اوکراین در نخستین ساعات بامداد ۱۸ دی ماه ۱۳۹۸، دقایقی پس از برخاستن از فرودگاه امام خمینی تهران هدف دو موشک قرار گرفت و سقوط کرد و همه ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند. پرواز تهران-کییف علاوه بر شهروندان عمدتا ایرانی حامل ۵۷ کانادایی، ۱۱ اوکراینی، ۱۷ سوئدی، ۴ افغانستانی و ۴ بریتانیایی بود.
به گزارش فرادید، "غلامرضا سلیمانی" رئیس کل بیمه مرکزی، بیستم مرداد، در یک نشست خبری، گفت که "هواپیمای اوکراینی از سوی شرکتهای بیمهای اروپایی در اوکراین تحت پوشش قرار گرفته و تحت پوشش شرکتهای ایرانی نیست. "
او گفته که خسارت این هواپیما باید از سوی شرکتهای بیمهای که تحت پوشش هستند پرداخت شود.
البته این درحالی است که پیش از موضع گیری رئیس کل بیمه مرکزی، معاون او در اظهاراتی متفاوت گفته بود که با توافق دولتهای ایران و اوکراین، خسارت هواپیما توسط ایران پرداخت خواهد شد.
غلامعلی جهانگیری، معاون بیمه مرکزی ایران، خسارت ناشی از سقوط هواپیمای اوکراینی را بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار برآورد کرد و گفت که با توافق دولتهای دو کشور از سوی دولت ایران پرداخت میشود.
بر اساس توضیحات او، ایران پیشبینی میکند که حدود ۲۴ میلیون دلار خسارت برای مسافر، خدمه و بار باشد و ۷۰ میلیون دلار هم خسارت بدنه خواهد بود که در مجموع رقمی بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون دلار میزان خسارت برآورد شده است.
در مقابل اظهارات متناقض مسئولان بیمه مرکزی کشور، سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه، اخیراً گفته بود که " جمهوری اسلامی ایران پذیرفته که غرامت هواپیما را پرداخت کند، اما انجام این امر زمانبر و از نظر فنی و حقوقی دارای ابعاد مختلف است. "
محمدرضا بهاورند، دیپلمات ارشد وزارت امور خارجه و عضو تیم مذاکره کننده با اوکراین، ۱۵ مرداددر مورد میزان غرامت گفته است که "مبنای غرامت باید مشخص شود. ما به همکاران اوکراینی گفتهایم مبنای ما اسناد بینالمللی است که عضو آن هستیم و نسبت به آن تعهد داریم. "
او در عین حال تأکید کرد که ایران تلاش میکند در صورت امکان از عرف بینالمللی در این موضوع خیلی فاصله نگرفته و دور از تجربه سایر کشورها در اتفاقات مشابه نباشد.
بوئینگ ۷۳۷ شرکت هواپیمایی اوکراین در نخستین ساعات بامداد ۱۸ دی ماه ۱۳۹۸، دقایقی پس از برخاستن از فرودگاه امام خمینی تهران هدف دو موشک قرار گرفت و سقوط کرد و همه ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند. پرواز تهران-کییف علاوه بر شهروندان عمدتا ایرانی حامل ۵۷ کانادایی، ۱۱ اوکراینی، ۱۷ سوئدی، ۴ افغانستانی و ۴ بریتانیایی بود.
