جانور 166 میلیون سالهای که بالاخره از دل صخرهها بیرون کشیده شد

این فسیل نخستین بار در سال ۱۹۷۳ کشف شد اما آن زمان به طور کامل شناسایی نشد و هیچ اقدامی نیز برای جمعآوری آن صورت نگرفت؛ تا سال ۲۰۱۸ که تیمی به سرپرستی دکتر السا پانسیرولی برای استخراج آن از سنگ به محل کشف بازگشتند.
فرادید| اوایل دهه ۱۹۷۰، دو معلم از بریتانیا سفرهای کوتاه علمی به جزیره اسکای در اسکاتلند داشتند تا سازههای سنگی ماقبل تاریخی را مطالعه کنند. در یکی از این سفرها، رابرت سَویج، استاد دانشگاه بریستول متوجه شد چیزی شبیه فسیل از پایه یک صخره بیرون زده است. او یادداشتهایی در دفترچهاش درباره آن استخوانها نوشت: «استخوانهای دایناسورمانند روی بلوک بسیار بزرگ که احتمالاً متعلق به یک خزنده زمینی است.» او در ادامه هیچ اشاره دیگری به استخوانها نکرد.
به گزارش فرادید، حالا ۵۰ سال پس از کشف نخستین فسیلها، پژوهشگران موزههای ملی اسکاتلند یک استخراج چالشبرانگیز انجام دادند. آنها استخوانها را از صخره بیرون آورده و متوجه شدند این استخوانها متعلق به یک موجود ۱۶۶ میلیون ساله است.
این فسیل نخستین بار سال ۱۹۷۳ کشف شد و قدیمیترین یافته ثبتشده دایناسور در اسکاتلند اعلام شد. این فسیل آن زمان به طور کامل شناسایی نشد و هیچ اقدامی برای جمعآوری آن صورت نگرفت تا این که تیمی به سرپرستی دکتر السا پانسیرولی سال ۲۰۱۸ به مکان نزدیک اِلگول در جنوب جزیره بازگشتند تا استخراج بسیار چالشبرانگیز آن استخوانها را از سنگ انجام دهند.
فسیلها در ناحیه جزر و مد قرار داشتند که استخراج آنها را نه تنها دشوار بلکه خطرناک میکرد.
سال ۲۰۱۸ زمانی که پژوهشگران برای استخراج فسیلها به محل رسیدند، فسیلها بخشی از یک سنگ غولپیکر در ناحیه جزر و مد بودند و به همین دلیل مشاهده و دسترسی به آنها بسیار سخت بود. تنها بخش کوچکی از مجموعه کامل فسیلها از سطح قابلمشاهده بود، اما وقتی آنها سنگ را شکافتند، استخوانهای بهمریختهی بیشتری پیدا کردند.
پانسیرولی در اینباره گفته: «قبلاً فکر میکردیم جمعآوری فسیل خیلی دشوار است، اما من فکر کردم خیلی مهم است که آن را مطالعه کنیم. توانستم تیم را قانع کنم که این کار را امتحان کنند.»
تمام استخوانهای موجود در مجموعه شکسته بودند و این موضوع سبب شد محققان نتوانند بهطور دقیق بگویند چه تعداد استخوان وجود دارد. با این حال، محققان معتقدند آنها بخشهایی از لگن و پای یک حیوان واحد را یافتهاند که به اندازه کافی برای شناسایی گونه کفایت میکند.
استخوانها متعلق به یک گونه از دایناسورهای اُرنیتوپود (پرندهپایان) است که شباهتهایی به گروههای معروفی مانند ایگوآنودون، پاراسائورولوفوس و اِدمونتوسوروس دارند.
دایناسور الگول به حدود ۱۶۶ میلیون سال پیش در دوره ژوراسیک میانه تعلق دارد و یکی از قدیمیترین فسیلهای بدن ارنیتوپود شناختهشده است، زیرا این گروه از دایناسورها در دوره کرتاسیوس بعدی به طرز چشمگیری برجستهتر شدند. تحلیل ساختار استخوانها نشان داده که این حیوان که به اندازه یک اسب کوتاه و کوچک بوده، حداقل ۸ساله بوده است.
این گونه ماقبل تاریخی گیاهخوار بوده و به یک خانواده مشهور از دایناسورها تعلق داشته است.
سوزی مِیدمِنت، نویسنده مطالعه و پژوهشگر موزه تاریخ طبیعی گفته که در حالی که استخراج این فسیل دشوار بوده، شناسایی گونه ممکن است حتی سختتر بوده باشد. برخی از جنبههای استخوانها نشان میدهند این نمونه ممکن است یک ارنیتوپود باشد، گروهی از دایناسورهای گیاهخوار که بیشتر از دوره کرتاسه شناخته میشوند. با این حال، این نمونه قبلاً به فسیل تبدیل شده، زمانی که ارنیتوپودهای معروفتری مانند ایگوانودون و هایپسلیوفودون وجود داشتند.»
دو کشف عمده ماقبل تاریخی دیگر نیز در جزیره اسکای انجام شده است: کشف کراتودونهای جوان و بالغ که نشان میدهد دایناسورها چگونه در طول زمان رشد کردهاند و Dearc sgiathanach، بزرگترین فسیل پترسور ژوراسیک در جهان.
مترجم: زهرا ذوالقدر