( عکس) سیارکی که دانشمندان می‌گویند اجزای سازنده حیات را در آن پیدا کرده‌اند
از جمله ترکیبات یافت‌شده، اسیدهای آمینه‌اند که سازنده پروتئین‌ها هستند. همچنین در این نمونه بازهای نوکلئوتیدی هم یافت شده‌اند که اجزای بنیادین زنجیره دی‌ان‌ای هستند.
مطالعاتی که به‌تازگی روی غبار سیارکی به نام «بنو» انجام شده نشان می‌دهد که این دانه‌های خاک، حاوی ترکیبات شیمیایی هستند که می‌توانند سازنده حیات باشند.
نمونه‌‌ای از این خاک فضایی که توسط فضاپیمای ناسا جمع‌آوری و به زمین منتقل شده است، شامل ترکیبی غنی از مواد معدنی مختلف و همین‌طور ترکیبات آلی است.
از جمله ترکیبات یافت‌شده، اسیدهای آمینه‌اند که سازنده پروتئین‌ها هستند. همچنین در این نمونه بازهای نوکلئوتیدی هم یافت شده‌اند که اجزای بنیادین زنجیره دی‌ان‌ای هستند.
این یافته‌ها به این معنی نیست که زمانی در سیارک بنو حیات وجود داشته است اما می‌تواند فرضیه‌ای را ثابت کند که بر اساس آن سیارک‌ها وقتی میلیاردها سال قبل با کره زمین برخورد کردند، مواد حیاتی را با خود به زمین آوردند.
دانشمندان گمان می‌کنند این ترکیبات احتمالا به همین روش توانسته‌اند به سیارات دیگر در منظومه شمسی هم برسند.
پروفسور سارا راسل، متخصص مواد معدنی کیهانی در موزه تاریخ طبیعی لندن می‌گوید: «آنچه ما از این مواد آموخته‌ایم، شگفت‌انگیز است.»
«این مواد اطلاعات زیادی درباره خاستگاه و سرآغاز زندگی ما دادند و ما را قادر کردند به مجموعه‌ای از سوال‌های مهم و اساسی درباره اینکه زندگی از کجا نشات گرفته، پاسخ بدهیم. چه کسی هست که نخواهد بداند زندگی چطور شروع شده است؟»
یافته‌های این مطالعه در دو مقاله در مجله نیچر منتشر شده‌اند.
نمونه خاک بنو دارای مجموعه وسیعی از مولکول‌های آلی است
جمع‌آوری نمونه‌هایی از سیارک بنو یکی از جسورانه‌ترین ماموریت‌هایی است که ناسا تاکنون انجام داده است.
فضاپیمای «اُسیریس رکس» در ماموریت سال ۲۰۲۳، بازوی رباتیکش را باز کرد و با کمک آن از سیارکی که عرضش حدود ۵۰۰ متر بود نمونه‌برداری کرد ، آن را داخل کپسول محافظ قرارداد و به زمین بازگشت.
این فضاپیما حدود ۱۲۰ گرم از این خاک سیاه را با خود به زمین آورد. بعد این خاک بین دانشمندانی از سراسر جهان تقسیم شد. ممکن است مقدار زیادی به نظر نیاید ولی همین مقدار کم به‌اندازه یک گنج اطلاعات در خود داشت.
پروفسور راسل که این خاک سیاه را آزمایش کرده، می‌گوید: «هر دانه ریز از این خاک اطلاعات جدیدی درباره سیارک بنو به ما می‌دهد.»
دانشمندان بریتانیایی به‌اندازه یک قاشق چای‌خوری از این خاک را دریافت کردند.
توضیح تصویر،میکروسکوپ‌های الکترونی، مواد کانی موجود در نمونه برداشته‌شده از بنو را نشان می‌دهند
مطالعه جدید نشان داده است که این سنگ فضایی مملو از نیتروژن و ترکیبات غنی از کربن است.
همچنین ۱۴ اسید آمینه، از ۲۰ اسید آمینه‌ای که با ساخت پروتئین‌ها حیات روی زمین را شکل داده‌اند و نیز مولکول‌های حلقه‌ای شکلی که اجزای سازنده دی‌ان‌ای یعنی آدنین، گوانین، سیتوزین و تیمین را می‌سازند، در این نمونه کشف شده است.
با بررسی این نمونه، انواع مختلفی از مواد معدنی و نمک پیدا شده که نشان می‌دهد زمانی روی این سیارک، آب وجود داشته است. آمونیاک هم که برای انجام فرآیندهای بیوشیمیایی اهمیت دارد، در این نمونه پیدا شده است.
بعضی از این مواد در سنگ‌های آسمانی نیز که روی زمین سقوط کرده‌اند دیده‌شده‌اند اما مواد دیگری در این خاک وجود دارد که تا به حال شناسایی نشده بود.
پروفسور راسل می‌گوید: «غنی بودن این نمونه واقعا باورنکردنی است. مواد معدنی زیادی در آن هست که ما پیش از آن در شهاب‌سنگ‌ها ندیده بودیم. همین‌طور ترکیب‌هایی که قبلا پیدا نکرده بودیم. این مطالعه واقعا هیجان‌انگیز بود.»
این پژوهش تازه شواهد بیشتری ارائه می‌دهد که نشان می‌دهند سیارک‌ها آب و مواد آلی را به زمین رسانده‌اند.
دکتر اشلی کینگ از موزه تاریخ طبیعی بریتانیا توضیح می‌دهد: «منظومه شمسی در سال‌های اولیه‌اش بسیار پرتلاطم بوده و میلیون‌ها سیارک مانند بنو در آن سرگردان بوده‌اند.»
یکی از فرضیه‌های آغاز حیات در زمین این است که این سیارک‌ها در دوران اولیه، زمین را بمباران کرده‌اند و موادی را به آن رسانده‌اند که اقیانوس‌ها را پدید آورده و زمینه‌ساز شکل‌گیری حیات شده است.
اما این تنها کره زمین نبود که هدف بارش سنگ‌های آسمانی قرار گرفت. سیارک‌ها با دیگر سیاره‌ها هم برخورد می‌کردند.
دکتر کینگ می‌گوید: «آنچه کره زمین را منحصربه‌فرد می‌کند این است که زمین تنها سیاره‌ای است که تاکنون حیات در آن یافت شده است. اما می‌دانیم سیارک‌ها این مواد اولیه، یعنی کربن و آب را به همه جای منظومه خورشیدی برده‌اند.»
«یکی از مهم‌ترین سوالاتی که به دنبال پاسخ آن هستیم این است که اگر شرایط مناسب فراهم باشد، آن‌طور که ما در کره زمین شاهد آن هستیم، آیا ممکن است در بخش‌های دیگر منظومه شمسی هم حیات وجود داشته باشد؟»
این سوالی کلیدی است که دانشمندان همچنان برای پیدا کردن پاسخ آن تلاش خواهند کرد.
آن‌ها دهه‌ها پژوهش پیش رو دارند؛ هم بر روی غباری که از بنو آورده شده و هم در بخش‌هایی از همسایگی کیهانی ما که هنوز نیاز به کاوش دارد.
منبع: عصر ایران