موضع طرف اوکراینی چیست؟
دولت اوکراین از همان روزهای ابتدایی حادثه از ایران خواسته بود تا بیشترین بها را به عنوان غرامت پرداخت کند. زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین چند روز پس از حادثه گفته بود که "تا آنجا که به طرف ایرانی برمیگردد، آنها بلافاصله به ما پیشنهاد پرداخت ۸۰ هزار دلار غرامت بابت هر قربانی را دادند...، اما این رقم بسیار ناچیز است. "
او تاکید کرده بود که "دولت اوکراین با اعمال فشار بیشتر بر آن است تا مبلغ بیشتری به عنوان غرامت از سوی ایران پرداخت شود. "
حالا با اظهار نظر رئیس کل بانک مرکزی درباره پرداخت غرامت از سوی شرکتهای بیمهای اروپایی، معاون وزیر امور خارجه اوکراین به این موضع گیری سلیمانی واکنش نشان داده و در صفحه فیس بوک خود نوشته است: " در واقع این هواپیمای سازمان بین المللی هواپیمایی اوکراین در یکی از شرکتهای اروپایی بیمه شده بود که این شرکت نیز از جانب خود، حوادث و خطراتش را توسط بیمه کنندگان دیگر بیمه کرده بود. متعاقبا ایران موظف خواهد بود غرامت خسارات را حتی به طور غیر مستقیم از طریق شرکتهای بیمهای مرتبط پرداخت کند، اما مسئله همچنان پیرامون همین غرامتها مطرح است. "
یون ینین همچنین گفته که " در مذاکرات دوجانبه اخیر میان ایران و اوکراین، ایران آمادگی اش را برای پرداخت خسارت از جمله به سازمان بینالمللی هوایی که نمایندگان آن در این مذاکرات از طرف اوکراین حضور داشتند، اعلام کرد. کییف و تهران توافق کردند که در دور بعدی مذاکرات درباره این موضوع نیز گفتگو کنند. "
او تاکید کرده بود که "دولت اوکراین با اعمال فشار بیشتر بر آن است تا مبلغ بیشتری به عنوان غرامت از سوی ایران پرداخت شود. "
حالا با اظهار نظر رئیس کل بانک مرکزی درباره پرداخت غرامت از سوی شرکتهای بیمهای اروپایی، معاون وزیر امور خارجه اوکراین به این موضع گیری سلیمانی واکنش نشان داده و در صفحه فیس بوک خود نوشته است: " در واقع این هواپیمای سازمان بین المللی هواپیمایی اوکراین در یکی از شرکتهای اروپایی بیمه شده بود که این شرکت نیز از جانب خود، حوادث و خطراتش را توسط بیمه کنندگان دیگر بیمه کرده بود. متعاقبا ایران موظف خواهد بود غرامت خسارات را حتی به طور غیر مستقیم از طریق شرکتهای بیمهای مرتبط پرداخت کند، اما مسئله همچنان پیرامون همین غرامتها مطرح است. "
یون ینین همچنین گفته که " در مذاکرات دوجانبه اخیر میان ایران و اوکراین، ایران آمادگی اش را برای پرداخت خسارت از جمله به سازمان بینالمللی هوایی که نمایندگان آن در این مذاکرات از طرف اوکراین حضور داشتند، اعلام کرد. کییف و تهران توافق کردند که در دور بعدی مذاکرات درباره این موضوع نیز گفتگو کنند. "
قوانین بین المللی چه میگویند؟
بر اساس قواعد بینالمللی وضع شده در سازمان جهانی هوانوردی (ایکائو)، زمانی که یک هواپیمای مسافربری بنا به علتی سقوط میکند، مسوولیت بررسی حادثه، استخراج اطلاعات جعبه سیاه هواپیما، ارایه گزارش مقدماتی و نهایی درباره سقوط بر عهده نماد حاکمیتی کشوری است که در آن سقوط رخ داده است.
اما پس از اینکه ستاد کل نیروهای مسلح مسئولیت خطای انسانی رابرعهده گرفت، فرآیند بررسی این سانحه وارد فاز جدیدی خواهد شد. فرآیند بررسی این سانحه وارد فاز جدیدی شد.
در صورتی که سقوط هواپیمای یک ایرلاین به دلیل نقص فنی، اشتباهات انسانی یا هر فرآیندی که مربوط به وظایف شرکت هواپیمایی باشد، اتفاق افتاده و نتایج بررسیها این موضوع را ثابت کند، بر اساس تعهدات موجود، این شرکت هواپیمایی است که موظف به پرداخت غرامت به بازماندگان مسافران خود خواهد بود.
چگونگی محاسبه این غرامت از یک سو منوط به تعهداتی است که شرکت هواپیمایی مربوطه آنها را به مسافران خود داده و از سوی دیگر مربوط به کنوانسیون بینالمللی است که کشور مبدا این ایرلاین عضویت در آنها را پذیرفته است.
