داستان خواندنی شکل گیری ضرب المثل «کاسه ای زیر نیم کاسه است»

فرادید| ضرب‌المثل مشهور «کاسه‌ای زیر نیم کاسه است» یکی از اصطلاحات رایج در زبان فارسی است که در میان مردم هم بسیار کاربرد دارد و زمانی به کار می‌رود که شخصی نیرنگ و حقه‌ای به کار بسته باشد و طوری وانمود کند که دیگران متوجه او نشوند؛ اما ظاهر مشکوکی داشته باشد. در این صورت می‌گویند حتما کاسه‌ای زیر نیم کاسه‌اش است. همانطور که می‌دانید بسیاری از ضرب‌المثل‌های زیبای فارسی ریشه در داستانی تاریخی دارند و کم کم به صورت ضرب‌المثل درآمده‌اند. ضرب‌المثل کاسه‌ای زیر نیم کاسه است نیز دارای یک داستان تاریخی است که در ادامه این مطلب به آن می‌پردازیم؛ پس با ما همراه باشید.

به گزارش فرادید، همانطور که می‌دانید در گذشته‌های دور که هنوز یخچال اختراع نشده بود و یا در دسترس مردم عادی قرار نداشت، مردم از سردابه‌ها یا زیرزمین‌های سرد خانه برای نگهداری از مواد غذایی استفاده می‌کردند. در طراحی خانه‌ها معمولا زیرزمین‌ها طوری ساخته می‌شد که کاملا زیر زمین قرار داشت و با سطح زمین فاصله زیادی داشت. به این صورت در فصل تابستان مکانی خنک برای نگهداری از مواد غذایی فاسد شدنی مانند گوشت و یا انواع میوه‌ها و ترشی و مربا بود.

گاه پیش می‌آمد که مواد غذایی را داخل کاسه‌های کوچک می‌ریختند و برای اینکه این مواد در معرض هوا نباشد یا حشراتی مانند مگس و پشه روی آنها ننشیند، کاسه بزرگ‌تری را روی این کاسه‌ها به صورت وارونه قرار می‌دادند تا به این ترتیب از مواد غذایی محافظت شود. بنابراین هرکس در زیرزمین یا آشپزخانه کاسه بزرگی را می‌دید که به صورت برعکس روی زمین است، مطمئن بود که زیر آن کاسه کوچکتری قرار دارد. بنابراین اصطلاح کاسه زیر نیم کاسه کم کم باب شد و بر سر زبان مردم افتاد و به یک ضرب‌المثل تبدیل شد. امروزه هرگاه شخصی با حقه بازی سعی در انجام کاری داشته باشد، درحالی که از رفتار و سکناتش پیدا باشد که او قصد نیرنگ و فریب دیگران را دارد، مردم درباره او می‌گویند: فلانی کاسه‌ای زیر نیم کاسه‌اش است.