عکس؛ سفر به تهران قدیم؛ آمریکاییها در این محله کنگر خوردند و لنگر انداختند

میتوان گفت که کنگر یکی از محصولات اصلی امیرآباد بود، اما باغهای کنگر در دوره پهلوی دوم یکی پس از دیگری تخریب شدند و اثری از آنها باقی نماند.
تا دوره پهلوی اول، امیرآباد از جمله مناطقی بود که باغهای وسیعی داشت و به عبارتی، منطقهای ییلاقی به حساب میآمد. آن طور که در منابع تاریخی آمده در دوره قاجار این محدوده تفرجگاه درباریها بود، چراکه باغهای پرمحصول و مزارع بزرگی گندم، جو و کنگر داشت.
در واقع تا قبل از جنگ جهانی دوم و اشغال بخشی از امیرآباد توسط نیروهای متفقین، این منطقه روزگار باشکوهی را سپری میکرد و کشاورزان در مزارع این محدوده زندگی آرامی داشتند. «نصرالله حدادی»، تهرانپژوه، در این باره میگوید: «تا اواخر دوره پهلوی اول که ساختوسازها در پایتخت شدت نگرفته بود، محدودهای که هم اکنون بیمارستان قلب تهران و کوی دانشگاه در آن واقع شده، مملو از باغهای وسیع کنگر بود. در آن روزگار کنگر در مناطق ییلاقی پایتخت خوب رشد میکرد و این محصول در باغهای امیرآباد به وفور برداشت میشد. میتوان گفت که کنگر یکی از محصولات اصلی امیرآباد بود، اما باغهای کنگر در دوره پهلوی دوم یکی پس از دیگری تخریب شدند و اثری از آنها باقی نماند.»

آن طور که در منابع مکتوب تاریخی آمده، رودخانه قدیمی که از شمال تهران و اوین و درکه سرچشمه میگرفت، باغهای کنگر در امیرآباد را سیراب میکرد. حدادی در ادامه میگوید: «رودخانه «قلقلی» از شمال تهران سرازیر میشد و با عبور از بزرگراه شهید چمران به ضلع غربی محله امیرآباد میرسید و به دلیل وجود سنگهای زیادی که در مسیر رود وجود داشت، هنگام عبور آب صدای دلنشینی شبیه قلقل آب تولید میشد و به همین دلیل محلیهای امیرآباد نام رودخانه قلقلی را برای آن انتخاب کردند. گفته میشد این رودخانه هنوز بهطور کامل از بین نرفته و به شکل کانالی از آب همچنان جریان دارد، اما از صدای قلقل آب دیگر خبری نیست.»
کنگر در فرهنگ عامیانه مردم با ضرب المثل « فلانی کنگر خورده و لنگر انداخته» مترادف شده است. نقل شده که بعد از ورود نیروهای متفقین به تهران و استقرار نسبتا طولانی آمریکایی در امیرآباد، اهالی این محله در کوچه و بازار نسبت به این موضوع اعتراض می کردند و مدام می گفتند آمریکایی در امیرآباد کنگر خورده اند و لنگر انداخته اند.
منبع: همشهری