پیش از هر چیز آنچه نحوه محاسبه غرامت را نهایی میکند، بررسی دقیق ابعاد حادثه و جمعبندی هیات کارشناسی بررسیکننده این اتفاق خواهد بود. پس از حوادث سقوط، ابتدا گروههای تجسس تلاش میکنند، جعبه سیاه هواپیمای سقوط کرده را پیدا کنند و سپس بر اساس اطلاعات اتخاذ شده از آن و در کنار هم قرار دادن تحلیلهای موجود علت نهایی حادثه را مشخص کنند.
در مسیر بررسی این حوادث، به منظور اثبات بیطرفی هیات بررسیکننده از یک سو و حضور تمام کشورهای ذینفع در این فرآیند، کشور مسوول بررسی بر اساس کنوانسیون شیکاگو موظف است نماینده کشوری که ایرلاین مربوطه در آن ثبت شده را وارد فرآیند بررسی کند و در کنار آن دعوت از نمایندگان کشور سازنده هواپیما و کشورهایی که اتباع آنها در سقوط حضور داشتهاند در بسیاری از فرآیندهای بررسی حادثه اتفاق میافتد.
در شرایطی که ایران اعلام کرده بود مقدمات صدور ویزا برای هیاتهای اوکراینی و کانادایی را فراهم کرده، اما تغییر گمانهها درباره علت سقوط هواپیما باعث شد روال کار تغییر کند.
اما پس از اینکه ستاد کل نیروهای مسلح مسئولیت خطای انسانی رابرعهده گرفت، فرآیند بررسی این سانحه وارد فاز جدیدی خواهد شد. فرآیند بررسی این سانحه وارد فاز جدیدی شد.
در صورتی که سقوط هواپیمای یک ایرلاین به دلیل نقص فنی، اشتباهات انسانی یا هر فرآیندی که مربوط به وظایف شرکت هواپیمایی باشد، اتفاق افتاده و نتایج بررسیها این موضوع را ثابت کند، بر اساس تعهدات موجود، این شرکت هواپیمایی است که موظف به پرداخت غرامت به بازماندگان مسافران خود خواهد بود.
چگونگی محاسبه این غرامت از یک سو منوط به تعهداتی است که شرکت هواپیمایی مربوطه آنها را به مسافران خود داده و از سوی دیگر مربوط به کنوانسیون بینالمللی است که کشور مبدا این ایرلاین عضویت در آنها را پذیرفته است.
پیش از هر چیز آنچه نحوه محاسبه غرامت را نهایی میکند، بررسی دقیق ابعاد حادثه و جمعبندی هیات کارشناسی بررسیکننده این اتفاق خواهد بود. پس از حوادث سقوط، ابتدا گروههای تجسس تلاش میکنند، جعبه سیاه هواپیمای سقوط کرده را پیدا کنند و سپس بر اساس اطلاعات اتخاذ شده از آن و در کنار هم قرار دادن تحلیلهای موجود علت نهایی حادثه را مشخص کنند.
در مسیر بررسی این حوادث، به منظور اثبات بیطرفی هیات بررسیکننده از یک سو و حضور تمام کشورهای ذینفع در این فرآیند، کشور مسوول بررسی بر اساس کنوانسیون شیکاگو موظف است نماینده کشوری که ایرلاین مربوطه در آن ثبت شده را وارد فرآیند بررسی کند و در کنار آن دعوت از نمایندگان کشور سازنده هواپیما و کشورهایی که اتباع آنها در سقوط حضور داشتهاند در بسیاری از فرآیندهای بررسی حادثه اتفاق میافتد.
در شرایطی که ایران اعلام کرده بود مقدمات صدور ویزا برای هیاتهای اوکراینی و کانادایی را فراهم کرده، اما تغییر گمانهها درباره علت سقوط هواپیما باعث شد روال کار تغییر کند.
در ابتدا به نظر میرسید در صورت به وجود آمدن نقص فنی در هواپیما این شرکت هواپیمایی اوکراینی خواهد بود که موظف است غرامت لازم را پرداخت کند و در گام دوم انگشت اتهام به سمت شرکت سازنده هواپیما، یعنی بویینگ بود، اما با قبول مسوولیت از سوی ایران، حالا نحوه پرداخت غرامت متفاوت خواهد شد و احتمالا مسوولیت اصلی آن بر عهده ایران خواهد ماند.
۰