آثاری که در پایتخت «غُزها» کشف شدند؛ از گربۀ اهلی تا مجسمۀ خرس

فرادید| ینگی‌کند در ساحل چپ سیردریای پایینی، نزدیک ساحل شرقی سابق دریای آرال در قزاقستان واقع شده است. طبق منابع مکتوب، این سایت پایتخت قرن دهمی ترک‌های اوغوز یا غُز است که آن زمان به ینگی‌کند (به زبان ترکی به معنای «شهر جدید») معروف بود. 

به گزارش فرادید؛ ترک‌های اوغوز گروهی از مردمان ترک بودند که به گویش اوغوز در خانواده زبان ترکی صحبت می‌کردند. آن‌ها در قرن هشتم پس از میلاد ظهور کردند و کنفدراسیونی قبیله‌ای معروف به دولت اغوز بیغو در آسیای مرکزی تاسیس کردند.

ویرانه‌های ینگی‌کند ناحیه‌ای ۱۶ هکتاری را دربرمی‌گیرد که دیواری مستطیلی به ارتفاع ۷ متر آن را احاطه کرده است. این شهر در تقاطع دو جادۀ تجاری بین‌قاره‌ای قرار دارد: جاده ابریشم شمالی از شرق-غرب از چین تا بیزانس و مسیر شمال-جنوب از بالتیک تا آسیای مرکزی امتداد داشته است. 

این شهر توسط نقشه برداران ارتش روسیه در اوایل قرن نوزدهم کشف شد. مطالعات اخیر نشان داده است که ینگی‌کند در قرن ششم بنا شده است و در اواخر قرن نهم پس از میلاد توسط معماران خوارزمی از واحه آمودریا (اُکسوس) بازسازی شده است.

استخوان‌های یک گربه که همراه با انسان‌ها زندگی می‌کرده است

حفاری‌های سایت منجر به کشف نخستین نمونه یک گربه اهلی که در جاده ابریشم شمالی یافت شد و بقایای تخم مرغ‌های منقوش به حروف عربی در یک ظرف سرامیکی قرن دهم پس از میلاد شد. 

افزون بر این، باستان‌شناسان یک مجسمه کوچک یا آویز خرس به اندازه کف دست، شبیه اشیاء اواخر عصر آهن در سیبری جنوبی و یک قطعه از یک ظرف سرامیکی بزرگ منقوش به حروف کلمه «الله» را هم کشف کرده‌اند. 

پروفسور هاینریش هارک از دانشگاه توبینگن گفته است: «طبق منابع مکتوب، اسلام در قرن دهم پس از میلاد به این ناحیه رسید، بنابراین این اکتشافات نخستین نشانه‌های ورود اسلام به منطقه دریای آرال هستند.»

مترجم: زهرا ذوالقدر