(تصاویر) گنجینههای «مادر عقربها» چگونه در حال دفن شدن هستند؟
شگفتیهای باستانشناسی عراق که هزاران سال از حوادث گوناگون و ویرانیهای جنگها جان سالم به در بردهاند، اکنون با یک تهدید مدرن روبرو هستند: مدفون شدن آهسته توسط طوفانهای شن که بیش از هر چیز حاصل تغییرات آب و هوایی هستند.
فرادید| گنجینههای باستانی بابِل که در گذشته به سختی از زیر خاک بیرون آورده شدهاند، به آرامی دوباره در زیر شنهای بادآورده در سرزمینی که به دلیل افزایش گرما و خشکسالیهای طولانی خشک شده، ناپدید میشوند.
به گزارش فرادید؛ عراق، یکی از کشورهایی است که از تغییرات آب و هوایی بدترین آسیب را دیده است؛ این کشور سال گذشته چندین طوفان شن بزرگ را تحمل کرد که آسمان را نارنجی، زندگی روزمره را متوقف و تنفس مردم را دشوار کردند.
المنصراوی در حال بررسی خشتهای باستانی بناهایی که تقریبا به طور کامل در زیر شن و خاک مدفون شدهاند
هنگامی که طوفانها تمام میشوند، لایههای شن ریز همه چیز را پوشانده است؛ از جمله ویرانههای سومری را که در منطقهای موسوم به «امّالعقارب» یا «مادر عقربها» در جنوب استان بیابانی ذیقار قرار دارند.
عقیل المنصراوی، باستانشناس عراقی میگوید که طوفانهای شن به آرامی شروع به معکوس کردن سالها کار باستانشناسی برای کشف نماهای سفالی معابد و بسیاری از آثار باستانی دیگر کردهاند.
باستان شناسان در عراق همیشه مجبور بودهاند شن و ماسه را بیل بزنند، اما اکنون حجم آن در حال افزایش است.
این تصویر هوایی یک ساختار باستانی در سایت باستانی ام العقارب عراق را نشان میدهد که توسط طوفانهای شن مدفون شده است
پس از یک دهه تشدید طوفان، شن و ماسه در امالعقارب اکنون بخش وسیعی از سایت را پوشانده است که قدمت آن به حدود 2350 سال قبل از میلاد برمیگردد و بیش از پنج کیلومتر مربع را در بر میگیرد.
در گذشته، بزرگترین تهدید برای آثار باستانی، غارت آن توسط جویندگان گنج بود، اما اکنون تغییر آب و هوا و تأثیر آن بر زمین، به ویژه بیابانزایی تدریجی، تهدیدی دیگر برای مکانهای باستانی در سراسر جنوب عراق است. به گفتۀ باستانشناسان، در 10 سال آینده تخمین زده میشود که 80 تا 90 درصد محوطههای باستانی عراق در زیر شنها پوشیده شوند.
سرزمین افسانهای بین رودخانههای دجله و فرات میزبان برخی از قدیمیترین تمدنهای جهان بوده است که بقایای آنها در عراق امروزی در معرض تهدید قرار دارد.
به گفته سازمان ملل متحد، عراق با تشدید مشکلات خود، یکی از پنج کشوری است که بیشتر تحت تأثیر برخی از اثرات تغییرات آب و هوایی از جمله خشکسالی قرار گرفته است.
سدهای بالادست در ترکیه و عراق جریان رودخانههای بزرگ آن را کاهش دادهاند و آب زیادی نیز به دلیل سیستم آبیاری قدیمی عراق و شیوههای کشاورزی قدیمی هدر میرود.
در نتیجه طوفانهای شن بیشتر شده، باد غبارآلودتر شده و دما افزایش یافته است. دمای تابستانی بالای 50 درجه سانتیگراد اکنون اغلب بخشهای عراق را تحت تأثیر قرار میدهد. همچنین به دلیل کمبود پوشش گیاهی و ریشه، خاک شکنندهتر و تکه تکه شده است.
آنچه مسئله را برای آثار باستانی خطرناکتر میکند، شور شدن زمین و تاثیر آن بر فرسایش بناهای باستانی است؛ وقتی هوا خیلی خشک است، آب به سرعت تبخیر میشود و نمک روی زمین باقی میماند؛ روندی فرساینده که میتوان تاثیر آن را روی آجرهای بناهای قدیمی مشاهده کرد. به گفتۀ کارشناسان، نمک موجود در زمین که توسط طوفان های شن حمل میشود، باعث هوازدگی شیمیایی ساختمانهای باستانی میشود.