کتیبه‌های فارسی عاشورایی در پاکستان

مرتضی رضوانفر درباره شناسایی این کتیبه‌ها به ایسنا گفت: زمستان سال ۱۳۹۸ سفری به پاکستان داشتم و کتیبه‌های فارسی در پنج شهر مولتان، لاهور، اسلام‌آباد، راولپندی و پیشاور را با استفاده از منابعی چون دو جلد کتاب دکتر حاج سیدجوادی (رایزن اسبق فرهنگی ایران در پاکستان)، افراد محلی و استادان گروه‌های باستان‌شناسی، تاریخ و زبان فارسی شناسایی و مستند کردم که از جمله آن‌ها کتیبه‌های عاشورایی در آرامگاه گردیزی بود.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی‌ و گردشگری اضافه کرد: زبان فارسی از سه شهر مولتان، لاهور و پیشاور وارد شبه قاره هند و بعد آسیای میانه و آسیای دور شده است. در واقع این سه مرکز محل ورود و صدور زبان فارسی و فرهنگ و عرفان ایران بودند و باید گفت عرفا مهمترین نقش را در این مسیر داشتند که از جمله آن‌ها یوسف گردیزی است.

او ادامه داد: یوسف گردیزی که از سادات حسینی بوده، بیش از هزار سال پیش از گردیزِ افغانستان به مولتان می‌رود و به دلیل اینکه نقش موثری در اسلام پذیرفتن افراد زیادی داشته، از ارزش و اعتبار زیادی در این منطقه و کل شبه قاره بهره‌مند بوده است.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی‌ و گردشگری درباره کتیبه‌های عاشورایی در آرامگاه گردیزی همچنین گفت: در آرامگاه و مسجد شاه یوسف گردیزی (۵۴۷-۴۶۲ قمری) چندین کتیبۀ فارسی و اردو در رثای امام حسین (ع) قرار دارد و حتی ماده تاریخ ساخت آرامگاه نیز مبتنی بر نام امام حسین (خانه ماتم حسین) است.

رضوانفر افزود: این آرامگاه، نمایشگاه بسیار زیبایی از کاشی‌کاری سبک مولتانی است. دیوارها، سقف، قبور، زمین و حتی درها و پنجره‌ها با کاشی فیروزه‌ای تزیین شده است.

به گفته این پژوهشگر، روی یکی از کتیبه‌های فارسی نوشته شده است:

«سر در سر راه حق نثاری کردی/ تنها با لکوک (صدها هزار) کارزاری کردی

از هیچ پیامبری نیاید این کار/ والله که ای حسین کاری کردی»

همچنین در کتیبه دیگری آمده است:

«شاه هست حسین، پادشاه هست حسین/ دین هست حسین، دین پناه هست حسین

سر داد و نداد دست در دست یزید/ حقا که بنای لااله هست حسین»

منبع: ایسنا