ماجرای ممنوعیت کلمات معادل «ماما» و «غارنشین» در سازمان ملل

یک آژانس وابسته به سازمان ملل استفاده از واژه «مرد انگلیسی» (Englishman) را ممنوع کرده، زیرا این واژه به نظر بیش از حد بر جنسیت مردانه تأکید دارد و جنسیتی است. حتی واژه‌ midwife به معنای «ماما» نیز به دلیلی مشابه ممنوع شده است.

دلیل اصلی این ممنوعیت‌ها این است که استفاده از برخی از اصطلاحات می‌تواند این برداشت را ایجاد کند که مردان توانایی یا مهارت‌هایی را دارند که زنان از آن‌ها برخوردار نیستند.

بر اساس دستورالعمل‌های زبان فراگیر، استفاده از این گونه واژه‌ها ممکن است به شکل ناخودآگاه نقش زنان را از برخی زمینه‌ها نادیده گیرد.

به همین دلیل، طبق این دستورالعمل‌ها کارکنان سازمان جهانی مالکیت فکری از واژه‌های بی‌طرف جنسیتی استفاده می‌کنند تا همه افراد بدون در نظر گرفتن جنسیت، احساس مشارکت در جامعه داشته باشند.

به عنوان مثال، به جای واژه «مرد انگلیسی» از «شخص انگلیسی» و به جای کلمه «ماما» از «دستیار زایمان» استفاده می‌شود.

همچنین، واژه‌هایی مانند Lumberjack به معنای هیزم‌شکن با wood chopper، کلمه fisherman به معنی ماهیگیر با fisher و caveman به معنای غارنشین با cave dweller جایگزین شده‌اند.

این تغییرات به این منظور است که نقش افراد را بدون توجه به جنسیتشان برجسته کند و به کلیشه‌های جنسیتی پایان دهد.

این آژانس که مسئولیت ثبت اختراعات و علائم تجاری بین‌المللی را دارد، معتقد است که این تغییرات به وضوح و شفافیت در زبان کمک می‌کنند، بدون اینکه جنسیت خاصی بر دیگری برتری داشته باشد.

اما توبی یانگ، بنیان‌گذار اتحادیه آزادی بیان، این اقدامات را نمونه‌ای از پیش‌بینی جورج اورول در مورد کنترل زبان و تفکر در جوامع توتالیتر یا تمامیت‌خواه می‌داند. او معتقد است که ممنوعیت استفاده از واژه‌ها به منظور پیشبرد یک ایدئولوژی خاص، نشانه‌ای خطرناک از محدودیت آزادی بیان است.

با این حال، آژانس سازمان ملل توضیح داده که این تغییرات اجباری نیستند و هدف اصلی آنها ایجاد شفافیت بیشتر در زبان و پرهیز از سوءتفاهم‌های جنسیتی است.

این تغییرات پس از آن مطرح شد که در ماه گذشته، کارکنان صلیب سرخ بریتانیا اعلام کردند که «افرادی که زن نیستند» هم می‌توانند باردار شوند که این اظهارات نشان از تغییرات اساسی در رویکرد نسبت به جنسیت و نقش‌های اجتماعی دارد.

منبع: روزیاتو