انزوای بین‌المللی آمریکا

راهبرد جدید ترامپ درباره پیمان هسته‌ای ایران، تازه‌ترین مورد از تصمیم‌هایی است که به باور اکثر کارشناسان و سیاستمداران در داخل و خارج آمریکا، به زیان این کشور تمام خواهد شد و تاثیرات منفی بلند مدتی بر جایگاه سیاسی و اقتصادی آمریکا خواهد داشت.

تاثیرات سیاست‌های حمایت‌گرایانه ترامپ و اصلاح برنامه مالیاتی آمریکا یکی از موضوعات مهم در نشست سالانه اخیر صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی بود. ترامپ در دوران تبلیغات انتخابات ریاست‌جمهوری خود بر اجرای سه برنامه تاکید کرد و بسیاری از رای‌دهندگان آمریکایی بر مبنای همین سه وعده به او رای دادند.

او وعده داد از مالیات اشخاص و شرکت‌ها بکاهد، هزار میلیارد دلار صرف توسعه زیرساخت‌ها کند و قوانین دست‌و‌پاگیر را حذف کند. ترامپ تاکنون در اجرای این وعده‌ها موفقیتی کسب نکرده است البته او در ماه‌های اخیر تلاش کرده از طریق شعار «اول آمریکا» افکار عمومی این کشور را با خود همراه کند.

اما حمایت گرایی با واکنش‌های منفی شرکای تجاری آمریکا در اروپا و آسیا مواجه شده و پیش‌بینی می‌شود این واکنش‌ها شدت بیشتری پیدا کنند. از سوی دیگر قصد آمریکا برای خروج از پیمان‌های تجاری و اعمال تعرفه‌های تنبیهی علیه کالاهای وارداتی اروپایی و چینی زمینه را برای اقدامات تلافی‌جویانه آنها فراهم می‌کند.

نکته مهم این است که اکنون چین که دومین اقتصاد بزرگ جهان است قصد دارد جایگاه آمریکا را به‌عنوان حامی اقتصاد آزاد و همکاری‌های بین‌المللی بگیرد. برخلاف آمریکا که آماده است از هر پیمان بین‌المللی خارج شود، چین همواره بر پایبندی خود به نهادهایی نظیر بانک توسعه سرمایه‌گذاری آسیا تاکید کرده است.

چین و تا اندازه‌ای برخی کشورهای اروپایی احساس می‌کنند حرکت آمریکا در مسیر حمایت‌گرایی و اقدامات یکجانبه، فرصتی مناسب برای قدرت‌نمایی آنها در صحنه بین‌المللی است. ترامپ در تازه‌ترین اقدام یکجانبه خود روز جمعه اعلام کرد ایران به پیمان هسته‌ای سال ۲۰۱۵ پایبند نبوده است و از کنگره آمریکا خواست سختگیری بیشتری علیه این کشور اعمال کند.

همچنین از هم پیمانان خود درخواست کرد با راهبرد جدید آمریکا در قبال ایران همراهی کنند. اما از قبل مشخص بود که کشورهای اروپایی، چین و روسیه تمایلی به این کار ندارند. نگاه به داخل در حوزه اقتصادی و تصمیم‌گیری‌های یکجانبه در حوزه‌های سیاسی به نفع آمریکا نخواهد بود. این باور وجود دارد که تصمیم‌های تجاری ماه‌های اخیر ترامپ که به زیان اروپا، چین و روسیه بوده بر تمایل آنها به همراهی نکردن با آمریکا در موضوع پیمان هسته‌ای ایران موثر خواهد بود.

به نظر می‌رسد راهی که آمریکای تحت ریاست جمهوری دونالد ترامپ در پیش گرفته به نفع رقبای سیاسی و اقتصادی این کشور خواهد بود و در نهایت زیان‌های بزرگی بر آمریکا تحمیل خواهد کرد. اخیرا شاهد افزایش فعالیت‌های چین در نهادهای بین‌المللی بوده‌ایم و برعکس گذشته، توجهات به سخنان رئیس‌جمهوری این کشور است نه آمریکا.