حل معمای ریاضی اقلیدس به دست "قاتل آمریکایی" در زندان

قاتلی که در یکی از زندان‌های آمریکا دوران محکومیت خود را طی می‌کند، به طور خودآموز ریاضی یاد گرفت و موفق شد یک معمای پیچیده ریاضی را حل کند. او می‌گوید ۱۶ سال دیگر که آزاد شود، در رشته ریاضی تحصیل خواهد کرد.

اگر این موضوع یکی از فیلم‌های هالیوودی می‌بود، شاید فکر می‌کردیم، فیلمنامه‌نویس به یمن قوه تخیل اغراق کرده و داستانی باورنکردنی برای یک فیلم نوشته است. اما بهترین داستان‌ها برگرفته از واقعیت‌ها و داستان‌های زندگی و سرنوشت آدم‌ها هستند.

زندگی با کریستوفر هیونز، شهروند آمریکایی، سال‌ها بود که سر سازش نداشت و البته او هم با زندگی همین‌طور.

این مرد ۴۰ ساله آمریکایی ۹ سال است که به جرم قتل در نزدیکی سیاتل زندانی است. هیونز درس و مدرسه را در نوجوانی ترک کرد و مسیری را رفت که در نهایت بیکاری و سپس اعتیاد و سپس ارتکاب قتل و محکومیت ۲۵ سال زندان در انتظارش بود.

هنوز ۱۶ سال دیگر از محکومیت کریستوفر باقی است.

در زندان، اما او علاقه‌ای عجیب را در خود کشف کرد؛ علاقه به ریاضی. اصول ریاضی پیشرفته را به صورت خودآموز یادگرفت؛ کاری که راحت نبود، چرا که مأموران زندان از رسیدن کتاب‌های ریاضی به او که خود سفارش داده بود، جلوگیری می‌کردند. تازه زمانی که آمادگی‌اش برای آموزش ریاضی به دیگر زندانیان اعلام کرد، دیگر جلوی کتاب‌ها را نگرفتند.

پس از مدتی هیونز به این هم اکتفا نکرد و در نامه‌ای به دست‌خط خود به یک انتشاراتی، از آن‌ها خواست، چند شماره مجله تخصصی ریاضی به نام " Annals of Mathematics" را برایش بفرستند.

رسالتی به نام ریاضی
اعداد به "رسالتی" برای او تبدیل شدند. هیونز تصمیم گرفت از دوران حبس، برای "اصلاح خود" استفاده کند. اما هیچ‌کس را نداشت که با او درباره موضوع‌های پیچیده ریاضی بحث و تبادل نظر کند.

یکی از دبیران شرکت انتشاراتی "ام اس پ" در آمریکا که در حوزه ریاضی فعالیت می‌کند، نامه هیونز را با ایمیل به شریک خود مارتا چروتی فرستاد که او هم به نوبه خود آن را برای پدرش، اومبرتو چروتی، پروفسور ریاضی در شهر تورین ایتالیا فرستاد.

پروفسور اهل تورین در واقع تنها به خاطر دخترش به زندانی سیاتل پاسخ داد و در آغاز برای پی بردن و تست دانش او، چند مسئله برای او طرح کرد. این ماجرای عجیب را مارتا چروتی اینگونه در نوشته‌ای در پرتال "The Conversation" بازگو کرده است.

زمان زیادی نگذشته بود که پروفسور ریاضی شهر تورین پاسخ مسائل ریاضی را با پست دریافت کرد. یک تکه کاغذ بلند با فرمولی طولانی. چروتی اول باید راه حلی را که هیونز برای او فرستاده بود، با کامپیوتر محاسبه می‌کرد. هیونز واقعا مسئله را به درستی حل کرده بود.

در پی این پیشامد، پروفسور شهر تورین از هیونز دعوت کرد که به او در حل یک مسئله ریاضی قدیمی که خودش مدت‌ها درگیر آن بوده، کمک کند.

ابزار هیونز، یک مداد و چند برگه
هیونز مدتی را سرگرم حل مسئله‌ای درباره نظریه اعداد به نام کسر مسلسل بود که اقلیدس، ریاضیدان مشهور یونانی بیش از دو هزار سال پیش، مدت‌ها وقت صرف آن کرده بود.

کسر مسلسل به کسری گفته می‌شود که در آن مخرج، دوباره خود ترکیبی با یک کسر را شامل می‌شود و این روند می‌تواند تا بی‌نهایت ادامه داشته باشد. کسر‌های مسلسل در زمینه‌های گوناگونی، چون تقریب گویای اعداد حقیقی به کار می‌روند.

از این بخش از نظریه اعداد، برای نمونه در رمزنگاری مدرن استفاده می‌شود که امروزه در امور بانکی و مالی و همچنین در مکالمات سری و نظامی اهمیت بسیاری دارند. هیونز توانست واقعا این معمای قدیمی ریاضی را حل کند و برای نخستین بار موفق به کشف برخی قواعد در تقریب دسته بزرگی از اعداد شد.

چروتی به هیونز کمک کرد که این اثبات ریاضی را از نظر علمی به درستی فرمول‌بندی کند و چند ماه بعد در ژانویه ۲۰۲۰ هر دو راه‌حل را در مجله تخصصی im Journal Research in Number Theory منتشر کنند. هیونز نه تنها با اشتیاق خود به ریاضیات، مسئله‌ای پیچیده‌ای را حل کرد بلکه هم‌چنین موفق شد گروهی از زندانیان را نیز به دنیای عدد و ریاضی علاقمند کند و در زندان تیمی از مشتاقان ریاضیات تشکیل دهد.

جشن عدد پی در زندان و اشتیاقی که تازه بیدار شده
هیونز هر ساله روز چهاردهم مارس (۱۴.۳) را که به نام روز "عدد پی" یا "روز تقریب پی"، نامگذاری شده است با ۱۴ زندانی دیگر جشن می‌گیرد. این اعداد از "ثابت ریاضی پی" که تقریبا برابر با ۱۴.۳ است، برگرفته شده‌اند.

در یکی از این مراسم عجیب و غیرمتداول در زندان، پروفسور ریاضی اهل ایتالیا هم اجازه داشت تحت تدابیر شدید امنیتی، شرکت کند. اومبرتو چروتی در مجله Math Horizons در نوشته‌ای با نام "روز پی، پشت میله‌ها- ریاضیات در زندان"، می‌نویسد که تحت تأثیر این رویداد قرار گرفته و همین‌طور تحت تأثیر یکی از زندانیان که ۴۶۱ عدد پس از ممیز عدد پی را از بر بوده است.

هیونز گفته است که در ۱۶ سال باقی مانده از حبسش می‌خواهد همچنان با حل مسائل ریاضی سرگرم باشد. او ریاضیات را روشی برای "پرداخت بدهی‌اش به جامعه" می‌داند. پس از اتمام دوران حبس هیونز قصد دارد رسما در رشته ریاضی تحصیل کند.

شاید تا آن زمان داستان او را هالیوود روی پرده سینما آورده باشد؛ بهترین و شگفت‌انگیزترین داستان‌ها را می‌توان از روی زندگی و سرنوشت انسان‌ها نوشت.

منبع: دویچه وله